نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 261
داشته باشد و چون وضع حال عمرو را ميداند كه
اگر نعمت زيد را از وى نگيرد رو بدنيا آورده و از آخرت دور گردد، و اگر آن را از
زيد روى همان علتى كه ذكر كرديم بگيرد عوض آن را بدو ميدهد و دير يا زود جبران آن
نعمت را ميكند. و بنا بر اين ممكن است حديث «چشم حق است» بر همين وجه تأويل و
تفسير گردد. گذشته از از اينكه از حديث ديگرى كه از رسول خدا- 6- روايت شده از كلام آن حضرت استفاده ميشود كه وقتى چيزى در نظر بندگان خدا
بزرگ آمد خداوند از قدر و ارزش آن چيز ميكاهد و كوچكش ميسازد. و بنا بر اين هيچ
بعيد نيست كه حال بعضى از چيزها در اثر نگاه مردمان تغيير كند و همان بزرگ آمدن آن
چيز در چشم مردم و جلب نظر و توجهى كه ميكند سبب دگرگونى وضع آن چيز گردد، چنانچه
در حديث است كه چون از شتر عضباء رسول خدا در مسابقه سبقت گرفتند- و تا بآنروز در
هيچ مسابقهاى از آن شتر سبقت نگرفته بودند- حضرت فرمود: «بندگان خدا چيزى را بالا
نبردند (و بمقام بلند نرساندند) جز آنكه خدا از مقام آن چيز كاست» و ممكن است
اينكه دستور دادهاند وقتى چيزى بچشم انسان خوش آمد و چشمگير شد آن چيز را در پناه
خدا قرار داده و برسولخدا- 6- درود فرستند مصلحتى در اينكار
باشد كه جلوى تغيير حالت آن چيز را بگيرد زيرا بيننده با اين عمل بخدا توجه كرده و
بدو پناهنده ميشود و همين عمل حكايت از اين ميكند كه بدنيا توجه نداشته و بدان
مغرور نشده است. پايان كلام شريف رضى قدس سره-(وَ
ما أُغْنِي عَنْكُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ) و من
نمىتوانم جلوى قضا و قدر خدا را بگيرم اگر مقدر شده باشد كه شما چشم بخوريد و يا
ساير مقدرات.
(إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ) كه حكم فقط مخصوص خدا است و بر او توكل كنم كه او قادر است شما را
از چشم زخم يا حسد مردمان حفظ كند و سالم بمن برگرداند(وَ عَلَيْهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ) و
توكل كنندگان بايد بر او توكل كنند و كارهاى خود را بدو واگذارند و بدو اعتماد
كنند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 261