محققان، سفرنامه‌نويسان را به پنج گروه تقسيم كرده‌اند:

1. عالمان، انديشمندان و فرهيختگانى كه از زمان‌هاى قديم تاكنون به علايق و انگيزه‌هاى شخصى، رخت سفر بسته‌اند‌؛

2. صاحب‌منصبان، شخصيت‌هاى سياسى، سفيران و گاه جاسوسان، كه به اقتضاى شغلى به سفر رفته‌اند‌؛

3. كسانى كه در مأموريت‌هاى علمى، اجتماعى، فرهنگى و يا اقتصادى، ناچار به نوشتن گزارش سفر خود بوده‌اند‌؛

4. گردشگرانى كه صرفاً براى سير و سياحت در جهان و مشاهده شگفتى‌هاى گيتى، تن به لباس سفر پوشانده‌اند‌؛

5. نويسندگان خوش‌ذوقى كه بدون تحمل رنج جان‌فرساى سفر، با بهره‌مندى از قوه تخيل و داستان‌پردازى، سفرنامه‌هاى خيالى نوشته‌اند.

سفر به سرزمين‌هاى دور، از خامه نويسندگان ايرانى، ايران از دريچه نگاه بيگانگان، گذرى به شهرها، دشت‌ها، جنگل‌ها، جلگه‌ها، كوه‌ها و سرزمين‌هاى ايران و‌...، موضوع صدها سفرنامه‌اى است كه در طول چند دهه گذشته در ايران به چاپ رسيده است. با اين حال به نظر مى‌رسد كه در كشورمان هنوز به تناسب جايگاه و اهميت سفرنامه‌نويسى پرداخته نشده است.

در اين راه، حوزه‌هاى مقدس علميه، با بهره‌مندى از استعداد بسيار، چه در حوزه مؤلفان و نويسندگان توانمند و چه در بهره‌مندى از موضوع، در گستره سفرهاى تبليغى، اجتماعى، فرهنگى و گاه سياسى، هنوز آثار چندان چشم‌گير، ماندگار و