نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 65
خداست. آيا مردم مؤمن ندانستهاند كه اگر
خدا مىخواست، همه مردم را هدايت مىكرد. همواره مردم كافر از كردار و ساختههاى
خود، در معرض اصابت حوادث كوبندهاى هستند با اينكه آن حوادث در نزديكى
خانههايشان فرو مىآيند، تا اينكه وعده خدا فرا رسد. خداوند خلاف وعده نمىكند.
قرائت:
على (ع) و ابن عباس و على بن الحسين (ع) و زيد بن على و جعفر بن محمد
(ع) و ابن ابى مليكه و عكرمه و جحدرى و ابو يزيد نرسى بجاى قرائت مشهور «ا فلم
ييأس» «ا فلم يتبين» خواندهاند.
ابن جنى گويد: «ا فلم يتبين» تفسير «ا فلم ييأس» است. على بن عياش
گويد:
هر دو لغت را يك معنى است. شاعر گويد:
الم ييأس الاقوام انى انا ابنه
و ان كنت عن ارض العشيرة نائياً
يعنى: آيا اقوام، تفحص نكردهاند كه من پسر او هستم، اگر چه از
سرزمين قبيله دورم.
ديگرى گويد:
اقول لاهل الشعب اذ يأسروننى
ا لم ييأسوا انى ابن فارس زهدم
يعنى: به افراد آن قبيله، هنگامى كه مرا اسير كنند، گويم، آيا
نمىدانند كه من پسر كسى هستم كه بر اسبى «زهدم نام» سوار مىشد؟
وى گويد: بعيد نيست كه اين معنى، با معناى يأس نزديك باشد، زيرا
هنگامى كه كسى بجستجوى مطلبى پرداخت و آن را تحقيق و اثبات كرد، مثل كسى كه از
چيزى مأيوس شده باشد، آن را رها كرده، بدنبال مطلبى ديگر مىرود.
لغت:
متاب: توبه. تاء توبه دلالت بر يك بار انجام دادن مىكند.
تسيير: چيزى را بحركت در آوردن.
تقطيع: چيزى را بقطعههاى بسيار تقسيم كردن.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 65