آن حضرت يا اشتياق بجهاد با كفار چنانچه مؤمنان بدان قصد رفتند.

(لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً) يعنى براى خروج اسباب و لوازم فراهم ميكردند، و «عدة» بمعناى تهيه وسائل براى كارى شدنى پيش از وقوع آن كار ميباشد، و مقصود اين است كه اينها (اگر حقيقتاً قصد بيرون شدن داشتند) لوازم جنگى از قبيل مركب و اسلحه تهيه ميكردند، زيرا نشانه كسى كه آهنگ كارى را دارد آن است كه پيش از وقوع آن آماده و مهياى آن كار گردد.

(وَ لكِنْ كَرِهَ اللَّهُ انْبِعاثَهُمْ) يعنى خداوند از رفتن آنها بجنگ كراهت داشت چون ميدانست اگر اينها بدان جنگ بروند كارشان نمّامى در ميان مسلمانان خواهد بود و براى مشركان جاسوسى خواهند كرد و رويهمرفته زيانشان بيش از سودشان خواهد بود(فَثَبَّطَهُمْ) و از اينرو از رفتن آنها روى آن تصميمى كه خودشان داشتند جلوگيرى كرده و بازشان داشت از رفتنى كه خود دستور فرموده بود، زيرا آن طرز رفتن (يعنى رفتن براى انجام آن نقشه‌هاى شوم) كفر بود ولى رفتن روى صورت دوم اطاعت و فرمانبردارى (حق) است. و روى اين معنا كه گفتيم ديگر جايى براى اين سؤال باقى نميماند كه كسى بگويد: چگونه خداوند از حركت آنها كراهت داشت (كه فرمود:

(وَ لكِنْ كَرِهَ اللَّهُ انْبِعاثَهُمْ»)) با اينكه در آيه پيش از آن دستور خروج و حركت آنها را بسوى جنگ صادر فرمود (در آيه-( انْفِرُوا خِفافاً ...)-). زيرا دستور خروج بجهاد روى آن است كه آنها براى دفاع از دين و آهنگ جهاد با كفار حركت كنند (و اين طرز حركت مورد پسند و فرمان خدا است) ولى رفتن آنها بمنظور فساد و اخلالگرى و فتنه‌جويى مورد رضايت خدا و فرمان او نيست و بدان دستور نداده و از آن كراهت دارد.

(وَ قِيلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقاعِدِينَ) يعنى بدانها گفته شد: با زنان و كودكان (خانه نشين كه جنگ بر آنها نيست). بنشينيد، و محتمل است گوينده اين سخن همان اصحاب و ياران خودشان بودند كه آنها را از رفتن با پيغمبر- 6- براى جهاد باز ميداشتند، و احتمال ديگر آن است كه اين سخن را رسول خدا- 6- از روى تهديد بآنان فرموده نه بعنوان اجازه درماندن.