آیینه پژوهش - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم جلد : 43 صفحه : 15

اخبار

درگذشتگان

درگذشت حضرت آيت الله العظمى غروى عليارى
عالم ربانى و فقيه صمدانى, بقيةالسلف الصالح, شيخ العلماء والمجتهدين آيت الله العظمى حاج ميرزا على غروى عليارى تبريزى ـ قدّس سره الشريف ـ يكى از ستاره هاى درخشان آسمان فقاهت به شمار مى رفت.
فقيد سعيد در صبحگاه روز جمعه 12 ماه مبارك رمضان 1319ق. در بيت علم و تقوا و فضيلت زاده شد و چهار ساله بود كه پدرش را از دست داد و تحت تربيت و سرپرستى نياى بزرگوارش قرار گرفت.
پدرش, نابغه فقه و اصول مرحوم آيت الله ميرزا محسن (م1323ق.) از شاگردان آخوند خراسانى و صاحب رساله هاى متعدد اصولى و فقهى, فرزند آيت الله العظمى علامه مرحوم شيخ محمد حسن عليارى (1266ـ 1358ق.ژ) از شاگردان آيات عظام: فاضل شرابيانى و شيخ محمد حسن مامقانى, ملا محمد كاظم خراسانى و سيد محمد كاظم يزدى و نويسنده كتابهاى فراوان در: تفسير, فقه, اصول, كلام, حديث, تاريخ, مواعظ (از جمله: بدايع الاسلام فى شرح شرايع الاسلام, نظم البرهان فى تفسير القرآن, صراط النجاة و مشكوة الانوار فى اصول الدين), فرزند علامه فقيه رجالى حضرت آيت الله العظمى حاج ملا على عليارى (1236ـ1327ق) از شاگردان آيات عظام: شيخ انصارى, ميرزاى شيرازى, سيد حسين كوهكمرى, شيخ راضى نجفى و شيخ مهدى كاشف الغطاء و صاحب تأليفات بسيار در فقه, اصول, رجال, هيئت, فلسفه, درايه, كلام, طبّ, علوم غريبه, شعر و ادبيات (از جمله: بهجةالآمال فى شرح زبدة المقال (7ج), دلائل الاحكام فى شرح شرايع الاسلام, مناهج الاحكام فى اصول الفقه, ايضاح الغوامض فى تقسيم الفرائض و شرح باب حاديعشر, چغمينى, انوار الملكوت, معالم الاصول, مطول, مطالع, اشارات, زبدةالاصول, مبادى الوصول) بوده است. رك: رساله (غايةالآمال فى ترجمة صاحب بهجةالآمال) نوشته مرحوم آيت الله العظمى نجفى مرعشى .
معظّم له پس از پشت سر نهادن دوران كودكى و فراگيرى خواندن و نوشتن, به اقتضاى شوق فطرى و پيروى سيره خانوادگى به تحصيل علوم دينى روى آورد و نزد جدّ بزرگوارش آيت الله شيخ محمد حسن به فراگيرى مقدمات و ادبيات و سطوح فقه و اصول و عقايد و كلام پرداخت. فقيد سعيد پس از تكميل سطوح عاليه, در 22 سالگى (1341ق.) عازم حوزه علميه نجف اشرف شد و در مدرسه بخارائى سكونت ورزيد و ساليان بسيار در محضر حضرات آيات عظام: سيد ابوالحسن اصفهانى, آقاى ضياءالدين عراقى, ميرزاى نائينى, شيخ اسدالله زنجانى, آقا سيد ابراهيم اصطهباناتى, سيد محمد حجت, سيد ابوتراب خوانسارى, حاج ميرزا على ايروانى, شيخ ابوالحسن مشكينى و ميرزا احمد آشتيانى و جمال السالكين آقا سيد على قاضى, زانوى ادب به زمين زد و مبانى علمى خويش را در فنون, اخلاق, فقه, اصول, كلام, رجال, عرفان, حكمت و فلسفه استوار ساخت و اين همه تا سال 1350ق. به طول انجاميد. وى در جوانى به دريافت اجازات متعدد روايى و اجتهادى از اساتيد معظمش نايل آمد و استقامت رأى و خوش فكرى و مبانى اجتهادى اش مورد تحسين آيات عظام: ميرزاى نائينى, آقا ضياء عراقى (كه سخت به شاگرد فرهيخته اش علاقه مند بود و جديّت او را مى ستود) و سيد ابوالحسن اصفهانى قرار گرفت. معظم له در سال 1350ق. به درخواست جدّ عالى قدرش آيت الله شيخ محمد حسن عليارى به تبريز بازگشت و به تحقيق, تدريس, تأليف, اقامه ٌجماعت و پرورش شاگردان اشتغال ورزيد و اين همه 65 سال سيره ٌمستمرّ او بود.
فقيد سعيد از فضايل اخلاقى بسيار برخوردار بود: تقوا و تواضع و فروتنى و زهد و سادگى زندگى اش مشهود همگان بود (به گونه اى كه اقامت 67ساله در تبريز را برگزيد و از همه مناصب و عناوينى كه در حوزه هاى علميه بزرگ در انتظارش بود, چشم پوشيد). خوش برخورد و خوش سخن و خوش سيما بود و در همه حال در انديشه دستگيرى درماندگان و نيازمندان. به كوچك و بزرگ احترام مى گذاشت و از تمام وقت خود در جهت مطالعه و نوشتن بهره مى برد (و حتى در بستر بيمارى و روزهاى واپسين زندگى اش هم به تحشيه (غايةالقصوى) ـ ترجمه عروةالوثقى ـ اشتغال داشت). حافظه اش شگفت آور بود و بر تمام مسائل و دقايق فقه آگاهى داشت. از دنيا پرهيز مى كرد و در خانه اى كوچك و به دور از وسايل مادّى به سر مى برد و به حداقل زندگى اكتفا مى كرد.
وى به گروه بسيارى اجازه ٌروايت داد, كه از آن جمله است: مرحوم آيت الله العظمى نجفى مرعشى.
از آن مرد بزرگ و فقيه سترگ نوشتارهاى فراوانى به جاى مانده است كه عبارتند از: الف. فقه:
14ـ1: تقريرات درس فقه آيت الله العظمى آقا ضياءالدين عراقى در: منجزات مريض (چاپ شده), رهن, وصيت, وقف, رضاع, نكاح, صلح, خيارات, اجاره, قضاء, شروط, مسقطات خيار, غصب, زكات
17ـ15: تقريرات درس فقه آيت الله العظمى ميرزاى نائينى در: صلات, بيع, خيارات
19ـ 18: تقريرات درس فقه آيت الله العظمى سيد ابوالحسن اصفهانى در: طهارت و صلات
21ـ20: تقريرات درس آيت الله سيد محمد حجت كوهكمرى در: صلات و بيع
22: تقريرات درس فقه آيت الله ميرزا على ايروانى
24ـ23: تقريرات درس فقه آيت الله شيخ اسدالله زنجانى در: خلل صلاة و منجزات مريض
25: توضيح المسائل
26: شرح عروةالوثقى (از طهارت تا وصيت) در 15ج
27: شرح استدلالى ملحقات عروةالوثقى
38ـ 28: رساله هاى فقهى در: صلح, عدم شرطيت رجوع در مسافر, محاذاة الرجل و المرأة فى الصلاة, جواز نقل الميت بعد الدفن, ربا, نماز جمعه, منجسية المتنجس, لباس مشكوك, حرمان زوجه از عقار, الفروع السنية, فروع تقليد
39: شرح وسيلة النجاة (3ج)
40: كتاب الطهارة
41: كتاب الصوم
42: كتاب الحج
43: مناسك حج (2كتاب)
44: شرح تبصرة المتعلمين
45: شرح مبسوط مكاسب
46: علل الشرايع والاحكام ب. اصول:
47: شرح فرائد الاصول
48: شرح كفاية الاصول
49: رساله در ترتب
50: رساله در وضع
51: رساله در ملازمه حكم عقل و شرع
52: قاعده من ملك (و قواعد ديگر)
53ـ 60: تقريرات درس اصول آيات عظام: ميرزاى نائينى (مباحث الفاظ), آقا ضياءالدين عراقى (دوره كامل و قاعده لاضرر), سيد ابوالحسن اصفهانى, سيد محمد حجت كوهكمرى (مباحث عقليه و تعادل و تراجيح), شيخ اسدالله زنجانى و ميرزا على ايروانى (اجتماع امر و نهى) ج. كلام:
61: اصول عقايد
62: رسالة فى الرجعة
د. علوم قرآن و تفسير:
63: تفسير قرآن (12جلد)
64: مفردات قرآن هـ. دعا:
70ـ 65: شرح دعاهاى: صباح, كميل, سمات, افتتاح, ابوحمزه ثمالى و زيارت جامعه كبيره و. حديث:
71: حل مشكلات الاخبار
72: شرح اربعين حديث
73: شرح احاديث پيامبر اكرم
74: شرح احاديث اميرالمؤمنين در نهج البلاغه ز. اخلاق:
75: منهاج الرشاد
76: المواعظ ح. تاريخ:
77: المهجة فى احوال الحجة(ع)
78: الكواكب الحسينية ط. رجال:
79: تقريرات درس آيت الله سيد ابوتراب خوانسارى
80: حاشيه بر رجال وحيد بهبهانى.
سرانجام آن فقيه بزرگ پس از عمرى پرخير و بركت در تاريخ دوشنبه 1/2/1376ش.(13 ذيحجةالحرام 1417ق.) در 98 سالگى بدرود حيات گفت و پيكر پاكش پس از تشييع در تبريز, به قم انتقال داده شد و پس از تشييع مجدد و نماز حضرت آيت الله بهجت بر آن, در صحن مطهر حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله عليها (بقعه مرحوم آيت الله داماد) به خاك سپرده شد و عالَم علم و تقوا در سوگش, عزادار شد. ناصرالدين انصارى قمى درگذشت حضرت آيت الله پايانى
فقيد معظم و استاد پرآوازه حوزه علميه قم حضرت آيت الله آقاى حاج شيخ احمد پايانى اردبيلى يكى از مشهورترين اساتيد سطوح عاليه و از چهره هاى مشهور علم و فضل و تقوا بود كه در واپسين روزهاى سال 1375 رخ در نقاب خاك كشيد و عالَم علم و تقوا را در سوگ خويش عزادار ساخت.
فقيد سعيد در پنجم ماه مبارك رمضان 1346هـ.ق. (1306ش.) در خانواده اى پرفضيلت و باتقوا در شهر اردبيل چشم به جهان گشود. در حدود پنج سالگى به مكتبخانه رفت و خواندن قرآن مجيد و فنون تجويد و قرائت و متون فارسى چون: گلستان و نصاب الصبيان را فراگرفت و پس از آن در مدارس دولتى تحصيلات ابتدايى را آموخت. چهارده ساله بود كه به اقتضاى شوق فطرى و تشويق نزديكان خود به مدرسه ٌعلميه ملا ابراهيم شتافت و به خواندن ادبيات عرب پرداخت. وى مقدمات را با وجود كمى استاد و زحمت زياد و مطالعات فراوان به پايان رسانيد و در اوج قدرت و حكومت حزب ضد دينى توده ـ كه در آن زمان بر آذربايجان حكومت مى راند ـ بود كه به لباس مقدس روحانيّت ملبّس شد و از خطرهاى ناشى از آن نهراسيد. در اوايل سال 1366ق. به قصد ادامه تحصيل به حوزه ٌعلميه قم آمد و به تحصيل سطوح فقه و اصول پرداخت و مكاسب را نزد مرحوم آيت الله مجاهدى و رسائل را در محضر آيت الله سلطانى طباطبايى و كفاية الاصول را هم در درس آيت الله العظمى نجفى مرعشى فراگرفت.
فقيد سعيد همزمان با تحصيل, به تدريس كتابهاى حاشيه ٌملا عبدالله و معالم الاصول پرداخت و با مشقّت فراوان شب را به روز مى آورد و لحظه اى از تحصيل و تدريس باز نماند. وى در سال 1370ق. به درس فقه آيت الله حاج سيد محمد حجت كوهكمرى (م 1372ق) حاضر شد و پس از آن در درس خارج فقه مرحوم آيت الله العظمى بروجردى و سپس در درسهاى فقه و اصول آيت الله سيد محمد محقق داماد شركت جُست و مبانى علمى خويش را استوار ساخت.
استاد فقيد ما از دير باز به تدريس سطوح فقه و اصول دست يازيد و حدود پنجاه سال به تدريس كتابهاى مهم فقه و اصول مانند: معالم, قوانين, شرح لمعه, رسائل, مكاسب و كفايه پرداخت و هزاران نفر از فرزانگان و فاضلان حوزه علميه قم را از سرچشمه زلال دانش سرشار خويش سيراب ساخت و جلسات آموزشى ايشان در ده سال اخير از پررونق ترين و باشكوهترين جلسات درس مكاسب و كفايه در حوزه علميه ٌقم به شمار مى رفت و هم اكنون بيش از هزار نوار از افاضات او در بانكهاى نوار موجود است.
استاد بزرگوار از بدو شروعِ مبارزاتِ مرجعيت و روحانيت به رهبرى امام راحل ـ قدّس سره ـ عليه رژيم ستمشاهى, به پيكار با نظام منحوس پهلوى پرداخت و همگام با ديگر مدرسين حوزه, جامعه مدرسين حوزه علميه ٌقم را پى افكند و نامش در ذيل اعلاميه هاى جامعه مدرسين هماره ديده مى شد (كه اين اعلاميه ها در جلد سوم اسناد انقلاب اسلامى و جلد نخست كتاب بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى گرد آمده است) و پس از انقلاب نيز از تأييد و پشتيبانى مواضع حضرت امام دريغ نكرد. از اشتغالات ديگر ايشان شركت مستمر در جلسه ديرين تفسير قرآن كريم بود كه با حضور جمعى از بزرگان و دانشمندان تشكيل مى شدند و هم اكنون نيز ادامه دارد.
فقيد سعيد مرحوم آيت الله پايانى به غير از تدريس متوالى, در ايام تعطيلى حوزه علميه قم رخت سفر برمى بست و براى تبليغ شعاير دين به نقاط ديگر هجرت مى كرد و به راهنمايى مردم و اقامه ٌجماعت مى پرداخت و اين تا ساليان پايان عمرش ادامه داشت. او داراى اجازه نقل حديث و امور حسبيه از استادش مرحوم آيت الله حجت بود. از خصوصيات آن مرد بزرگ بهره ورى از اوقات خود بود كه همه مصروف تأليف, تدريس, مطالعه و مباحثه مى شد. پايبندى به مستحبات و دورى از مكروهات, وظيفه شناسى و پرهيز از شهرت از ويژگى هايش بود. با اينكه بارها از او تقاضاى تدريس درس خارج را مى كردند اما ايشان مى گفت: وظيفه ام تدريس مكاسب است و گفتن درس خارج را ديگران بر عهده گرفته اند. در رفتارش وقار و آرامش و فروتنى خاصى ديده مى شد. اخلاق خوش او به همگان ـ و به ويژه طلاّب جوان ـ اين اجازه را مى داد كه هر وقت از شبانه روز, مشكلات علمى خود را با او در ميان گذارند و پاسخ بطلبند. زهد و تقوا و بى اعتنايى به ماديات از ديگر صفات او بود. خانه اش بسيار ساده و محقر و به دور از امكانات رفاهى بود. در رعايت وقت بى اندازه دقت مى كرد و درسش هماره سر ساعت آغاز و در ساعتى معيّن پايان مى يافت. از تعطيلى درس و ضايع شدن وقت طلاب متأثر مى شد و از همين رو با وجود بيمارى اش, به درس ادامه داد و به منع پزشكان ـ تا زمانى كه توانايى داشت ـ وقعى ننهاد. در روزهاى چهارشنبه مقيّد بود تا حديثى را بخواند و در شرح آن مدّتى را مى گذراند و خود با كردارش, نخستين كسى بود كه بدان عمل مى كرد. خطّش بسيار خوش بود (و به همين دليل مرحوم آيت الله بروجردى استنساخ كتاب (جامع الرواة) را بدو واگذار كرد) و بر سيماى مليحش هماره تبسّمى شيرين نقش بسته و با رويى خوش و كلامى دلنشين با ديگران برخورد مى كرد. در تدريس احاطه داشت و هيچ مطلبى را ناگفته و حل نشده باقى نمى گذاشت و از دشوارگويى پرهيز مى كرد و تا مدّتى پس از درس, به رفع اشكالات شاگردانش مى پرداخت و از اين كار لذّت مى برد.
تأليفات آن فقيه فرزانه عبارت است از:
1. تقريرات درس فقه آيت الله العظمى حجت كوهكمرى (بحث بيع)
2. تقريرات درس فقه آيت الله العظمى بروجردى ـ قدس سرّه ـ
3. فهرست جامع الشتات مرحوم ميرزاى قمى (ره)
4. شرح مكاسب به نام (ارشاد الطالب الى حقايق المكاسب) از اول مكاسب محرمه تا اواسط خيارات
5. حاشيه كفايةالاصول
6. حاشيه ٌمكاسب (كه حاشيه بر مكاسب محرمه (در يك جلد) و حاشيه بر بيع در دو جلد به چاپ رسيده است).
7. رسالة فى احكام الاراضى و اقسامها ـ كه در مجموعه مقالات كنگره ٌشيخ انصارى به چاپ رسيد.
8. رسالة فى بيع الفضولى ـ كه در مجموعه مقالات كنگره محقق اردبيلى به چاپ رسيد.
و آنچه از تقريرات درس ايشان به چاپ رسيده است, عبارتند از:
1. در كلاس درس مكاسب, شرح قسمتى از مكاسب محرمه در 3جلد. نوشته آقاى رضا محمودى
2. در محضر شيخ انصارى. نوشته آقاى: جواد فخار طوسى. در اين كتاب مكاسب محرمه در 9جلد, و نيمى از بيع در 8جلد و اكثر خيارات در 9 مجلّد شرح گشته و همه آنها نيز به چاپ رسيده است.
سرانجام در تاريخ يك شنبه 26 اسفندماه 1375 (6 ذيقعدةالحرام 1417ق.) بود كه تندباد اجل آن گوهر يگانه و استاد گرانمايه را از كف ما ربود و در 70 سالگى قرين قبر شد. پيكر پاكش پس از يك تشييع باشكوه و نماز آيت الله شبيرى زنجانى بر آن, در جوار مرقد استادش آيت الله سيد محمد محقق داماد ـ در صحن مطهر حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله عليها ـ خوش آراميد و جهانى از علم و تقوا را با خود به خاك برد. طاب الله ثراه وجعل الجنة مثواه. ناصرالدين انصارى قمى درگذشت آيت الله احمديان نجف آبادى
حضرت مستطاب آيت الله آقاى حاج شيخ محمدعلى احمديان ـ طاب ثراه ـ در سال 1300ش. (1340هـ.ق.) در نجف آباد چشم به جهان گشود, و پس از پشت سر نهادن دوران كودكى به فراگيرى قرآن مجيد, ادبيات فارسى و حساب و هندسه پرداخت. در 15 سالگى (1315ش.) به اصفهان رفت و در محضر اساتيد وقت به آموختن ادبيات (سيوطى, مغنى, مطوّل) و حاشيه و معالم همّت برگماشت.
سپس در سال 1316 ش به حوزه علميه قم مشرّف شد و سطوح را در محضر حضرات آيات: شيخ عبدالرزاق قاينى (قوانين), آيت الله نجفى مرعشى, ميرزا محمد على اديب تهرانى و حاج سيد مرتضى علوى (شرح لمعه), آيت الله گلپايگانى و آقاى حاج سيد محمد باقر قزوينى (مكاسب و تفسير) را فراگرفت و اين همه چهار سال (تا سال 1320ش.) به طول انجاميد. آنگاه در سال 1320ش. (1360ق.) پس از سقوط رضاخان, عازم حج بيت الله الحرام و زيارت عتبات گرديد و در بازگشت, در حوزه علميه نجف اشرف رحل اقامت افكند و باقيمانده سطوح مكاسب و رسائل و كفاية الاصول را نزد مرحوم آيت الله شيخ عبدالحسين رشتى به پايان رساند و اين تا سال 1322ش. ادامه يافت. پس از آن به درس خارج حضرات آيات عظام: سيد عبدالهادى شيرازى (فقه و اصول), سيد جمال الدين گلپايگانى (در فقه), ميرزا باقر زنجانى و سيد ابوالقاسم خويى (اصول) و اخيراً به درس آقاى حكيم حاضر شد و از محضر پرفيض آنان توشه برگرفت و در كنار آن به تدريس سطوح و تآليف و تحقيق دست يازيد.
معظم له در سال 1393ق. به ايران آمد و اقامت در قم و تدريس و تاليف را برگزيد و اين كار تا پايان زندگى اش ادامه يافت.
از آثار وى مى توان اينها را نام برد:
1ـ رسالة فى المكاسب المحرمة; 2ـ رسالة فى الاستصحاب ـ هر دو از تقريرات درس آيت الله سيد عبدالهادى شيرازى; 3ـ قاعده لاضرر; 4ـ الصحابة الكرام (3ج); 5ـ رسالة فى الخمس; 6ـ رسالة فى القضاء; 7ـ رسالة فى الديات; 8ـ المعمّرون (حدود 550 نفر); 9ـ الاربعون حديثاً; 10ـ شرح كتاب (نقد الرجال) مير مصطفى تفرشى; 11ـ طبقات مفسّرين شيعه (از صدر اسلام تاكنون); 12ـ كشكول (اين كتاب بسيار مفصّل بوده و شامل مطالب: تفسير, منتخب اشعار فارسى و عربى, حل مشكلات بعضى از احاديث, تاريخ, جغرافيا, شرح حال بزرگان و علما و شعراى عرب و عجم و در 1500 صفحه مى باشد). 13ـ حاشيه بر كتاب مجمع البحرين (و تعيين احاديث مندرج در آن); 14ـ تحقيق و پاورقى بر كتاب (مسالك الافهام) شهيد ثانى; 15ـ تحقيق و حاشيه بر زبدة التفاسير ملافتح الله كاشانى; 16ـ تعليقه بر كتابهاى شيخ صدوق; 17ـ فهرست امالى شيخ, فهرست حاشيه مكاسب كمپانى و فهرست اصول ستة عشر.
فقيد سعيد عالمى بود كه از وقت خود استفاده شايان مى برد و بسيار خوش برخورد و خوش سخن بود, خطّش نيكو و حافظه اى قوى داشت و از دنيا جز اندكى برنداشت.
وى سرانجام در تاريخ دوشنبه 18/1/1376 (28 ذيقعدةالحرام 1417ق) در 77سالگى بدرود حيات گفت و پس از تشييع, در قبرستان شيخان در خاك آرميد. ناصرالدين انصارى قمى درگذشت دكتر احمد تفضلى
دكتر تفضلى ليسانس زبان و ادبيات فارسى را از دانشگاه تهران, فوق ليسانس فرهنگ و زبانهاى باستانى را از دانشگاه لندن و دكتراى همين رشته را از دانشگاه تهران دريافت كرد. شادروان تفضلى, در حوزه زبانهاى باستانى داراى شهرت جهانى بود. مقاله هاى وزين وى در زمينه زبان و ادبيات فارسى ميانه, موجب اهداى جايزه گريشمن از سوى فرهنگستان كشور فراسنه به دكتر تفضلى شد. وى, به پاس ترجمه كتاب نخستين انسان و نخستين شهريار در تاريخ افسانه اى ايران, اثر كريستين سن به دريافت جايزه ٌكتاب سال 1369 جمهورى اسلامى نايل شد. دكتر تفضلى, همچنين به پاس تصحيح انتقادى گزيده هاى زادسپرم و ترجمه آن به فرانسه, به اخذ جايزه بين المللى كتاب در سال 1374 نايل آمد و نيز به پاس خدمات به ادبيات فارسى به عنوان زبان علمى جهانى, به عنوان نخستين استاد از قاره آسيا, موفق به دريافت دكتراى افتخارى از شوراى علمى دانشگاه دولتى سن پترزبورگ فدراسيون روسيه شد.

فرهنگى

انتشار نشريه علوم الحديث
شماره ٌاول مجله ٌ(علوم الحديث) به زبان عربى منتشر شد. اين مجله هر شش ماه يك بار به عنوان نشريه عربى دانشكده علوم حديث نشر خواهد يافت. مدير مسؤول آن را حضرت حجت الاسلام والمسلمين محمدى رى شهرى است, و رياست هيئت تحريريه به عهده آقاى سيد على قاضى عسگرى.
مقالات اين شماره اندك است اما پربرگ وبار. (الثقلان و دعمها لحجية السنّة, صيغ الأداء والتحمّل تاريخها, ضرورتها, فوائدها, اختصاراتها; مع الكلينى وكتابه الكافى, حديث الذراع المسموم الذى أودى بحياة الرسول(ص)) از جمله مقالات اين شماره است. در اين شماره دو رساله حديثى و رجالى كوتاه نيز با تصحيح و تحقيق نشر يافته است با عناوين (مختصر رسالة فى أحوال الأخبار) و( الدرة الفاخرة: منظومة فى علم الدراية. اوّلين شماره ماهنامه كوثر منتشر شد
كوثر با صاحب امتيازى, آستانه مقدسه حضرت معصومه(س), و مدير مسئولى آقاى عبدالرضا ايزدپناه, و سردبيرى آقاى محمود مهدى پور با روش فرهنگى تاريخى, اجتماعى و عقيدتى, هر ماه نشر خواهد يافت.
با زائران عارف (گفتگويى كوتاه با آيت الله العظمى اراكى) دعا در قرآن, فلسفه زيارت, سيماى زكريا بن آدم, جلوه هاى هنر در صحن و سراى حضرت معصومه(س), امامزادگان قم و… از جمله مقالات اين شماره است.
حضور (كوثر) را در خانواده ٌمطبوعات تبريك مى گوييم و براى هماره جارى بودن آن چونان سرچشمه اى براى (خير كثير) براى دست اندركارانش از خداوند متعال توفيق طلب مى كنيم. دسترسى آسانتر به كتاب
مؤسسه نمايشگاههاى فرهنگى ايران ـ كه از اواخر سال گذشته فعاليت خود را آغاز كرده ـ تسهيلات زير را براى افزايش تعداد افراد كتابخوان و تداوم مطالعات دانش آموختگان جامعه اسلامى و با انگيزه حمايت از شبكه توزيع كتاب, در اختيار علاقه مندان قرار داده است:
1. ارائه روزانه اطلاعات مربوط به كتابهاى تازه ناشران كشور در اختيار درخواست كنندگان
2. فعاليت اطلاع رسانى مكتوب در خصوص كتابشناسى, براى دسترسى محققان, كتابخانه ها, وزارتخانه ها, نهادها, سازمانها, كتابدوستان و عموم هموطنان عزيز.
3. برپايى نمايشگاههاى كتاب بطور دايمى و موقت در مناسبتهاى مختلف در مراكز استانها و نمايشگاه بين المللى كتاب.
4. تفكيك موضوعى جديدترين كتابهاى دينى, ادبى, هنرى, درسى, دانشگاهى, علمى, تخصصى و لاتين, با 15000 هزار عنوان غير تكرارى و عرضه آنها در مجتمع فروشگاههاى خانه كتاب واقع در طبقه همكف اين مؤسسه.
5. عرضه و تحويل تازه ترين كتابهاى منتشره در اسرع وقت به طور مستمر ـ قبل از پخش در بازار ـ در اختيار مشتركين اشخاص حقيقى و حقوقى مى توانند با مؤسسه قرارداد اشتراك ببندند.
6. تجهيز مؤسسه به بزرگترين خزانه كتاب با 20000 هزار عنوان و حمايت از شبكه توزيع كتاب در سراسر كشور.
7. ارائه اطلاعات لازم درباره كتابهاى مورد علاقه با تجهيز كتابخانه ها, سازمانها, نهادها و تمامى هموطنان عزيز از طريق مديريت اطلاع رسانى ـ كه به سيستم رايانه مجهز شده است.
نشانى مؤسسه نمايشگاههاى فرهنگى ايران: تهران, خيابان انقلاب, بين صباى جنوبى و فلسطين, ساختمان شماره1178, تلفن: 2ـ6415271 و 64154499
*
گزارشى از دهمين نمايشگاه بين المللى كتاب تهران
دهمين نمايشگاه بين المللى كتاب تهران مورد استقبال هزاران نفر از علاقه مندان به كتاب و كتابخوانى قرار گرفت و 1400 مؤسسه انتشاراتى اعم از داخلى و خارجى, 75 هزار عنوان كتاب را در معرض ديد و خريد متقاضيان قرار دادند.
دهمين نمايشگاه بين المللى كتاب تهران در 55 سالن و در فضايى به وسعت 65هزار متر مربع به شهر كتاب تبديل شده است كه علاقه مندان به كتاب و كتابخوانى را از سراسر كشور به سوى خود فرا مى خواند.
در بخش ناشران داخلى 35هزار عنوان كتاب در زمينه هايى مختلف ادبى, علمى, تاريخى و… در بيش از هزار غرفه به نمايش گذاشته شده است.
در بخش ناشران خارجى حجم كتابها نسبت به سال گذشته افزايش داشته است:
360 ناشر خارجى شامل 260 ناشر لاتين و 100 ناشر عرب در نمايشگاه حضور داشتند.
در بخش ناشران خارجى دهمين نمايشگاه كتاب تهران, چهار هزار عنوان كتاب شامل 2700 عنوان لاتين و 1300 عنوان عربى از چهل كشور براى علاقه مندان عرضه شده است.
حضور فعال و همه جانبه ناشران در نمايشگاه بين المللى كتاب, گام مؤثرى در جهت مقابله با تهاجم فرهنگى است.
عرضه هزاران عنوان كتاب چاپ جديد, علاوه بر دلگرمى و تشويق مؤلفان و مترجمان, فرصت مناسبى را براى تبادل فرهنگى ميان كشورهاى اسلامى پديد مى آورد و مراكز علمى و مؤسسات فرهنگى, تحقيقى از پيشرفت علوم و فنون آگاهى مى يابند.
از مهمترين ويژگيهاى نمايشگاه, از آگاهى مستقيم مردم از تازه هاى كتاب, اطلاع ناشران از ذايقه مردم, ارتباط ناشران با يكديگر, حضور اهل قلم و برخورد با خواسته هاى مخاطبان از اين قشر و آشنايى دست اندركاران به مشكلات ناشران بود.
در نمايشگاه بين المللى كتاب, مؤسسه نمايشگاههاى فرهنگى ايران, بيست هزار عنوان كتاب به صورت موضوعى با كد و مشخصات كامل معرفى و عرضه كرده بود.
اين عناوين آخرين كتابهاى منتشره توسط ناشران در سالهاى 74 و 75 بوده است.
در بخش ناشران داخلى, 35هزار عنوان كتاب در بيش از هزار غرفه با حضور ناشران شهرستانى و تهرانى ارائه شد.
در بخش ناشران كودك و نوجوان 23 ناشر با 910 عنوان كتاب در نمايشگاه شركت داشتند.
*
مراسم پايانى دهمين نمايشگاه بين المللى كتاب تهران و چهارمين جشنواره مطبوعات
در اين مراسم برگزيدگان رشته هاى مختلف معرفى شدند: مقاله فرهنگى (جليلى), مقاله هنرى (هادى عارفى), مقاله علوم انسانى (غلامعلى حداد عادل), مقاله معارف اسلامى (مهدى مهريزى) مندرج در آينه پژوهش, شماره36 با عنوان نگاهى تاريخى به مسأله فقه و زمان, نقد فرهنگى (حسن بنيانيان), نقد اجتماعى (خداداد شوراب), و نقد ادبى (محمد محمدى). به هريك از برگزيدگان يادمان لوح افتخار جشنواره و تشرف به عمره تعلق گرفت.
در بخش جوايز ويژه, محمّد مهدى فقيهى[مدير مسؤول]سردبير نشريه نقد و نظر,عبداله حسن زاده سردبير نشريه سلام بچه ها از دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم و… لوح افتخار جشنواره را دريافت كردند.
در بخش ناشر داخلى در مرحله پايانى از بين 792 ناشر شركت كننده, شش ناشر برگزيده شدند. در بخش ناشران بزرگسال خصوصى نشر نى از تهران و انتشارات نويد شيراز و در بخش ناشران بزرگسالان دولتى مؤسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام خمينى(ره) و ستاد اقامه نماز به عنوان ناشر برگزيده معرفى شدند.
در بخش ناشران كودك و نوجوان انتشار زلال به عنوان ناشر نمونه دولتى كودك و نوجوان و انتشارات قديانى به عنوان ناشر نمونه خصوصى كودك و نوجوان معرفى شدند. مراسم تجليل استادان نمونه كشور
شنبه 13 ارديبهشت در مراسمى با حضور رئيس جمهور محترم از استادان نمونه كشور تجليل شد, در اين مراسم 15 نفر از استادان و اعضاى هيات علمى نمونه دانشگاهها برگزيده امسال: نه نفر استاد, پنج نفر دانشيار و يك نفر مربى به دليل مراتب علمى بالا, سابقه خدمت دانشگاهى, انجام طرحهاى پژوهشى و شركت فعال در كنفرانسهاى بين المللى و نوشتن مقالات و تأليف آثار گوناگون علمى مورد تشويق قرار گرفته اند.
آقاى هاشمى رفسنجانى رئيس جمهورى به هنگام تجليل از استادان نمونه كشور تأكيد كرد: نظام جمهورى اسلامى ايران امروز با ارج نهادن به مقام دانشمندان و سرمايه هاى علمى خود و اسلامى و معنوى كردن محيط دانشگاهها تلاش مى كند جامعه اى متكى به ارزشهاى دينى و علمى در حد مطلوب بسازد.
با توجه به ارزشهاى بدست آمده در دوران سازندگى پايه هاى نيرومندى در بخش دانشگاه و مراكز آموزش عالى به وجود آمده كه براى مراحل بعدى توسعه و يافتن جايگاه درست به كشور در جهان راهگشاست.
دانشمندان و عالمان كشور بايد با حراست از مواقعيت ممتاز كنونى و جلوگيرى از افراط و تفريط در محيط دانشگاهى, زمينه را براى تبادل انديشه ها و تعالى افكار و نظرها فراهم كند.
در اين مراسم, همچنين از مقام مرحوم دكتر احمد تفضلى به عنوان استاد نمونه و پژوهشگر برجسته كشور تجليل و به ياد وى فاتحه اى قرائت شد.
در اين ديدار, وزير فرهنگ و آموزش عالى با اهداى يك جلد ديوان حافظ, مراتب قدردانى جامعه دانشگاهى كشور را از خدمات رئيس جمهورى به علم و فرهنگ كشور ابراز داشت.
استادان نمونه عبارتند از:
مرحوم دكتر احمد تفضلى استاد دانشگاه تهران در رشته فرهنگ و زبانهاى باستانى
دكتر رضا داورى اردكانى استاد دانشگاه تهران در رشته فلسفه
دكتر سيد ضيا موحد محمدى دانشيار پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى در رشته فلسفه
آقاى حسن منتصب مجابى مربى دانشگاه رازى در رشته كتابدارى تقدير معلمان نمونه سراسر كشور از خدمات فرهنگى رئيس جمهور با اهداى لوح سپاس به ايشان
معلمان نمونه سراسر كشور با اهداى لوح سپاس به آقاى هاشمى رفسنجانى از خدمات شايسته و توجه ويژه رئيس جمهورى به توسعه آموزشى و فرهنگى كشور در دوران سازندگى قدردانى كردند.
رئيس جمهورى در اين ديدار كه به مناسبت گراميداشت هفته معلم انجام شد گفت: عشق و ايثار و صبر معلمان همواره تقويت كننده پايه هاى معنوى جامعه و اقتدار فرهنگ نظام اسلامى و آرامش روحى مردم بوده است. بهبود و رشد شاخصهاى آموزش و پرورش با گستردگى و عمق از افتخارات برجسته نظام اسلامى و بهترين زيربناى توسعه و كمال است.
بخش آموزش و پرورش در پهنه گسترده اى حركتى آرام ولى عميق را آغاز كرد و امروز به موفقيتهاى بزرگى رسيده است.
رئيس جمهورى موفقيت نظام جمهورى اسلامى ايران در كاهش بيسوادى, اجراى عدالت در آموزش و انتقال آن به سراسر كشور حتى روستاهاى محروم و كوچك, افزايش كيفيت و ميزان قبولى در سطوح مختلف و موفقيت و درخشش در رقابتهاى علمى و جهانى را از شاخصهاى مهم و قابل ارايه از پيشرفتهاى آموزش و پرورش برشمرد وى گفت: توجه به آموزشهاى فنى و حرفه اى, حضور بانوان در صحنه آموزش و پرورش در بخش مديريت و آموزش و گستردش فضاهاى آموزشى خدمت بزرگى است كه در تاريخ آموزش و پرورش كشور تاكنون سابقه نداشته است.
آقاى هاشمى رفسنجانى ضمن ستايش استاد شهيد مطهرى, گفت: واقع بينى, تفكر انقلابى, تعهد قلم و بيان رسا و آثار ارزشمند شهيد مطهرى ـ كه امام بر آن تاييد كردند و امروز به عنوان اسناد معتبر علمى و فرهنگى جامعه را سيراب مى كند ـ از جمله ويژگيهايى است كه از اين شخصيت عالى مقام, نمونه و الگويى براى تمام معلمان و آموزگاران و فرهنگيان كشور ساخته است.
در اين ديدار, آقاى نجفى, وزير آموزش و پرورش اعلام داشت: در حال حاضر 97 درصد كودكان واجب التعليم كشور زير پوشش آموزش و پرورش هستند و ميزان بييسوادى از رقم 5/15 ميليون نفر در پيش از انقلاب به 5/9 ميليون نفر در سال گذشته كاهش يافته است. در دوران هشت ساله سازندگى 21 هزار مدرسه شامل 135 هزار كلاس درس برابر استاندارد ساخته شده و به ازاى هر كلاس 137 مترمربع فضاى آموزشى در نظر گرفته شده است. راه اندازى شبكه اطلاع رسانى (نور) در قم
مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى قم, شبكه اطلاعات رسانى نور را همزمان با برگزارى نمايشگاه بين المللى كتاب و اطلاع رسانى راه اندازى كرد.
به گفته حجت الاسلام والمسلمين شهريارى, مدير مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى, شبكه اطلاع رسانى نور به منظور نشر مبانى اسلام و آثار اهل بيت و ارائه خدمات به محققان و پژوهشگران علوم اسلامى ايجاد شده و در آينده نزديك به شبكه جهانى (بى.بى.سى) متصل خواهد شد.
وى برخوردارى از نرم افزارهاى نور, اعم از قرآن, تفسر, فقه, اصول, فلسفه, منطق, رجال, حديث, كلام, اخبار روز حوزه هاى علميه, مجله هاى علمى و دينى, پست الكترونيكى, سؤوالات و بانك نرم افزار را از جمله امكانات و برنامه هاى اين شبكه ذكر كرد. برگزارى اولين سمينار تخصصى اطلاع رسانى
در اولين روز برگزارى دهمين نمايشگاه بين المللى كتاب تهران, همزمان با چهارمين جشنواره مطبوعات سمينار (اهميت و ضرورت نطام ملى اطلاع رسانى) در محل سالن كنفرانس نمايشگاه با حضور جمعى از اساتيد فن و علاقه مندان نظام اطلاع رسانى برگزار شد.
دكتر حرى, مدير گروه كتابدارى دانشگاه تهران در اين كنفرانس گفت: براى دستيابى به طرحى جامع در سيستم اطلاع رسانى بايستى به بررسى وضعيت اين نظام در زمينه اطلاع رسانى در سطح كشور, و مشخص شدن وضعيت و آينده توجه نمود و با انجام برخى جرح و تعديلها مى توان به سيستم صحيحى دست يافت و يا از يك سيستم جايگزين استفاده كرد.
وى گفت: در يك نظام اطلاع رسانى حد استاندارد نيروى انسانى متخصص, مقياسى بين 40 تا 60 درصد مى باشد كه متاسفانه اين درصد در نظام فعلى ما 35 درصد است.
{

نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم جلد : 43 صفحه : 15

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست