نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 231
بيان آيه 45 تا 47
لغت:
ريح: دولت. شاعر گويد:
كما حميناك يوم النعف من شطب
و الفضل للقوم من ريح و من عدد
يعنى: همانطورى كه ترا در روز جنگ از كوه شطب يارى كرديم و برترى قوم
از دولت است و عدد.
بطر: ترك شكر گزارى نعمت.
رياء: خودنمايى.
اعراب:
فتفشلوا: اين فعل منصوب است به تقدير «ان» و جواب نهى است، از اينرو
«تذهب» عطف بر آن و منصوب شده است.
(بَطَراً وَ رِئاءَ النَّاسِ):
هر دو مصدر، جانشين حال شدهاند. فعل «يصدون» عطف بر آنهاست. نه عطف بر «خرجوا»
زيرا عطف مضارع بر ماضى صحيح نيست.
مقصود:
اكنون خداوند آنها را امر به پايدارى در ميدان جنگ كرده، مىفرمايد:
(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا لَقِيتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوا): اى مردم مؤمن، هر گاه با گروهى كافر برخورد مىكنيد، براى جنگ با
آنها پايدار باشيد و فرار نكنيد. بديهى است كه مؤمن جز با كافر نمىجنگد.
(وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثِيراً لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ): در موقع جنگ، از خداوند يارى بخواهيد، تا در دنيا پيروز شويد و در
آخرت، رستگار. برخى گويند: يعنى وعدههاى خدا را كه در باره پيروزى به شما داده
است، بخاطر بياوريد، تا پايدارى شما زياد شود.
(وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا
وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ): دستورات خدا و رسولش را اطاعت كنيد و
در موقع برخورد دشمن، با هم متفق باشيد و از اختلاف،
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 231