نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 336
كار را انجام داديم، و معناى «مهر كردن بر
دل» كه چگونه است پيش از اين گذشت.
(ثُمَّ بَعَثْنا مِنْ بَعْدِهِمْ مُوسى وَ هارُونَ إِلى
فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ) و پس از آن رسولان- يا پس
از آن ملتها- موسى و هارون را بسوى فرعون و رؤساى قوم او فرستاديم.
(بِآياتِنا) يعنى با دليلها و معجزات
خويش.
(فَاسْتَكْبَرُوا وَ كانُوا قَوْماً مُجْرِمِينَ) ولى آنان از گردن نهادن و فرمانبردارى و ايمان آوردن بدان معجزات
تكبر ورزيده و سركشى كردند.
(وَ كانُوا قَوْماً مُجْرِمِينَ) و
مردمى نافرمان پروردگار خويش و مستحق عذاب جاويدان بودند.
(فَلَمَّا جاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنا) و
چون موسى با آن معجزات و دليلهاى روشن نزد قوم فرعون آمد.
(قالُوا إِنَّ هذا لَسِحْرٌ مُبِينٌ)
گفتند: اين جادويى ظاهر و آشكار است.
(قالَ مُوسى أَ تَقُولُونَ لِلْحَقِّ ...)
آيات معجزات را سحر و جادو ميخوانيد با اينكه سحر باطل است و معجزه حق، و آن دو ضد
يكديگرند.
(وَ لا يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ) و
مردمان ساحر براى كار خود برهانى ندارند و بر ادعاى خود دليلى نميآورند، و كارى كه
ميكنند آن است كه امرى را بر خلاف آنچه هست پيش روى كوتهبينان فكران جلوه ميدهند.
(قالُوا أَ جِئْتَنا لِتَلْفِتَنا ...)
فرعون و قوم او بموسى گفتند: آيا بنزد ما آمدهاى تا ما را از آنچه پدرانمان بر آن
بودند باز دارى ... و منظور از «كبرياء» بگفته مجاهد پادشاهى است، و بگفته ديگرى
عظمت و تسلط است، و منظور از «أرض» سرزمين مصر است، و برخى گفتهاند: اسم جنس است
و همه زمين را شامل ميشود. و استفهام در اين آيه استفهام انكارى است، يعنى اينان
ميگفتند: ما بعقيده پدران خود هستيم و هر كس ما را بر خلاف آن عقيده بخواند منظورى
جز رياست ندارد و از اينجهت ما پيروى او را نخواهيم كرد
.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 336