responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 1  صفحه : 301

و بيشمارند گرفتار فراموشى كند و نسيان در دلهاى آنان ايجاد نمايند اگر چه اين امرى بر خلاف عادت و معجزه‌اى براى پيامبر است.

و كسى كه آيه را حمل بر نسيان مقابل ذكر كرده و از طرفى جائز شمرده كه منظور از آيه پيامبر باشد استدلال نموده بآيه شريفه‌(سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسى‌ إِلَّا ما شاءَ اللَّهُ)[1] يعنى در صورت اراده و مشيت خداوند نسيان و فراموشى تو «پيامبر» امكان دارد و گفته است: حسن چنين عقيده دارد و گفته است: پيامبر شما قرائت قرآن را تعليم داد و سپس فراموش كرد.

زجاج اين معنى را انكار نموده و گفته است: خداوند در اين آيه شريفه:

(وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ‌ لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنا غَيْرَهُ)[2] اعلام نموده به اينكه اراده و مشيت او هيچگاه تعلق نمى‌گيرد كه آنچه را بر پيامبر بطور وحى فرستاده از بين ببرد.

ابو على فارسى ميگويد: اين آيه شريفه نميتواند در برابر آنهايى كه «ننسها» را از نسيان و فراموشى گرفته دليل واقع شود و نادرستى آن عقيده را ثابت نمى‌كند زيرا كه اين آيه‌(وَ لَئِنْ شِئْنا) در مورد امورى است كه نسخ و تغيير در آن راه ندارد مانند قصه‌هاى گذشته و اخبار از وضع ملتهاى پيشين، و آنچه را ممكن است پيامبر فراموش كند عبارت است از امورى كه ميتواند تغيير كند مانند او امر و نواهى كه موقوف بر مصلحت است و در زمانهايى كه نسخ در آنها بيشتر مصلحت داشته باشد.

و دليل بر اينكه «ننسها» از نسيان مقابل ذكر گرفته شده قرائت كسى است كه «و ننسها»- با واو- قرائت نموده مانند سعد بن ابى وقاص، و قرائت كسى كه‌


[1] سوره 87 آيه 6 ما آيات قرآن را بر تو قرائت مى‌كنيم تا فراموش نكنى مگر آنچه خدا خواهد.

[2] سوره 17 آيه 86 و اگر بخواهيم از بين ميبريم چيزى را كه بتو وحى فرستاديم مخفى نماند كه« لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنا غَيْرَهُ» در دنبال اين آيه نيست بلكه در همان سوره در دنبال آيه 73« وَ إِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ» ميباشد و اشتباهى در نقل واقع شده است.

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 1  صفحه : 301
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست