بنابراين، شيخ طوسى و پيروان او از طرفى حكم محروميت را به زوجه بى فرزند اختصاص دادهاند ولى از طرف ديگر آن را به همه اراضى تعميم دادهاند. شيخ مفيد و سيد مرتضى حكم محروميت را به رباع اختصاص داده و زوجه فرزنددار را از آن استثنانكردهاند.
ابن ادريس بر درستى نظر شيخ مفيد اصرار دارد و نظر شيخ طوسى را نمىپذيرد. وى مىگويد:
برخى از فقهاى ما همه زمينها از جمله باغها و زمينهاى كشاورزى را نيز به رباع ملحق كردهاند و اين رأى شيخ طوسى است. نظر اول كه مختار شيخ مفيد است مطابق اصول مذهب ماست؛ زيرا اگر ما باشيم و ظواهر قرآن، بايد زوجه از همه تركه ارث ببرد، فقط از رباع و منازل به دليل اجماع و تواتر اخبار عدول كرديم، و در غير رباع و منازل، اجماعى نزد ما وجود ندارد. (4)
مدرك حكم محروميت زوجه اگر منحصر در اجماع باشد، قدر متيقن آن همان گونه كه ابن ادريس گفته خصوص رباع يعنى خانهها و منازل مسكونى است. اما در روايات تعابيرى وجود دارد كه ظاهر آنها عموم است، بلكه در بعضى از آنها به محروميت زوجه از مزارع تصريح شده است. در موثقه محمد بن مسلم و زراره از امام باقر (ع) آمده است:
إنّ النساء لايرثن من الدور و لامن الضياع شيئاً، إلاّ أن يكون أحدث بناءً فيرثن ذلك البناء (5)،
زنان از خانهها و مزارع هيچ ارث نمىبرند، مگر آنكه ساختمانى احداث شده باشد، در اين صورت از آن ساختمان ارثمىبرند.
در روايت ميسر از امام صادق (ع) آمده است:
سألته عن النساء مالهنّ من الميراث؟ قال: لهنّ قيمة الطوب و البناء و الخشب و القصب، فأمّا الأرض و العقارات فلاميراث لهنّ فيه (6)...،
(4) سرائر، ج3، ص258. (5) وسائل الشيعه، ج26، ص210، باب 6 از ابواب ميراث الازواج، ح13. (6) همان، ص 206، ح3.