آن انسان و يا محمول آن قرار نمى‏گيرد. وقتى مى‏گوييم: انسان حق دارد فلان كار را انجام دهد و سپس مى‏گوييم: حق دارد كه اين حق خويش را واگذار كند، اينجا يك حق به حقى ديگر تعلق و وابستگى پيدا مى‏كند؛ يعنى چون آن حق اول را داراست، مالك حق دوم است. به اين ترتيب، حق دوم، كه خود نيز يك مفهوم اعتبارى است، به حق اول وابسته مى‏شود. يكى از نشانه‏هاى اينكه «مفهوم حق» مفهومي اعتبارى و نه ماهوى است، همين است كه در آن، حالت تسلسل و تعلقِ يكى به ديگرى وجود دارد.

معروفترين فيلسوفى كه به تسلسلى بودن اعتبارات عقلى و مفاهيم اعتبارى توجه كرده، شيخ اشراق است. او در كتاب حكمة الاشراق و ديگر كتاب‏هايش، فصل مهمى به چگونگى شناسايى اعتبارات عقلى اختصاص داده است. فيلسوفان ديگر همچون صدرالمتألهين اين مطلب را از او اخذ ‌كرده‌‏اند.

اكنون دانستيم كه «حق» يك مفهوم اعتبارى است كه عقل آن را ابداع كرده، نه آنكه از يك شى‏ء خارجى مستقل گرفته شده باشد. از سوى ديگر، روشن است كه «خلق كردن» به معناى «ايجاد هستى» و «ايجاد شيئى در خارج» است. با توجه به اين دو مطلب، روشن مى‏شود كه به مفاهيم اعتبارى، و از جمله حق، خلق و ايجاد مستقلى تعلق نمى‏گيرد؛ يعنى مفاهيم اعتبارى، وجودى مستقل از موجودات خارجى ندارند. از اين رو، وقتى مى‏گوييم: «خدا حق دارد»، بدين معنا نيست كه چيزى مستقل از خدا و اضافه بر ذات او به نام حق وجود دارد؛ بلكه اين انتزاعى است كه عقل انجام داده و در خارج جز يك موجود عينى به نام خداوند وجود ندارد.[1]

ج) چگونگي پيدايش مفاهيم اعتباري

وقتى مفهوم اعتبارى حق را به كار مى‏بريم و مى‏گوييم: فلان كس حق دارد و فرد ديگر