نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 239
مىكند كه مغرور خود آنها هستند: مىفرمايد:
(وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ
حَكِيمٌ): هر كس كار خود را بخدا واگذارد و به او اعتماد كند و با رفتار خود،
خدا را خشنود گرداند، خداوند ياريش مىكند و اسباب پيروزيش را فراهم مىسازد، زيرا
او مقتدر و حكيم است و كسى كه به او پناه آورد، در پناه قدرت و حكمتش، مصونيت پيدا
مىكند.
اگر ميديدى كه فرشتگان چگونه هنگام قبض روح كفار، بر پيشانى و پشت
آنها مىزنند، در شگفت مىماندى! منظور كشتگان بدر است. مردى خدمت پيامبر گرامى
اسلام عرض كرد: در پشت ابو جهل اثرى ديدم كه شبيه بند نعل بود! فرمود: اثر ضربت
ملائكه بوده است.
مجاهد روايت كرده است كه مردى به پيامبر عرض كرد: مىخواستم يكى از
مشركين را بزنم، خودش افتاد. فرمود: فرشتگان پيش از تو به او حمله كردهاند.
(وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ):
فرشتگان به كفار مىگويند: پس از اين عذاب، عذاب ديگرى كه سوزنده و گدازنده است،
در انتظار شماست. برخى گفتهاند: فرشتگان در روز بدر سلاحهاى آهنينى داشتند كه
وقتى به مشركين مىزدند، در جراحات آنها آتش مىافتاد و منظور از(ذُوقُوا عَذابَ ...) همين است.
(ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ):
اين كيفر، بواسطه رفتارى كه از شما سر زده است، گريبانگير شما مىشود. علت اينكه
مىگويد: كارى كه دستهاى شما كردهاند، اين است كه اغلب كارها با دست انجام
مىگيرد. مقصود جنايت و كفر و معصيت آنهاست.
(وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ): خداوند به ستم، بندگان خود را عذاب نميكند، بلكه آنها را به اندازه
استحقاقشان كيفر مىدهد.
از اين آيه بخوبى بر مىآيد كه عقيده جبريان در باره اينكه خداوند
كفر را در دلها خلق مىكند، آن گاه مردم را بواسطه كفرشان كيفر مىدهد، باطل است. خداوند
كسى را بدون گناه يا بگناه ديگرى عذاب نمىكند، زيرا اين كار ظلم است و بطور
مبالغه آميزى ستمگرى را از خود نفى كرده است
.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 239