از حديثى كه شيخ طوسى نقل كرده است، روشن مى‌شود اسم او به صورت يقين روشن نيست و او به وسيلۀ لقب معروف بوده است و اين‌كه تلعكبرى راوى حديث، به صورت گمان حكم كرده كه اسم او حسن است، به سبب اين است كه او «ابو محمد» بوده و بيشتر اسم كسانى كه كنيۀ آن‌ها «ابو محمد» است، حسن مى‌باشد. [1]

شريعى نخستين كسى است كه به دروغ و افترا، ادعاى نيابت امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف را كرد. او پيش‌تر، از ياران امام هادى و امام حسن عسكرى عليهما السّلام بود؛ ولى پس از آن منحرف شد.

تاريخ ادعاى نيابت دروغين او به صورت دقيق بيان نشده است؛ ليكن چون اين ادعاهاى دروغين، از دوران نايب دوم آغاز شده است، به نظر مى‌رسد وى در دوران سفارت و نيابت محمد بن عثمان، به چنين عملى دست زده است.

دانشوران علم رجال دربارۀ شرح حال او چندان بحث نكرده‌اند؛ لذا جامع‌ترين سخن درباره ايشان، كلام شيخ طوسى در كتاب الغيبة است.

شيخ طوسى دربارۀ «شريعى» مى‌نويسد:

نخستين كسى كه به دروغ و افترا، ادعاى نيابت خاص از جانب امام زمان عليه السّلام كرد، شخصى معروف به «شريعى» بود. جماعتى از عالمان، از ابو محمد تلعكبرى از ابو على محمد بن همام نقل كرده‌اند: كنيه شريعى «ابو محمد» بود.

تلعكبرى مى‌گفت: «گمان دارم نام وى حسن باشد.» او از اصحاب امام هادى عليه السّلام و امام حسن عسكرى عليه السّلام به شمار مى‌آمد. او نخستين كسى است كه مدعى مقامى شد كه خداوند سبحانه و تعالى براى او قرار نداده بود و شايسته آن هم نبود. در اين خصوص، بر خدا و حجّت‌هاى پروردگار دروغ بست و چيزهايى به آنان نسبت داد كه شايسته مقام والاى آنان نبود و آن‌ها از آن به دور بودند؛ ازاين‌رو، شيعيان هم او را ملعون دانسته و از وى دورى جستند و توقيعى از جانب ولى عصر عليه السّلام دربارۀ نفرين و دورى از وى صادر شد. [2]