«حجر» نامند، اين است كه: مانع از زشتيهاست.

اعراب:

مشرقين: حال مصبحين: حال‌( وَ إِنْ كانَ أَصْحابُ ...): ان مخففه از ثقيله است.

آمنين: حال‌

مقصود:

اكنون خداوند در چگونگى عذاب قوم لوط، مى‌فرمايد:

(فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُشْرِقِينَ‌): هنگام طلوع خورشيد، صدايى هول انگيز آنها را فرا گرفت.

(فَجَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ‌): تفسير آن در سوره هود، گذشت.

(إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ‌): قتاده و ابن زيد گويند: يعنى آنچه در باره هلاك قوم لوط گفته شد، براى اهل تفكر و عبرت، دلائل و راهنمايى است.

مجاهد گويد: يعنى براى اهل فراست. از پيامبر اسلام است كه: از فراست مؤمن، بپرهيزيد كه او بنور خداوند، مى‌نگرد.[1] و نيز فرموده: خداوند را بندگانى است كه مردم را به نشانه، مى‌شناسند[2] آن گاه همين آيه را قرائت كرد. امام صادق (ع) فرموده: مائيم كسانى كه مى‌انديشيم و عبرت مى‌گيريم. راه سعادت، در ما اقامه شده و اين راه، بسوى بهشت است.[3] اين روايت را على بن ابراهيم در تفسير خود آورده است.

(وَ إِنَّها لَبِسَبِيلٍ مُقِيمٍ‌): شهر لوط، در رهگذر مردم قرار دارد. آنها براى انجام حوائج زندگى از آنجا مى‌گذرند و به آن عبرت مى‌گيرند. زيرا آثارى كه مورد

[1]-

اتقوا فراسة المؤمن فانه ينظر بنور اللَّه‌

[2]-

ان للَّه عباداً يعرفون الناس بالتوسم‌

[3]-

نحن المتوسمون و السبيل فينا مقيم و السبيل طريق الجنة