نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 206
مسخ گرديدند و آنها در قريهاى كه در كنار
دريا واقع بود و «ايله» ناميده ميشد اقامت داشتند.
2- زجاج ميگويد: منظور مسخ شدن آنها است.
3- ابن عباس ميگويد: مراد از آن عقوبت است.
4- منظور از آن، قريهاى است كه اهل آن، تعدّى و گناه كردند و در
احتمال اوّل نام آن مذكور گرديد.
نكالًا ...- عقوبت.
و بمعناى رسوايى و شهرت و يا يادآورى و عبرت نيز گفته شده.
(لِما بَيْنَ يَدَيْها وَ ما خَلْفَها)
...- براى كسانى كه در آن عصر بودند و كسانى كه بعد از آن بوجود خواهند آمد.
در تفسير اين جمله چند قول است:
اوّل: ضحّاك از ابن عباس روايت كرده است: منظور از(لِما بَيْنَ يَدَيْها) امّتهايى است كه با
آن جماعت هم عصر و هم زمان بودند و مراد از(ما خَلْفَها) جمعيتى است كه بعد از آن عصر بوجود ميآيند و اين قول با آنچه از
امام باقر و امام صادق 8 روايت شده كاملًا نزديك است زيرا كه آنان
فرمودهاند: غرض از(لِما بَيْنَ يَدَيْها) امّتهايى است كه آن جماعت را در حال نزول عقوبت ميديدند، و منظور از(ما خَلْفَها) ما يعنى امّت پيغمبر آخر
زمان ميباشد و در اين صورت كلمه «ما» بمعناى «من» كه در صاحبان عقل و شعور بكار
ميرود ميباشد و تفسير آيه بنا بر اين وجه چنين است:
ما اين عقوبت را براى همه امّتها تا روز قيامت موجب عبرت قرار داديم
تا آنها از ارتكاب چنين گناه بپرهيزند.
دوّم: ابن عباس در روايت ديگر ميگويد: منظور از(لِما بَيْنَ يَدَيْها) گناهان و خطايايى است كه پيش از انجام
صيد ماهى واقع شد و بنا بر اين لام بمعناى سببيّت است، و مراد از(ما خَلْفَها) گناهان بعد از انجام صيد
است.
سوم: عكرمه از ابن عباس روايت كرده: مقصود از(لِما بَيْنَ يَدَيْها) قريههايى
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 206