نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 232
بپرهيزيد كه ترس از دشمن، دامنگير شما
مىشود و در جنگ ضعيف مىشويد و صولت و قوت شما از بين ميرود. مجاهد گويد: يعنى
پيروزى را از دست مىدهيد. اخفش گويد: يعنى دولت را از دست مىدهيد. كلمه «ريح» در
اينجا كنايه از پيشرفت و نفوذ و رسيدن بهدف است. برخى گويند: يعنى اگر اختلاف پيدا
كنيد، نسيم پيروزى بر زندگى شما نخواهد وزيد. اين معنى از قتاده و ابن زيد است-
پيامبر خدا نيز فرمود:
«نصرت بالصبا و اهلكت عاد بالدبور»
يعنى: من با باد صبا پيروز شدم و قوم عاد با باد مسموم جنوب هلاك شد.
(وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ): براى جنگ با دشمن شكيبا باشيد كه خدا با شكيبايان است.
(وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بَطَراً وَ
رِئاءَ النَّاسِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ):
شما مثل قريش نباشيد كه براى نجات كاروان خويش، اردويى شرابخوار و خيناگر براه
انداختند و بقصد خود نمايى و منع ديگران از دين خدا، از مكه رهسپار بدر گرديدند.
رياى آنها اين بود كه مىخواستند نشان دهند كه مسلمين را بحساب نمىگيرند و از
آنها وحشتى ندارند.
(وَ اللَّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ):
خداوند به كردار آنان آگاه است و هيچ يك از اعمال ايشان بر او پوشيده نيست و آنها
را كيفر مىدهد.
داستان
ابن عباس گويد، وقتى كه ابو سفيان يقين كرد كه كاروان را نجات داده
است، براى قريش پيام فرستاد كه باز گردند. ابو جهل گفت: باز نمىگرديم، تا بدر را
به تصرف آوريم- بدر يكى از جاهايى بود كه عرب در آنجا اجتماع مىكرد و بازارى در
آنجا تشكيل مىداد- و سه روز در آنجا بمانيم و حيواناتى ذبح كنيم و از گوشت آنها
بخوريم و شراب بنوشيم و هنرمندان ما برنامههاى هنرى اجرا كنند! و عرب از اين
مراسم و جشن، اطلاع پيدا كند و هميشه از ما بترسد. از قضا به هوس خود دست نيافتند
و جشنشان بعزا مبدل شد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 232