نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 276
هاى ديگر ميگروند.
(وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ) و
اگر كلمه پروردگارت نگذشته بود كه خدا از روى لطفى كه دارد در عقاب گنهكاران شتاب
نميكند.
(لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيما فِيهِ يَخْتَلِفُونَ) كار آنها را فيصله داده بود، و نافرمانان را نابود كرده و مؤمنان را
نجات ميداد، و لكن از روى لطف و فضلى كه نسبت بدانها دارد كيفرشان را بقيامت
انداخت.
(وَ يَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ) و گويند چرا بر محمد آيهاى نازل نشود كه مردم بدانوسيله بناچار صدق
گفتار او را بدانند، و احتياجى بفكر و استدلال نباشد، و براى صدق گفتارش از وى معجزه
نخواهند! و پاسخ اين گفتار كافران آن است كه اضطرار منافات با تكليف دارد. زيرا
غرض از تكليف آن است كه آنها با فكر و اختيار خود او را بشناسند و بدرك ثواب نائل
آيند. و اگر بنا شد معرفت آنها اضطرارى باشد و از اختيار آنها بيرون باشد مستحق
ثواب نگردند، و گذشته از آنكه با هدف از تكليف نيز منافات دارد و نقض غرض لازم
آيد.
(فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ)
يعنى اى محمد بگو: آن كس كه از غيب آگاه است و مصلحت كارها را پيش از انجام آنها
ميداند او خدايى است كه هر چيز را قبل از وجود و پس از وجود آن ميداند، و چيزى بر
او پنهان نيست، و هر چه را بداند كه در وجود و آمدنش مصلحت است نازل گرداند، و هر
چه را بداند كه در آوردنش مصلحت نيست نازل نكند، و از اينرو آنچه را اينان
ميخواهند خدا روى مصلحت نخواهد آورد.
(فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ) يعنى شما چشم براه عقاب خدا باشيد كه در دنيا مغلوب شده و كشته شويد
و در آخرت نيز بعقاب الهى گرفتار شويد، و من هم چشم براه وعده خدا هستم كه مرا بر
شما نصرت و پيروزى دهد.
و برخى گفتهاند: معناى آيه اين است كه شما چشم براه خوارى كافران
باشيد كه من هم چشم براه عزت و سربلندى مؤمنان هستم
.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 276