بيان آيه 143

قرائت:

دكا: كوفيان- بجز عاصم- در اينجا و در سوره كهف به مد و ديگران در هر دو جا بقصر و تنوين خوانده‌اند. عاصم نيز در سوره كهف بمد خوانده است.

دك: به معناى كوبيده و دكاءِ تپه‌اى است كه فروتر از كوه و برتر از زمين باشد.

لغت:

تجلى: ظهور، اعم از اينكه بدلالت باشد يا به آشكار شدن.

مقصود:

اكنون در پيرامون داستان ميقات مى‌فرمايد:

(وَ لَمَّا جاءَ مُوسى‌ لِمِيقاتِنا وَ كَلَّمَهُ رَبُّهُ قالَ رَبِّ أَرِنِي أَنْظُرْ إِلَيْكَ‌): موسى به جايگاهى كه براى او تعيين كرده بوديم، آمد، تا با او سخن گوييم و تورات را بر او نازل كنيم. ممكن است منظور از «ميقات» زمانى باشد كه خداوند تعيين كرده بود كه موسى به آنجا رود، زيرا لفظ ميقات هم براى زمان بكار مى‌رود و هم براى مكان.

بهر صورت، خداوند در آنجا بدون واسطه، با موسى سخن گفت. در اينجا تعيين نكرده است كه كلام خدا را از كجا شنيد، لكن در جاهاى ديگر گفته است كه از درخت شنيد.

بنا بر اين درخت، محل خروج صدا بود. زيرا صدا عرض است و بايد قائم به جسم باشد. برخى گفته‌اند: در اينجا خداوند صدا را از ابر بگوش موسى رسانيد، موسى از فرصت استفاده كرد و گفت: خدايا خود را بمن بنماى تا ترا بنگرم. علما در باره علت اين درخواست، اختلاف كرده‌اند، زيرا موسى مى‌دانست كه خدا را نمى‌توان بوسيله حواس رؤيت كرد. اقوال علما از اينقرار است: