بمعناى «سوى زيد» است. يعنى مردى جز زيد با ما نيست، در اينجا نيز معناى آيه اين است كه دوزخيان زفير و شهيق دارند بجز آن عذابهايى كه خدا براى آنها بخواهد و اين وجهى است كه زجاج و فراء و على بن عيسى و جمعى گفته‌اند. 2- استثناء در مورد توقف آنان در محشر و حساب و هم چنين مدتى كه در برزخ هستند ميباشد يعنى آنها در دوزخ جاويدانند مگر آن مقدار زمانى را كه در برزخ و قيامت و محشر پيش از ورود بدوزخ بخواهد، زيرا اگر اين استثنا نبود شايد كسى خيال ميكرد كفار و اهل دوزخ از همان وقتى كه مرگشان فرا ميرسد بدوزخ رفته و در آن جاويدانند، و اين استثنا براى فهماندن همين نكته است كه هنگام برزخ و محشر و حساب تحت مشيت حق هستند و خلود در دوزخ پس از انجام اين مراحل است و براى اينكه استثناء خالى از فائده نباشد همين اندازه كافى است، و اين وجهى است كه از ما زنى نقل شده و جبائى نيز آن را اختيار كرده. و اگر كسى بگويد: چگونه پيش از آنكه آنها بدوزخ روند از خلود آنها در دوزخ استثناء شده؟ جواب آنست كه اين استثناء در موردى كه خبر از ورود آنها بدوزخ نيز پيش از آن صورت گيرد، چنانچه در اينجا است- جايز ميباشد.

3- استثناء بجمله‌(لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ) مربوط است نه به خلود در جهنم و معناى آن چنين است كه: آنها در جهنم صداها و ناله‌ها دارند بجز آنچه خدا بخواهد از ساير انواع عذاب، چنانچه در آيه بعدى- در مورد اهل بهشت نيز كه نظير اين استثناء آمده- مربوط بنعمتهاى بهشتيان است كه از مدلول كلام استفاده ميشود، يعنى اهل بهشت داراى نعمت هستند بجز آن نعمتهاى ديگرى كه خدا براى آنها بخواهد و دليل بر اين معنى همان دنباله آيه است كه فرموده «عطاء غير مجذوذ»- عطائى پايان ناپذير و قطع نشدنى- و اين قولى است كه از زجاج نقل شده.

4- فراء گفته «الا» در اينجا بمعناى «واو» است و بقول شاعر استشهاد كرده كه گفته است: