گسترده است. تصور برخى از رساله اين است كه رساله كتابى است كه در گوشه‌اى از خانه افتاده است؛ هر كه در نماز شك كرد به آن مراجعه‌ مى‌كند. كسى كه چنين تصورى داشته باشد و فقه عظيم و گسترده را تنها در رساله بجويد، در نهايت جهالت است و ظلم بزرگى به علم و عالم كرده است.

دانشگاهيان و حوزويان بايد حدود و حريم يكديگر را بشناسند و آن را حفظ كنند. حوزه و دانشگاه، هر دو، براى جامعه لازمند و در محدوده خود مورد احترامند.

2ـ راه نفوذ فرهنگى دشمن

مسلماً دشمنان ما‌ مى‌خواهند با اسلام و انقلاب مبارزه كنند. ما نيز بايد بفهميم كه آنها‌ مى‌خواهند از چه راههايى نفوذ كنند و مسؤوليت ما چيست. با توجه به آنچه ذكر شد، دو راه نفوذ وجود دارد كه هر دو نيز مبتنى بر اصول روان‌شناسى اجتماعى و جامعه‌شناسى است: يكى راه سطحى كه بيشتر در عوام مردم مؤثر است و زود به نتيجه‌ مى‌رسد و ديگرى راه ريشه‌اى و بنيادى است، كه در دراز مدت به نتيجه‌ مى‌رسد و در مبانى شناخت، فكر و آگاهى مردم اثر‌ مى‌گذارد.

الف) راههاى ريشه اى

ترفندهاى دشمنان، در اين روش، مستقيماً، متوجه عموم مردم نيست، بلكه دشمن ابتدا متوجه قشر تحصيل كرده و دانشگاهى‌ مى‌گردد و سعى‌ مى‌كند از طريق دانشگاه، به طور غير مستقيم، در طبقه تحصيل كرده و ممتاز جامعه تأثير بگذارد تا كم كم آثار آن به ساير مردم سرايت كند. وقتى كه استاد دانشگاه و دانشجوى فارغ التحصيل تحت تأثير افكار