اين ابتكار امام، براى فقيهانى كه مى‌خواهند فتوايى بدهند تا تكليفشان را در مقام عمل روشن كنند، نكته بسيار مهمى است؛ بهويژه براى فردى كه در مقام رهبرى قرار مى‌گيرد و مى‌خواهد احكام «ولايى» صادر كند، داراى اهميت فوق‌العاده‌اى است. به هر حال، بايد حضرت امام خمينى(قدس سره) را از بزرگ‌ترين عالمانى به شمار آورد كه به «فقه شيعه» و غناى آن خدمت بزرگى كرد. راه‌هاى نويى را به روى پژوهشگران «فقه» و صاحبنظران اين علم گشود.

مكتب فلسفى امام

نحله‌هاى فلسفى معروف، ميان فيلسوفان اسلامى به سه دسته تقسيم مى‌شوند: يكى، مكتب «مشّايى» است كه بزرگانى مانند فارابى و ابن‌سينا از آن پيروى و آن را ترويج مى‌كردند. يكى هم، مكتب «اشراقى» است كه از زمان شيخ شهاب‌الدين سهروردى (شيخ اشراق)، ميان فيلسوفان اسلامى رواج يافت. و ديگرى، مكتب «صدر‌المتألهين» است كه جامع بين آراى «مشّايين» و «اشراقيين» و عارفان است. مرحوم ملاصدرا در هر باب آنچه را كه به حق نزديك‌تر مى‌دانسته، برگزيده است؛ در نتيجه يك نظام فلسفى ارائه داد كه گرايش‌هاى اشراقى، افكار مشّايى و نيز گرايش‌هاى عرفانى در آن وجود دارد. اين مكتب، گاه «مكتب صدرايى» و گاهى «حكمت متعاليه» ناميده مى‌شود.

حضرت امام نيز، همين «حكمت متعالى» را پسنديد و بر اساس كتاب اسفار ملاصدرا، تدريس مى‌كرد كه استاد مطهرى و بزرگان ديگرى، از آن محفل بهره‌ها بردند؛ البته امام در فلسفه نيز ـ مانند علوم ديگر ـ اهل نظر بود. چنين نبود كه ‌مثل برخى‌ـ تمام افكار ملاصدرا را بى‌چون و چرا بپذيرد و هيچ نقدى بر آن‌ها