آیینه پژوهش - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم جلد : 92 صفحه : 13

معرفى هاى گزارشى

كليات

فهرست مقالات فقهى
رسول طلائيان, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 1068ص, وزيرى.
اين مجموعه مشتمل بر فهرست 7342 مقاله فقهى است كه از ابتدا تا پايان سال 1378 در نشريات كشور به دو زبان عربى و فارسى منتشر شده است. مقالات حاضر در قالب هفت موضوع اصلى سامان يافته كه عناوين آنها از اين قرار است: فلسفه و تاريخ فقه, فقه, علوم سياسى, اصول فقه, قواعد فقهيه, علوم حديث, و زندگى نامه فقها. قسمت نخست كتاب در هفت بخش تدوين شده و ذيل هريك از بخش ها (موضوعات), فهرست مقالات به ترتيب نام پديدآورنده, درج شده است.
هر مقاله شامل اين اطلاعات است: شماره مدخل, نام نگارنده يا پديدآور, عنوان مقاله, محل نشر, سال نشر, نام نشريه و صفحه نشريه. قسمت دوم حاوى سه نمايه براى بازيابى اطلاعات متن است كه عبارتند از: نمايه پديدآورندگان, نمايه عنوان مقاله ها و شناسنامه مجلات. كتابخانه و كتابدارى
احمد شعبانى, چاپ اوّل, آبادان, نشر پرسش, 1380, 180ص, رقعى.
كتاب مجموعه مقالاتى در حوزه كتابخانه و كتابدارى است و چهار جنبه زير را درباره كتابخانه دربردارد; مسائل كلى, تاريخ كتاب و كتابخانه ايران, اسناد كتاب و كتابخانه هاى ايرانى و تاريخ كتاب خانه هاى ممالك در حال توسعه اين كتاب براى علاقه مندان كتاب و كتابخانه مفيد است.

فقه و حقوق

فقه و عمل
ابوالقاسم عليدوست, چاپ اوّل, تهران, پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى, دانش و انديشه معاصر,1381, 236ص, وزيرى.
نگارنده نخست عقل را بدون توجه به كاربردش در استنباط احكام شرع, بررسى كرده سپس ماهيت, تقسيمات آثار و ابزار عقل را معرفى نموده است. در ادامه از كاربرد استقلالى عقل در استنباط احكام شرع و قاعده ملازمه درك عقل و حكم شرع و موارد اين قاعده سخن به بيان آمده است. كاربرد غير استقلالى عقل در سه مبحث با عناوين كاربرد آلى, ترخيصى و امينى و تسبيبى بررسى شده و در پايان, ضمن تشريح آسيب هاى احتمالى و شبهات كارآيى عقل در استنباط احكام شرع,نكاتى درباره اجتهاد منضبط و فنى توضيح داده شده است.
حقوق و وظايف غير مسلمانان در جامعه اسلامى
روح الله شريعتى, مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى پژوهشكده, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 400ص, وزيرى.
اين نوشتار با استناد به فقه شيعه, همچنين آيات و روايات و سيره اهل بيت, و ديدگاه فقها, درباره حقوق و وظايف غير مسلمانان در جامعه اسلامى ـ چه در ارتباط با حكومت و چه در ارتباط با مردم مسلمان ـ است. در بخش كليات و مفاهيم به تقسيمات مختلف از غيرمسلمانان و اصول و روابط با غيرمسلمان اشاره شده, سپس حقوق غيرمسلمانان (حقوق اهل كتاب, حقوق غير اهلى كتاب يا ذميان و حقوق مقيمان موقت) شرح داده شده است. قراردادهاى حكومت اسلامى با غيرمسلمانان, جرايم و مجازات هاى غير مسلمانان و رفتار مسلمانان با كفار در جامعه اسلامى از ديگر مطالب كتاب است. سياست هاى اقتصادى در اسلام
سعيد فراهانى فرد, چاپ اوّل, تهران, دانش و انديشه معاصر,1381, 360ص, وزيرى.
هدف نگارنده تبيين نظرى سياست هاى اقتصادى در چارچوب نظام اقتصادى اسلام و ذكر راهكارهاى عملى به منظور استفاده در برنامه ريزى هاى اقتصادى است. وى نخست با استفاده از منابع دانش اقتصاد, سياست هاى اقتصادى و اهداف آن را در سه محور سياست مالى, سياست پولى و سياست درآمدى تبيين كرده و آثار اين سياست ها را از ديدگاه مكاتب گوناگون بررسى و مقايسه نموده است. در ادامه, به سيره عملى پيامبر(ص) و امام على(ع) در چارچوب سياست هاى مذكور اشاره شده, همچنين با استناد به آيات قرآن, احاديث و روايات و فتواى فقيهان شرحى از ابزارهاى سياست هاى اقتصادى اسلام آورده شده است. كتاب الاجارة
سيد محمود هاشمى شاهرودى, چاپ اوّل, قم, مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت(ع),1381, 860ص, وزيرى.
اجاره, يكى از گسترده ترين انواع روابط حقوقى در جامعه, و از مباحث زنده و كاربردى فقه معاملات به شمار مى رود. تحولاتى كه در صور, انواع و كاركردهاى جديد اجاره در عصر حاضر پديد آمده, نيازمند تبيين فقهى جديدى است كه در متون كلاسيك فقهى جاى آن خالى است. از طرفى, مباحث فقه معاملات رابطه تنگاتنگى با مباحث و مسائل حقوق عرفى دارد. وجود چنين رابطه اى, مى طلبد كه طرح مباحث فقه معاملات همواره ناظر به مسائل جديد حقوق عرفى باشد. از طرفى ديگر ترتيب و تقسيم بندى مباحث فقه معاملات, نياز به بازبينى دارد و لازم است ساختار كلى مباحث با تقسيم بندى و عنوان گذارى فنى تر و ترتيب منطقى ترى عرضه شود.
نويسنده فقيه كتاب حاضر, با توجه به ضرورت چنين رويكردهايى به فقه, طرح تازه اى از ساختار فقه الاجاره را پيشنهاد مى دهد. اگرچه در اين كتاب مجال تطبيق آن را نمى يابد و به اقتضاى پيروى شرح از متن, از ترتيب متن عروةالوثقى پيروى مى كند. با اين وصف, نويسنده با تسلط بر فقه و آگاهى از آرا و نگرش هاى جديد حقوقى, در جاى جاى كتاب, ملاحظات دقيق و نظريات تازه اى را عرضه كرده كه اين كتاب را از كتب مشابه متمايز مى كند.

فلسفه و كلام

انتظار بشر از دين
عبدالله جوادى آملى, چاپ اوّل, قم, مركز نشر اسراء,1381, 308ص, وزيرى.
در اين كتاب كوشش شده كليات و مبادى نظريه انتظار بشر از دين نيز راه هاى تبيين آن از طريق بررسى ادله ضرورت بعثت انبيا, بررسى شود; افزون بر آن, فوايد و كاركردهاى دين, و برهان عقل تبيين گردد. به همين منظور نگارنده در بخش نخست, ابتدا تعريفى از انتظار بشر را ازد ين و علل ظهور اين تفكر به دست مى دهد; سپس اقسام دين, انواع انتظار و حقيقت انسان را برمى شمارد. در بخش دوم روش هاى تبيين انتظار بشر از دين و در بخش سوم نمونه هايى از پاسخ اسلام به انتظارات بشر درج مى شود. برخى پاسخ ها با اين عناوين تدوين شده است: اسلام و وحدت ملى, اسلام و امنيت ملى, اسلام و اقتدار ملى, ارزش كار و كرامت كارگر در اسلام, اسلام و صلح جهانى, اسلام و محيط زيست, و دين و توسعه.
آشنايى با اديان بزرگ
حسين توفيقى, چاپ اوّل, تهران, سمت, مؤسسه فرهنگى طه, 1381, ص176, وزيرى.
كتاب آشنايى با اديان بزرگ به منظور معرفى اديان بزرگ و زنده جهان در قالب دو واحد درسى براى دانشجويان الهيات, همچنين براى طلاب علوم دينى تدوين يافته است. مخاطبان در اين كتاب علاوه بر شناخت اهم عقايد, شعائر, اخلاقيات و ديگر موضوعات مطرح در اديان بزرگ جهان, با تاريخچه مختصر آنها و تأثير هريك بر فرهنگ بشرى آشنا مى شوند. معجزه در قلمرو عقل و دين
محمدحسن قدردان قراملكى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم, 2721381, ص, وزيرى.
نگارنده نخست معنى و مفهوم معجزه و كاربرد آن در متون دينى را بيان داشته و تعريفى از اعجاز و معجزه از منظر علماى اسلامى و انديشمندان غربى به دست داده است. پس از آن به اقسام معجزه اشاره شده و ادله نظريات علماى دينى و علماى تجربى درباره چيستى و فاعل معجزه و اعجاز و اصل عليت جمع آمده است. ديگر مباحث كتاب عبارتند از: سازگارى يا ناسازگارى معجزه با عقل, علم, اصل عليت و سنت الهى; رابطه منطقى اعجاز با صدق آموزه هاى دينى, رابطه منطقى اعجاز با صدق مدعى امامت و رابطه منطقى اعجاز با وجود خدا. جبر و اختيار: بحث هاى آيةاللّه جعفر سبحانى
نگارش على ربانى گلپايگانى, چاپ اوّل, قم, مؤسسه امام صادق(ع),1381, 456ص, وزيرى.
كتاب, مجموعه درس هاى آيةاللّه جعفر سبحانى است كه در باب جبر و اختيار براى طلاب حوزه هاى علميه ايراد شده است. در اين كتاب ذيل عنوان وحدت طلب و اراده آرا و انديشه هاى فلسفى افرادى چون: علامه طباطبايى, باقر صدر, غزالى, الكسيس كارل, محمدتقى جعفرى, سارتر, محمدعلى فروغى, ملاصدرا, تفتازانى, فارابى, كاپلستون و برگسون مطرح گرديده و سپس با استناد به آيات قرآن كريم درباره جبر يا اختيار داشتن, به بحث گذاشته شده است. در بخش انتهايى كتاب ذيل عنوان ايجاد متفرع بر وجود است, مى خوانيم: …از اين مقدمات به روشنى به دست مى آيد كه افعال انسان در عين اين كه منتسب به اوست, منتسب به خدا نيز هست, زيرا افعال او مترتب بر وجود اوست و بدون شك هستى او منتسب به خود اوست و هم عين انتساب و ربط به خداست, و چه زيبا گفته است حكيم سبزوارى: لكن كما الوجود منسوب لنا فالفعل فعل الله وهو فعلنا, يعنى همان گونه كه وجود و هستى ما به خود ما نسبت داده مى شود, فعل ما نيز در عين اين كه منسوب به خداست, منسوب به خود ما نيز مى باشد. انديشه هاى كلامى شيخ طوسى(ره), ج2
پژوهشگران گروه فلسفه و كلام اسلامى, چاپ اوّل, مشهد, دانشگاه علوم اسلامى رضوى,1381, 410ص, وزيرى.
كتاب حاضر كه دومين جلد از مجموعه انديشه هاى كلامى شيخ طوسى است, در قالب هشت مقاله تدوين شده است. اين مقالات اساساً به تبيين ديدگاه هاى شيخ طوسى در باب اسباب قبض و بسط روزى, بازشناسى معجزه, سحر و خوارق عادات, رازها و پندارهاى غيبت امام زمان(ع) و نيز جايگاه عدل در نزد انديشمندان اماميه اختصاص دارد. مقالات كتاب از اين قرارند: شيعه و جدال احسن; عدل الهى; آجال, ارزاق و اسعار; ضرورت بعثت; اعجاز; عصمت; غيبت; و بداء. دين شناسى تطبيقى
كدارنات تيوارى; مترجم: مرضيه (لوئيز) شنكائى, چاپ اوّل, تهران, سمت,1381, 276ص, وزيرى.
نويسنده در اين كتاب كوشيده است ويژگى هاى اصلى اديان دنيا را بشناساند, همچنين نقاط مشترك و متمايز آنها را مطرح نمايد. وى تصريح مى كند: … به جاى پرداختن به تاريخ اديان, سعى كرده ام تا در اين كتاب, با استناد به برخى موضوعات خاص مرتبط با عقايد و عبادات مهم پيروان اين اديان بحث كنم; از اين رو اين پژوهش بيشتر جنبه موضوعى دارد و كمتر در آن به مسائل تاريخى توجه شده است. اديان مورد بحث در كتاب عبارتند از: هندوئيسم, بوديسم, جينيسم, زردشت, يهوديت, مسيحيت, اسلام و دين سيك. نگارنده پيش از ابتداى مباحث اصلى, توضيحاتى درباره دين شناسى تطبيقى (ماهيت, اهداف و مقايسه اديان) بيان كرده است. وى در پايان كتاب پس از مقايسه اديان مختلف چنين مى گويد: ديده ايم كه در ميان اديان جهان درباره برخى نكات هم اتفاق نظر وجود دارد و هم اختلاف نظر. از اين رو تأكيد بيش از حد بر وجود تشابه يا بر تفاوت هاى آنها به تنهايى اشتباه است…. اختلافات بيشتر در سطح اعمال و مناسك دينى به چشم مى خورد تا باورها و عقايد چنين اختلافى با توجه به سنت هاى اجتماعى و فرهنگى رايج در دنيا كاملاً طبيعى به نظر مى رسد. اما هيچ دليلى براى نزاع بر سر اين اختلاف ها وجود ندارد. به يك معنا دين وسيله اى است براى ارضاى اشتياق روح براى دست يابى به مقام و مرتبه اى كه از منازعات و فشارهاى حيات دنيوى آزاد است. اگر مردم متعلق به سنت هاى گوناگون بكوشند تا اين اشتياق را به شيوه اى متفاوت خاص خود ارضا كنند, دليلى براى ستيز و اختلاف وجود ندارد.
نگارنده پس از آن امكان توافق تمام ملل جهان بر يك دين جهانى را بررسى كرده, سپس نتيجه گيرى مى كند: امكان عملى دين جهانى در هريك از اشكال آن بسيار نااميدكننده به نظر مى رسد. در واقع چنين دينى اصلاً مورد نياز نيست. آنچه مورد نياز است, همدردى و بردبارى پيروان هر دينى نسبت به پيروان اديان ديگر است. به نظر ما اگر دين جهانى در هر يك از اشكال [گفته شده] وجود داشته باشد, اين نشان دهنده پايان دين حقيقى خواهد بود. در آن صورت دين نوعى پيرايه و لباس بيرونى خواهد شد. دين موضوعى است مربوط به اعتقاد درونى و شيوه بيرونى زندگى, تنها نتيجه آن است… هركس حق دارد كه با ديگران تفاوت داشته باشد و نيازى به ابداع دين جهانى نيست. ما تنها بايد تساهل و بردبارى بياموزيم و در موضوعات دينى به عقايد متفاوت احترام بگذاريم… درس نخست دين بايد تعليم بردبارى و احترام به عقايد و احساسات ديگران باشد. اگر كسى خود را در انجام اين كار ناتوان بيابد حق ندارد خود را مذهبى بخواند. انسان شناسى (اسلام, اگزيستانسياليسم, اومانيسم)
حسين ابراهيميان, چاپ اوّل, تهران, پژوهشكده فرهنگ و معارف,1381, 192ص, رقعى.
نگارنده بر آن است مقوله انسان شناسى را از سه ديدگاه مختلف, با رويكرد دينى بررسى نمايد. در اين خصوص خاطر نشان مى كند: محورى ترين مسائلى كه در طول تاريخ تفكر بشر, انديشه وى را به خود مشغول داشته سه محور اساسى خداشناسى و جهان شناسى و انسان شناسى بوده است. در اين ميان انسان شناسى از ويژگى هاى خاصى برخوردار است: زيرا انسان شناسى راه گشاى خداشناسى است, همان طورى كه خداشناسى و غفلت از خداوند, ملازم با انسان ناشناسى و غفلت از خود است. معرفت حضورى نسبت به انسان عامل و راهى است براى معرفت حضورى خداوند, همچنان كه معرفت حصولى نسبت به او راهى براى معرفت حصولى حق است, و چون انسان مظهر جميع اسما و صفات الهى است, لذا تفكر در انسان و اسرار و حكمت هايى كه در وجود او به وديعه نهاده شده, انسان را نسبت به اسما و صفات خداوند آگاه مى نمايد. از طرف ديگر انسان شناسى و جهان شناسى نيز كاملاً با يك ديگر هماهنگ بوده و از يك ديگر جداناشدنى اند…. مباحث مطرح شده در كتاب عبارتند از: طبيعت و سرشت انسان از ديدگاه علم و دين; كمال انسان از ديدگاه دين; فلسفه و عرفان; انسان و مسئله شناخت; انسان شناسى اگزيستانسياليسم; انسان شناسى اومانيستى; هدف از آفرينش انسان و روح شناسى. آزادى بيان در اسلام (مجموعه مقالات)
محمدهاشم كمالى; مترجم: محمدسعيد حنايى كاشانى, چاپ اوّل, تهران, قصيده سرا,1381, 224ص, رقعى.
كتاب حاضر مشتمل بر 5مقاله از محمدهاشم كمالى (فقيه و استاد دانشگاه بين المللى اسلامى مالزى) است كه طى سال هاى 1980 تا 1900 نگارش يافته است. وى در اين مقالات با اتكا به منابع فقهى, برخى از مباحث مربوط به جوامع اسلامى از جمله حقوق و آزادى هاى مدنى و تعيين ولى امر (متصدى حكومت, فرمانروا) را بررسى كرده است. نگارنده با ذكر وقايع تاريخى صدر اسلام سعى دارد به اين پرسش ها پاسخ گويد: آيا در اسلام آزادى بيان وجود دارد؟ آيا در اسلام حقوق و آزادى هاى مدنى شهروندان به رسميت شناخته شده است؟ آيا نظام حكومتى اسلام در برابر مردم مسئول و پاسخ گوست؟ آيا در اسلام مردم در انتخاب فرمانروايان نقشى دارند يا اين كه بايد بدون چون و چرا اطاعت نمايند؟ عناوين مقالات كتاب به اين قرار است: آزادى بيان در اسلام: تحليلى از فتنه; حدود قدرت در دولت اسلامى; سياست شرعيه يا تدابير حكومت اسلامى; آيا از تعليم شريعت در باب مصلحت غافل مانده ايم؟ و صورت هاى پسنديده و ناپسنديده رأى (نظر شخصى) در اسلام.
مهدى(ع) كيست؟ دربرگيرنده گفته هاى قاطع پيغمبر اكرم و يكايك ائمه طاهرين در معرفى مهدى(ع)…
ابوطالب تجليل; مترجم: جليل تجليل, چاپ اوّل, تهران, سروش (انتشارات صدا و سيما),1381, 340ص, رقعى.
در اين كتاب, ذيل چهار فصل, احاديث و رواياتى است از پيامبر گرامى اسلام(ص) و ائمه معصوم(ع) درباره حضرت مهدى(عج) درج شده است. مؤلف در تدوين كتاب از منابع متعددى بهره جسته كه از آن جمله عبارتند از: صحيح ترمذى, مسند طياليسى, ينابيع الموده, صحيح بخارى, مسند حنبل, جامع الاصول ابن اثير, سنن ابوداوود, تاريخ الخلفاء, سيوطى, فتح البيان ابن كثير, كنز العمال متقى, الاعتقاد بيهقى و تفسير طبرى. مضامين احاديث بدين قرار است: تولد, امامت, غيبت كبرى و صغرى, نام حضرت, ويژگى منتظران, شرايط ظهور, علل غيبت, ويژگى هاى اخلاقى حضرت, و كسانى كه در روزگار حيات امام حسن عسكرى(ع) به ديدار امام زمان(عج) نايل آمده اند. حكمت جاويدان: نگاهى به زندگى و آثار سنت گرايان معاصر
حسين خندق آبادى, چاپ اوّل, تهران, مؤسسه توسعه دانش و پژوهش ايران, 1381, 202ص, وزيرى.
حكمت جاويدان, مشتمل بر مطالبى در خصوص سنت و سنت گرايى است كه نگارنده در آن به ديدگاه اشخاصِ نظريه پردازى چون رنه گنون و آناندا كوماراسوامى, تيتوس بوركهارت, سيد حسن نصر و مارتين لينگز اشاره كرده است. نگارنده درباره سنت و سنت گرايان چنين مى گويد: سنت گرايان كه گاه از آنان به عنوان قائلان به وحدت متعالى اديان ياد مى شود, يكى از جريان هاى روشن فكرى دينى اى هستند كه در آغاز قرن بيستم پديد آمدند. در آغاز اين قرن, دو متفكر به نام هاى رنه گنون و كوماراسوامى, كه با هم روابط دوستانه داشتند, به بررسى حكمت جاويدان, پرداختند و توان خود را به كار گرفتند تا با جديت, اصول اين حكمت را كشف كنند و در آثار خود نشان دهند; حكمتى كه در طول تاريخ, اركان و اصولش تغيير نمى يابد, اگرچه در سير تاريخى, در مجراهاى مختلفى ظهور مى كند و اجمال آن به بسط مى گرايد. تلاش هاى اين دو دانشمند كه با مجاهدت هاى فريتيوف شووان به اوج خود رسيد, موجب پيدايش جريان سنت گرايى شد. از ويژگى هاى مهم اين جريان مى توان به اين مورد اشاره كرد: همه در جستجوى حكمت خالده و شرح و بسط آنند. گرايش شديدى به عرفان نظرى دارند و تمامى اديان الهى را در نقطه اوج و هدف, با يكديگر متحد مى دانند و نگاهى خوش بينانه به اسلام دارند, چنان كه بسيارى از آنها به دين اسلام گرويده اند و به نحوى بى رحمانه و در عين حال با دقت و قوت به انتقاد از فرهنگ جديد غرب مى پردازند. در كتاب, علاوه بر آن, چهار گفت وگو نيز از غلام رضا اعوانى, شهرام پازوكى, محمود بيناى مطلق و بابك عاليخانى آورده شده است.
صراط مستقيم
عباس نيكزاد, چاپ اوّل, قم, مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى,1380, 279ص, رقعى.
كتاب تلاشى است در راستاى نقد ديدگاه دكتر عبدالكريم سروش در موضوع (صراط هاى مستقيم) يا (صراط مستقيم).
بحث حقيقت واحد در برابر باطل هاى بسيار و يا حقايق بسيار و مشكّك از ديرباز در بين متكلمان مطرح بوده. پلوراليسم دينى كه بسيارى از اديان را برخوردار از حق به صورت مشكك مى داند به تخطئه كلى همه اديان نمى پردازد و در برابر آن ديدگاهى وجود دارد كه يك دين را حق و باقى را باطل مى شمارد. مؤلف كتاب در راستاى تأييد نظريه دوم به نقد نظريه نخست پرداخته است. كلمه سواء
شيخ عبدالحسين علمى, على صدرايى خويى, چاپ اوّل, قم, مؤسسه فرهنگى سماء,2002م, 239ص, وزيرى.
كتابى است اعتقادى كه در آن دو مسئله مهم كلامى يعنى قدم و حدوث عالم و محال بودن اتصاف بارى تعالى به صفات مخلوقات مورد بحث قرار گرفته است. هدف وى اثبات حقانيت ديدگاه شيعه در اين دو موضوع و ابطال نظر ديگر فرقه ها است به همين خاطر به آراى ديگران از قبيل صابئين, نصارى, يهود, فلاسفه قبل از اسلام, فرقه هاى اسلامى نظير معتزله, اشاعره, زيديه و اسماعيليه و ديگر فرق نيز پرداخته است. قرآن و تفسير
امثال القرآن (مثل هاى تربيتى ـ اجتماعى)
محمدحسن مكارم, چاپ اوّل, قم, جامعه مدرسين حوزه علميه قم, دفتر انتشارات اسلامى,1381, 248ص, رقعى.
مجموعه حاضر حاوى توضيح و تفسير تمثيل هايى از قرآن با مضامين تربيتى و اجتماعى است. اين شرح و تفسير با جملاتى از نهج البلاغه, شواهدى از زندگى علماى اسلام و اشعارى از شعراى فارسى زبان همراه است. كتاب با اين موضوعات تدوين شده است: ايمان و كفر; توحيد و شرك; شناخت حق و باطل; فانى بودن حيات دنيوى; بركات انفاق خالص; آفات علم بى عمل; آثار سوء نفاق و دورويى; قبح پيمان شكنى; زشتى قساوت قلب; حرمت غيبت و نعمت هاى بهشتى. مقدمات بنيادين علم تفسير
محمدفاضل موحدى لنكرانى; مترجم: محمدرسول دريايى, چاپ اوّل, تهران, بنياد قرآن,1381, 512ص, وزيرى.
مقدمات بنيادين علم تفسير, ترجمه فارسى مدخل التفسير نگاشته محمدفاضل لنكرانى است كه در باب اعجاز قرآن و معجزه تدوين شده است. نگارنده پس از تعريفى از معجزه, فرق ميان پيامبران و نوابغ و مرتاضان را توضيح مى دهد; سپس ويژگى معجزه بودن قرآن و وجوه اعجاز قرآن را شرح مى دهد. وى در ادامه, برخى شبهات مربوط به اعجاز قرآن را پاسخ مى گويد و در پايان كتاب, علل تحريف ناپذير بودن قرآن و نيز نظريات برخى از قائلان به تحريف قرآن را بررسى مى كند. نگرشى نو در فهم قرآن
محمد غزالى; مترجم: داود ناروئى, چاپ اوّل, تهران, احسان,1381, 392ص, وزيرى.
آنچه در اين كتاب آمده گفت وگويى است ميان استاد محمد غزالى و استاد عمر عبيد حسنه درباره اين كه در عصر جديد چه تعاملى با قرآن بايد داشت تا بستر پاسخگويى به چالش هاى جديد فراهم شود. اين دو, نخست شيوه آموزش قرآن را بررسى كرده اين موضوع را مطرح نموده اند كه امروزه به جاى اين كه خواندن (آموزش الفبا و كسب توانايى در خواندن متن) مقدمه اى براى فراگرفتن باشد, فراگرفتن (تعليم) مقدمه اى براى خواندن (قرائت و حفظ آيات بدون تدبر در معانى و مفاهيم آن) شده است. در ادامه بحث به تحولات تفسيرى توجه شده و درباره برداشت سنتى از مقوله نسخ و ترجمه مفاهيم آيات قرآن گفت وگو مى شود. در پايان, رهنمودهايى در زمينه صدور پيام قرآن به جوامع ديگر فراهم آمده است. تطهير با جارى قرآن
على صفايى حائرى, چاپ اوّل, قم, ليلةالقدر,1381, 232ص, رقعى.
مجموعه حاضر مشتمل بر يادداشت هاى تفسيرى آيات قرآن از زنده ياد على صفايى حائرى(ره) است كه پيش از اين, تحت عنوان تطهير با جارى قرآن به چاپ رسيده است. در اين مجموعه, هر آيه با بيان مفاهيم واژه ها و شرح و تفسير آيه با استناد به احاديث و روايات حكايات و ذكر وقايع و رخدادهاى تاريخى, شرح پديده ها و يافته هاى علمى و اجتماعى در آن آمده است. سوره هايى كه تفسير آنها به طبع رسيده عبارتند از: قارعه, عاديات, زلزله, بينه, قدر و علق, تين, انشراح, مدثر, آل عمران, لقمان, بروج, اعلى, غاشيه, فجر, بلد, شمس, ليل, ضحى, تكاثر و عصر. معاد در قرآن
عبدالله جوادى آملى, چاپ اوّل, قم, مركز نشر اسراء,1381, 392ص, وزيرى.
مجموعه دوجلدى معاد در قرآن حاوى سلسله درس هاى آيةاللّه جوادى آملى است كه با عنوان تفسير موضوعى قرآن كريم تدوين شده است. نويسنده در اين دو جلد با گردآورى مجموعه آياتى كه در باب معاد نازل شده, به ترجمه و تفسير آن اهتمام كرده است. وى در تفسير آيات از آيات قرآن, روايات و آراى برخى مفسران قرآن (نظير: شيخ صدوق, ابن عربى, هاشم بحرانى, ملاصدرا, حويزى, سيد رضى, طوسى و طباطبايى) سود جسته است. مطالب اين دو جلد در 24 فصل سامان يافته كه عناوين تعدادى از آنها بدين قرار است: شفاعت, كيفر و پاداش, صراط, اعراف و اعرافيات, بهشت و راه رسيدن به آن, نعمت هاى بهشتى, دوزخ و عوامل ورود به آن, و اوصاف دوزخيان.
نگاهى به قصه و نكات تربيتى آن در قرآن سعيد مهدوى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 312ص, رقعى.
در فصل نخست كتاب, ويژگى هاى قصه در قرآن با موضوع گزينش و اجمال, پراكندگى و تكرار, پيامدارى, واقعيت گرايى, شخصيت پردازى, تقطيع و توصيف عينى حوادث بررسى شده در فصل دوم با استناد به آياتى از قرآن, اهداف قصه در قرآن تشريح مى شود. در فصل پايانى پس از تبيين جايگاه تربيت در فرهنگ اسلامى درباره اصول و روش هاى تربيتى در قرآن و ارزش هاى اخلاقى مطالبى آورده شده است. پژوهشى پيرامون تاريخ تفسير قرآن كريم (سده نخست هجرى)
سهراب مروتى, چاپ اوّل, تهران, نشر رمز, 1381, 304ص, وزيرى.
در اين پژوهش, تاريخ تفسير قرآن كريم در سده نخست هجرى قمرى, نقد و بررسى شده است. محورهاى مورد بررسى به چگونگى تكوين و برخورد با علم تفسير از سوى پيامبر(ص) ياران و پيروان آن حضرت بر مى گردد و اين كه وضعيت تفسير در قرن اول و در برهه هاى گوناگون آن چگونه بوده است. دوره هاى ياد شده در اين پژوهش عبارتند از: 1. دوره پيدايش تفسير كه هم زمان با فرود آمدن نخستين آيات قرآن كريم بر قلب مبارك پيامبر(ص) آغاز گشته و تا زمان رحلت ايشان ادامه يافت; 2. دوره شكل گيرى تفسير كه آغاز آن از زمان به خلافت رسيدن ابوبكر شروع شده و تا پايان خلافت امام على(ع) تداوم مى يابد; 3. دوره گسترش تفسير كه از سال چهلم هجرى آغاز مى شود و تا پايان قرن اول هجرى ادامه پيدا مى كند. تفسير و تفاسير شيعه
عبدالحسين شهيدى, چاپ اوّل, قزوين, حديث امروز,1381, 420ص, وزيرى.
در اين مجموعه تفاسير شيعى قرآن كريم و نيز نگارندگان آنها معرفى شده اند. اين معرفى به ترتيب, از قرن نخست تا پانزدهم صورت گرفته است. در هر معرفى اطلاعاتى راجع به نگارنده (نام, آثار, روش كار, سال تولد و وفات, استادان و شاگردان) و تفسير (نوع تفسير, نوع خط, كاتب, زبان تفسير, بخش هاى تفسير شده يا سوره هاى تفسير شده و تعداد جلد) گرد آمده است. در پايان هر معرفى فهرست منابع تفاسير درج گرديده است. براى مثال يكى از تفاسير قرن پانزده كه از آن در كتاب نام برده شده, تفسير الكاشف اثر شيخ محمدجواد (1321ـ1401ق) است كه ضمن توضيحاتى در مورد كتاب و نگارنده, فهرست منابع آن (مانند: تفسير المبين و معجم الدراسات القرآنيه) چاپ گرديده است. در پايان كتاب فهرست اعلام آورده شده است.

اخلاق و تعليم و تربيت

اندرز حاكمانه [بازنويسى كتاب تحفه الملوك اثر على الاصفهانى]
على اكبر احمدى دارانى, چاپ اوّل, تهران, اهل قلم,1381, 88ص, رقعى.
كتاب حاضر بيست ويكمين نوشتار از مجموعه كتاب هاى كارنامه دانشوران ايران و اسلام است كه با عنوان اندرز حاكمانه به چاپ رسيده است. اندرز حاكمانه بازنويسى كتاب تحفه الملوك اثر على بن حفص محمود الاصفهانى (قرن هفتم) است كه به كوشش على اكبر احمدى دارانى به انجام رسيده است. كتاب در پانزده باب, درباره اخلاق, آداب و پند و اندرز تدوين شده است. آميختگى مطالب با اشعارى متناسب با موضوع مورد بحث, يكى از وجوه اهميت كتاب است; به ويژه آن كه, اين اشعار از شاعران آغازين زبان فارسى همانند رودكى و ابوشكور بلخى نقل گرديده است. در مقدمه كتاب تصويرى از نسخه هاى خطى تحفه الملوك درج شده است. عناوين تعدادى از باب ها بدين قرار است: خرد و خصلت هاى خردمند, در ستايش دانش و اهل دانش و خصلت هاى مردم دانا; در سخن گفتن; در حكمت و امثال و نصيحت; در دوستى و حقوق دوستى و در پادشاهى. كيمياى سعادت
محمد بن محمد غزالى; گردآورنده: منوچهر دانش پژوه, چاپ اوّل, تهران, اهل قلم, 1381, 188ص, رقعى.
هفدهمين اثر از مجموعه كتاب هاى كارنامه دانشوران ايران و اسلام, تلخيصى است از كتاب احيا علوم الدين امام محمد غزالى يعنى كيمياى سعادت كه در چهار ركن اصلى يعنى عبادت, معاملات, مهلكات و منجيات سامان يافته و هريك از ركن ها به اصل ها و هر اصل نيز به فصل هايى تقسيم شده است. در هر فصل يكى از آداب يا قواعد اخلاقى و دينى به بحث گذاشته شده است. تا با استفاده از منابع اسلامى, آداب سلوك عارفان را توجيه كند و نيز روش سلوك را در مبانى اسلامى روشن سازد. كتاب حاضر براساس نسخه چاپ شده در هند, همچنين نسخه سال 1319 شمسى با مقدمه شادروان احمد آرام به چاپ رسيده است. آيين سفر
اصغر ناظم زاده قمى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 120ص, رقعى.
در اين كتاب طى چهار فصل, مطالبى در باب آداب و احكام سفر فراهم آمده است. هر فصل حاوى مجموعه احاديث و حكاياتى است كه نگارنده با رجوع به منابعى چون: اصول كافى, بحارالانوار, مكارم الاخلاق, كنزالعمال, وسائل الشيعه, الارشاد, خصال صدوق, و محجه البيضا تدوين كرده است. فصل نخست شامل مطالبى درباره فوايد سفر و فصل دوم در باب آداب سفر كردن است. در فصل سوم اقسام سفر (معصيت, سياحتى, تجارى, هجرت, علمى و آخرت) بازگو مى شود و در فصل پايانى احكام سفر (مستحبات سفر, نماز مسافر, روزه مسافر) درج مى گردد. انسان كامل [تلخيص و بازنويسى كتاب انسان كامل اثر عزيزالدين نسفى]
محمودرضا اسفنديار, چاپ اوّل, تهران, اهل قلم,1381, 140ص, رقعى.
چهاردهمين نوشتار از مجموعه كارنامه دانشوران ايران و اسلام بازنويسى كتاب انسان كامل اثر عزيزالدين نسفى (قرن هفتم) است. در مقدمه اين نوشتار, درباره نسفى و كتاب وى آمده است: پس از محى الدين عربى ظاهراً عزيزالدين نسفى در نيمه دوم قرن هفتم نخستين مؤلف در جهان اسلام است كه تعبير انسان كامل را بر مجموعه رسائل خود نهاده است. و همان طور كه پيش تر اشاره شده, اين امر ريشه در گرايش هاى فكرى و توجه خاص وى به مسئله ولايت دارد. نسفى اولين كسى است كه در باب انسان كامل اثر مستقل به زبان فارسى تصنيف كرده است. عبدالكريم جيلى پس از نسفى نام كتاب وزين خود را الانسان الكامل نهاده است. نسفى در كتاب خويش سه ويژگى براى انسان كامل قائل است: 1. او پيوسته در هستى حضور دارد 2. او مركز عالم و ميوه درخت آفرينش است و مقصود خداوند از خلقت كائنات و موجودات ظهور او بوده است 3. در هر زمان فقط يك انسان كامل وجود دارد. كتاب حاضر براساس نسخه فرانسوى ماريژان موله كه در 608 صفحه با سرمايه كتابخانه طهورى در سال 1371 به چاپ رسيده تصحيح و تلخيص شده است. در ابتداى كتاب حاضر شرحى كوتاه از زندگى, آثار و آراى عرفانى نسفى درج شده است. در بيان خلقت انسان, در بيان واجب الوجود, در بيان آفرينش روح ها و بدن; در بيان مبدأ و معاد براساس نظر اهل حكمت; در بيان طاعت و معصيت; در بيان ميل و ارادت و محبت و عشق; در بيان روح انسان, عناوين تعدادى از فصل هاى كتاب است.
اين برگ هاى پير: مجموعه بيست اثر چاپ ناشده فارسى از قلمرو تصوف نجيب مايل هروى, چاپ اوّل, تهران, نشر نى,1381, 732ص, رقعى.
در دفتر يك از مجموعه اين برگ هاى پير سه كتاب جمع آمده كه عبارتند از: 1. مرتع الصالحين و زادالسالكين (اثرى است اخلاقى ـ عرفانى از ابومنصور اوزجندى كه در سده ششم هجرى تأليف شده است). 2. مقاصد السالكين (تأليف محمد جوينى كه در قرن هفتم, در هفده باب, تدوين شده است. مباحث اين كتاب درباره مفاهيم و مسائل مربوط به خانقاه و خانقاهيان است) 3. منهج الرشاء (اين كتاب را زين خوافى در سال 831هـ.ق. بر پايه مشرب تصوف, تأليف نموده و ضمن آن كه نوشته هايش از برخى تعصبات و تنگ نظرى ها به دور نبوده, در قالب حكايات متعدد به اقوال مشايخ تصوف استناد كرده است.) صوفيان و ضد صوفيان: دفاع, بررسى مجدد و رد تصوف در دنياى جديد
اليزابت سريه; مترجم: مجدالدين كيوانى, چاپ اوّل, تهران, نشر مركز,1381, 328ص, رقعى.
مترجم در پيش گفتار كتاب آورده است: درونمايه اصلى كتاب فراز و نشيب هايى است كه طى 250سال از نيمه سده هيجدهم تا نيمه سده بيستم ميلادى در جهان اسلام بر سر تصوف رفته است و مواضعى كه متصوفه در رويارويى با تحولات اجتماعى و سياسى و پديده هاى جديد در اين دو سده اختيار كرده اند. سخن از تلاش هاى خصمانه اى است كه در طى اين مدت براى بيرون راندن صوفيان از صحنه جوامع اسلامى صورت گرفته, و كوشش هايى كه صوفيان براى حفظ هويت خود بدان دست زده اند. حوزه بررسى در اين كتاب, گستره جغرافيايى وسيعى است كه دامنه آن از مراكش و غرب آفريقا تا مصر و سودان و از قفقاز و تركيه تا هندوستان كشيده شده است. گرچه در اين ميان جاى پاره اى از خاستگاه هاى اصلى تصوف يعنى عراق و ايران تقريباً خالى است, خواننده با گوشه هايى از نقش مؤثر صوفيان سرزمين هايى چون چين و الجزاير و فداكارى هاى آنان در راه كسب استقلال از فرمانروايان تحميلى و غير مسلمان خود و معايبى كه براى حفظ هويت اسلامى خود در كنار برادران غير صوفى خود متحمل شده اند, آشنا مى شوند.

تاريخ و شرح حال

برگ هايى از تاريخ حوزه علميه قم
چاپ اوّل, تهران, مركز اسناد انقلاب اسلامى, 1381, 212ص, رقعى.
بخش نخست كتاب, شامل مقالات, گزارش ها و نوشته هايى درباره تاريخچه تأسيس حوزه علميه قم است كه پيش از اين در نشريات مختلف نظير: آيين اسلام, پرچم اسلام و خواندنى ها به چاپ رسيده است. عناوين مطالب ياد شده بدين شرح است: جشن افتتاح مدرسه حجتيه, مسير روحانيت در قم, جشن غدير در دارالعلم قم و عاشوراى قم و اوضاع حوزه علميه. در اين بخش, همچنين زندگى نامه آيةاللّه سيد صدرالدين صدر يكى از بنيانگذاران حوزه علميه قم درج گرديده است. بخش دوم, مشتمل بر سفرنامه حاج محمدى سراج انصارى است كه طى آن, نامبرده 72 روز اقامت خود در شهر قم را ـ شهريور تا آبان 1333هـ.ش ـ شرح مى دهد. وى در اين سفرنامه تصويرى از وضعيت حوزه علميه به دست داده, كاستى هاى اين حوزه را ذكر كرده است. بخشى از سفرنامه به تبيين شخصيت آيةاللّه بروجردى اختصاص دارد. سيد قطب از ولادت تا شهادت
صلاح عبدالفتاح خالدى; مترجم: جليل بهرامى نيا, چاپ اوّل, تهران, احسان, 1381, 720ص, وزيرى.
در اين كتاب شرح حال سيد قطب ـ انديشمند مصرى ـ به اهتمام صلاح عبدالفتاح خالدى به رشته تحرير درآمده است. در بخشى از كتاب مى خوانيم: سيد قطب به اقتضاى مقطع زمانى حيات خويش در عصر رعنايى كمونيسم, ماركسيسم و سوسياليسم مى زيست, به همين جهت وى تمامى فعاليت هاى علمى خويش را وقف تأكيد بر كارآمدى تفكر اسلامى در اداره زندگى و تأمين بهروزى فردى و جمعى نمود. وى علاوه بر آن در زمينه اثبات توانايى انديشه اسلامى, تبيين لوازم دين پذيرى و تعيين نسبت باورهاى اسلامى با مكاتب رايج زمانه تلاش هاى بسيارى كرد. سيد قطب نه تنها در عرصه اجتماعى و فرهنگى, بلكه در عرصه سياسى نيز فعاليت هاى عميقى را صورت داد. تأسيس حزب اخوان المسلمين, زندانى شدن چندين باره به خاطر فعاليت در اين حزب و نگارش كتابى درباره آمريكا, از جمله فعاليت هاى سياسى وى بود. اين كتاب در سه بخش با اين عناوين به طبع رسيده است: همراه با سيد قطب در دوران زندگى ادبى او, همراه با سيد قطب در سير زندگى اسلامى وى و آثار وى. سرگذشت پير هرات: خواجه عبدالله انصارى
مترجم: روان فرهادى, چاپ اوّل, تهران, الست فردا,1381, 318ص, رقعى.
در اين كتاب علاوه بر زندگى نامه خواجه عبدالله انصارى, آرا, انديشه ها و افكار عرفانى وى شرح داده شده است. متن فرانسوى كتاب حاضر داراى دو بخش است: يكى آنچه در اينجا ترجمه شده است [كتاب حاضر] و ديگر منتخبات آثار خواجه از صد ميدان, كتاب الاربعين فى الصفات, ذم الكلام, منازل السائرين, طبقات الصوفيه, علل المقامات, مناجات, و اشعار عربى و درى خواجه. درباره خواجه عبدالله منابع مختلفى وجود دارد كه در اين كتاب عمدتاً به اين منابع و مدارك توجه شده است: ذهبى (738ـ673هـ.ق) در تاريخ اسلام, ابن رجب بغدادى (795هـ.ق) در ذيل على طبقات الحنابله, شيخ الاسلام ابواسماعيل عبدالله هروى انصارى در طبقات الصوفيه, نورالدين عبدالرحمن جامى هروى (898هـ.ق) در نفحات الانس. عناوين تعدادى از فصل هاى اصلى كتاب به اين قرار است: شهر هرات زادگاه عبدالله; سفر عبدالله به نيشابور; سفر عبدالله به حج و ديدار خرقانى; سال هاى شاهنشاهى غزنوى; پيكار با اهل بدعت; مقامات تاريخى هرات; بزرگان پيش از هرات; بزرگان عهد خواجه; استادان و مربيان و مخلصان پير هرات. علاءالدوله سمنانى: شرح زندگانى, انديشه و سلوك حكيم و عارف قرن هفتم و هشتم هجرى قمرى وزير ارغون شاه
كاظم محمدى, چاپ اوّل, تهران, وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى, سازمان چاپ و انتشارات,1381, 372ص, رقعى.
علاءالدوله سمنانى از عارفان برجسته نيمه دوم قرن هفتم و نيمه اول قرن هشتم است كه در اين كتاب جزييات زندگى, همراه با بررسى و شرح انديشه و سلوك وى, نيز معرفى آثار او درج گرديده است. علاءالدوله از شاگردان عزيزالدين فاروبى و رشيدالدين ابوالقاسم بوده و خرقه تصوف از شهاب الدين حفص گرفته. بيشتر عمر او در خانقاه سكاك سمنان به عبادت و تقوا و ارشاد مردم گذشت و قريب 270 چله در اين خانقاه به جاى آورد. سلسله طريقت علاءالدوله سمنانى به مجدالدين بغدادى مى رسد. مدفن او در صوفى آباد سمنان است. از آثار اوست: مكاشفات, آداب الخلوه, موارد الشوارد, نجم القرآن, شقائق الحقايق, و حدائق الحقايق. نگارنده اين كتاب درباره او مى گويد: زندگانى علاءالدوله از گونه زندگانى بودا و ابراهيم ادهم است. او نيز بسان آن دو بزرگ, صاحب مكنت و سلطنت و حكومت بوده و از لحاظ سياسى و اجتماعى شخصيت بزرگ به حساب مى آمده است و چونان بودا و ادهم به يك باره با باز شدن چشم باطن و ديده حقيقى غير قابل انكار, ترك جاه و مقام كرده, خلوت گزيده و به خود پرداخته است… مباحث اصلى كتاب با اين عناوين است: مغولان, ارغون و علاءالدوله; شرح حال و زندگى; گرايش به تصوف و عرفان; مشايخ; اساتيد, شاگردان و مريدان; علاءالدوله و ابن عربى; مريد و مراد; شريعت و طريقت و حقيقت; خلوت و چله نشينى; واقعيات; ذكر و سماع; اطوار سبعه; تناسخ; عشق و فنا; نبوت و ولايت; نوشته ها و آثار مكتوب; اشعار شيخ; نامه ها و اجازات; شجره و سلسله. بخش انتهايى كتاب نيز به كتاب شناسى و نمايه اختصاص يافته است. تاريخ گسترش اسلام در آفريقاى شمالى و اروپا از آغاز تا سقوط اندلس
مترجم: عبدالله ناصرى طاهرى, چاپ اوّل, تهران, روزنامه ايران,1381, 176ص, رقعى.
در اين كتاب تاريخ ظهور و گسترش اسلام در آفريقاى شمالى و اروپا, نيز علل سقوط آن بازگو شده است. كتاب در دو بخش با اين عناوين سامان يافته است: جغرافياى مغرب اسلامى (شمال آفريقا) و اندلس در عصر امويان. در اين دو بخش, مؤلف با برشمارى مختصات حكومت هاى مختلف مسلمانان در اين دو ناحيه, برخى روش هاى حكومتى را شرح مى دهد كه در بروز تفرقه بين مسلمانان و مسيحيان نقش داشته اند. قدرت طلبى, آب و هوا, بافت نژادى و نژادپرستى اعراب, و دنياگرايى مسلمين از جمله مواردى است كه مؤلف از آن به مثابه علل افول قدرت اسلام در اين دو منطقه سخن گفته است. حياه الصديقه فاطمه: دراسه وتحليل
محمدجواد طبسى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 336ص, وزيرى.
نگارنده در اين كتاب با استناد به منابع مختلف شيعه و سنى, شرحى از زندگى و سيره حضرت فاطمه زهرا(س) به دست داده است. مطالب كتاب در دو بخش تدوين شده كه بخشى از آن به زندگى حضرت فاطمه زهرا(س) در زمان حيات پيامبر گرامى اسلام و بخش ديگر به زندگى آن حضرت پس از مرگ پيامبر(ص) اختصاص دارد. بخش نخست با موضوعاتى از اين قبيل سامان يافته است: تولد, دوران كودكى, اسماء و القاب حضرت فاطمه زهرا(س), مقام و منزلت فاطمه زهرا(س), وفات حضرت خديجه, فاطمه(س) پس از هجرت, خصايص و ويژگى هاى فاطمه زهرا(س), و مناقب حضرت. در بخش دوم رويدادها و وقايع سياسى (جريان سقيفه بنى ساعده, وصيت پيامبر در حج آخر, بيعت گرفتن از حضرت على(ع) براى خلافت و غصب فدك) مطرح شده افزون بر آن علل و نحوه شهادت آن حضرت بازگو شده است. اين مطالب به زبان عربى به طبع رسيده است. مخزن المعانى فى ترجمه المحقق المامقانى
عبدالله مامقانى, چاپ اوّل, قم, مؤسسه آل البيت(ع) لاحياء التراث,1381, 540ص, وزيرى.
كتاب به معرفى شيخ عبدالله مامقانى (1290ـ1351ق) از علماى علم رجال اختصاص دارد. در اين كتاب, زندگى نامبرده با اشاره به شخصيت اخلاقى, آثار, تأليفات نيز معرفى برخى از اساتيد و شاگردان وى بازگو مى شود. علاوه بر آن مطالب كوتاهى در باب علم رجال به زبان عربى درج مى گردد. در انتهاى كتاب, تصاويرى از شيخ محمدحسن و عبدالله مامقانى همراه با نمونه اى از دست نوشته هاى وى چاپ شده است. مرگ شريعتى: بازخوانى پرونده مرگ دكتر على شريعتى
سعيد ابراهيمى, محمدرضا حاج بابايى, چاپ اوّل, تهران, نشر نگاه امروز,1381, 176ص, رقعى.
نگارنده در كتاب حاضر به بازخوانى پرونده مرگ دكتر على شريعتى و حوادث پيرامون آن دست زده است. بدين سان, با توجه به اسناد موجود و خاطرات دوستان و نزديكان, شرحى از چگونگى مرگ او بازگو نموده و كوشيده است تا حدودى معماى مرگ وى را بگشايد. كتاب در شش فصل با اين عناوين به چاپ رسيده است: مهاجرت الى الله; غربت غرب; قصه مرگ; زائر زينبيه; آرى اين چنين بود برادر و سال شمار زندگانى دكتر على شريعتى. از جمله در كتاب خاطرنشان شده است پوست چهره دكتر كبود شده و نحوه افتادن جسد نشان مى داد كه دكتر شريعتى در لحظات مرگ تلاش كرده بود تا خود را به در برساند ولى نتوانسته بود و پشت در اتاق بر زمين افتاده بود. مسئله شك برانگيز اين بود كه با وجود سردى هوا در شب پنجره اتاق باز مانده بود, در حالى كه هميشه آن را مى بستند. امام موسى صدر
عبدالرحيم اباذرى, چاپ اوّل, تهران, جوانه رشد,1381, 256ص, رقعى.
كتاب شرح زندگى و فعاليت هاى امام موسى صدر رهبر مفقود شيعيان جنوب لبنان است. در آغاز تبارنامه وى شرح داده شده است, سپس شرح زندگى و تحصيلات وى آمده است. فصل سوم كتاب بازگشت به لبنان مطرح شده و در فصل چهارم فعاليت هاى فرهنگى, فصل پنجم به بيان اوضاع لبنان آن روز پرداخته است. فصل ششم هجرت دوباره وى به لبنان مطرح شده. فصل هفتم مبارزات در لبنان بيان شده. در فصل هشتم داستان ها و غصه ها مطرح گشته است. در فصل ده ويژگى هاى اخلاقى امام موسى صدر آمده. فصل ده فعاليت هاى فرهنگى و در فصل يازدهم انتظار از صدر, در فصل دوازدهم افكار و انديشه ها و در فصل نهايى جريان گم شدن وى آمده است.
در كوى جانان (سفر به حرم ائمه(ع) در عراق)
حسين واثقى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم,1381, 16«152ص, رقعى.
كتاب (در كوى جانان) شامل دو سفرنامه به حرم هاى امامان در عراق است. يكى گزارش سفرى است از راه سوريه به عراق, و ديگرى يادداشت سفرى است از كشورمان مستقيم به عراق.
اين كتاب اطلاعاتى از آن زيارتگاه ها و مدفونين در آن ها به خواننده مى دهد و او را با وضعيت فعلى آن اماكن متبركه و مسيرى را كه زائران مى پيمايند, آشنا مى سازد.
نثر كتاب شيرين و روان است و به گونه اى كه خواننده دوست دارد تا آن را به پايان نبرد به زمين نگذارد. قلم شيوا, مطالب مستند, ترسيم صحنه ها و تحليل رويدادها اين كتاب را به عنوان يك اثر ادبى دينى معرفى مى كند. علاوه بر آن كه 27 تصوير آخر كتاب بر فايده آن افزوده است.

گوناگون

الأشارات والتنبيهات
شيخ الرئيس ابن سينا, تحقيق مجتبى زارعى, چاپ اوّل, قم, بوستان كتاب قم, 1381, 448ص, وزيرى.
كتاب اشارات شيخ در دو جزء, علم منطق و علم الطبيعه و ماقبله تنظيم شده است. در بخش نخست ده منهج و در بخش دوم نيز ده منهج وجود دارد. كتاب همواره مورد توجه دانشوران حوزه هاى علميه بوده و به عنوان متن درسى خوانده مى شد.
بر آن شرح ها و حواشى بسيارى نوشته شده است.

نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم جلد : 92 صفحه : 13

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست