نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 143
گفت:(وَ الَّذِينَ إِذا
فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ...)[1]
فرمود: نيكو است ولى آن هم نيست. در اينجا مردم ساكت شدند و ديگر چيزى نگفتند.
حضرت رو بدانها كرده فرمود: چرا پاسخ نميگوئيد اى مسلمانان! گفتند: بخدا ديگر چيزى
نميدانيم.
فرمود: شنيدم از حبيب خود رسول خدا- 6- كه
فرمود: اميدوار كنندهترين آيههاى قرآن اين آيه است كه فرمايد:(وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ
اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ...) تا
بآخر آيه، آن گاه فرمود: يا على بحق آن خدايى كه مرا بنبوت مبعوث داشته هر كداميك
از شما براى وضوء (نماز) برخيزد گناهانش فرو ريزد و چون بدرگاه خدا رود و با دل
بخدا متوجه گردد (و نماز بپا دارد) چيزى از گناهان وى بجاى نماند و پس از نماز
مانند روزى گردد كه از مادر متولد شده، و اگر دوباره ميان دو نماز گناهى از وى سر
زند هم چنان با نماز دوم گناهانش بريزد و بهمين ترتيب تا نماز پنجم، سپس فرمود: يا
على نمازهاى پنجگانه براى امت من همانند نهر آبى است كه بر در خانه شماها جريان
داشته باشد، پس گمان شماها چگونه است درباره كسى كه در بدنش چركى باشد و روزى پنج
بار در چنين نهرى خود را شستشو دهد آيا باز هم چركى باقى بماند؟ و بخدا سوگند
نمازهاى پنجگانه براى (تطهير گناهان) امت من اينگونه است.
و برخى گفتهاند: معناى(إِنَّ الْحَسَناتِ
يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ) آن است كه هر كس بكارهاى
نيك ادامه دهد و پيوسته انجام دهد تدريجاً او را بترك گناهان وادارد و ديگر گناهى
از وى سر نزند، و مثل آنست كه گناهان را از بين ببرد.
و ديگرى گفته: منظور از «حسنات» توبه است كه گناهان را پاك كند و
عقاب آن را از بين ببرد، زيرا اختلافى نيست در اينكه توبه مستوجب سقوط عقاب گردد.
(ذلِكَ ذِكْرى لِلذَّاكِرِينَ)
يعنى در اين جمله كه فرمود: «حسنات گناهان را از بين ميبرد» تذكر و پندى است براى
پند گيران و كسانى كه تفكر در آن كنند.
(وَ اصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ) ابن عباس گفته: يعنى بنماز پايدارى و