نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 446
به طور قطع نمىتوان مشخص كرد نشانههاى ظهور چه تعداد است. بر فرض هم كه چنين كارى ممكن باشد، اهميتى ندارد. مهم اين است كه فراوانى روايات، به ما اطمينان مىدهد كه در آستانۀ قيام مهدى موعود عليه السّلام، حوادثى رخ خواهد داد كه برخى چشمگير و فراگيرند و بعضى نه چندان مهم و قابلتوجه است.
انواع نشانههاى ظهور
نشانههاى ظهور، گوناگون است و برشمردن همۀ اين اقسام، نهچندان مفيد است و نه لازم؛ چه آنكه بسيارى از آنها، نشانههاى قطعى ظهور نمىباشد. افزون بر اين، از نگاه سند و محتوا نيز داراى اشكال است و درستى و نادرستى آنها، خيلى روشن نيست؛ ازاينرو در تقسيم نشانهها فقط به موارد ذيل بسنده مىكنيم:
يك. نشانههاى حتمى و غير حتمى
ميان نشانههاى ظهور، شمارى از آنها، علايم حتمى ظهور دانسته شدهاند. منظور از نشانههاى حتمى -مقابل نشانههاى غير حتمى-آن است كه پديدار شدن آنها-بدون هيچ قيد و شرطى-قطعى و الزامى خواهد بود؛ به گونهاى كه تا آنها واقع نشود، حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف ظهور و قيام نخواهد كرد. البته بايد توجه كرد كه حتمى يا مسلم و قطعى بودن وقوع اين نشانهها، به اين معنا نيست كه پديد نيامدن آنها، محال است؛ بلكه به حسب فراهم بودن شرايط و نبودن بازدارندهها، پديد آمدن آنها قطعى خواهد بود.
از روايات فراوانى كه در ميان آنها روايات صحيح نيز وجود دارد حتمى بودن نشانههاى پنجگانه ذيل استفاده مىشود: خروج سفيانى، قيام يمانى، صيحه آسمانى، قتل نفس زكيّه و خسف در بيداء. [1]
در برابر نشانههاى حتمى، نشانههاى غير حتمى قرار دارد؛ يعنى مقيد و مشروط به امورى است كه در صورت تحقق آنها، پديد مىآيد. به عبارت ديگر، نشانههاى غير حتمى، شايد پديد آيد و شايد بدون پيدايش آنها امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف ظهور كند.
[1] . «خمس قبل قيام القائم من العلامات الصّيحة و السّفيانىّ و الخسف بالبيداء و خروج اليمانىّ و قتل النّفس الزّكيّة» ، شيخ طوسى، كتاب الغيبة، ص 436، ح 427.
نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 446