نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 169
حسين بن روح (نوبختى)
نايب سوم حضرت مهدى عليه السّلام در غيبت صغرا
سومين نايب خاص حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف، محدث، فقيه و متكلم شيعى ايرانى، حسين بن روح نوبختى است. وى ميان شيعيان بغداد، شهرت ويژهاى داشت و يكى از افراد مورد اعتماد محمد بن عثمان عمرى به شمار مىرفت. او در سالهاى 305- 326 ق نايب امام زمان عليه السّلام و واسطۀ بين حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف و شيعيان بود.
حسين بن روح داراى برترىهاى فراوانى بود؛ امّا به طور عمده شهرت و اعتبار او، به مسألۀ نيابتش باز مىگردد.
پيش از آن، محمد بن عثمان، او را حلقۀ اتصال بين خود و وكلاى ديگرش در بغداد قرار داده بود. وى در زمان حيات نايب دوم، در دربار عباسى نفوذ چشمگيرى داشت و از ناحيۀ برخى مقامات دولتى كمكهاى مالى به او مىرسيد. [1]
نايب دوم، از دو يا سه سال پيش از درگذشت خود، با ارجاع برخى از شيعيان كه اموالى از سهم امام و غير آن پيش او مىبردند به حسين بن روح نوبختى، زمينه را براى نيابت وى از طرف امام زمان عليه السّلام هموار مىكرد. او به كسانى كه در اين موضوع دچار شك و ترديد مىشدند، تأكيد مىكرد اين دستور، از طرف امام عليه السّلام صادر شده است. [2]
وى در انتصاب حسين بن روح به جانشينى خود، تأكيد فراوانى مىكرد.
گاهى به صورت انفرادى و گاهى ميان عموم شيعيان مخلص و وكلاى خويش، اين مطلب را يادآور مىشد.
اين تأكيد، بدان علّت بود كه از طرف امامان عليهم السّلام، سخن روشنى كه بيانگر وثاقت، امانت و نيابت حسين بن روح صادر نشده بود. از طرفى ميان وكلاى بغداد، كسانى بودند كه در ظاهر ارتباط محمد بن عثمان با آنان بيشتر بود؛ از اينرو عوام و خواص شيعيان، تصور نمىكردند حسين بن روح به جانشينى انتخاب شود؛ بدين سبب، نايب دوم از هرفرصتى براى تبيين نيابت خود از طرف امام زمان عليه السّلام، براى رفع ترديد از