مواد غذايي استفاده کند تا بتواند حيات خود را حفظ كند، در حقيقت، طبيعت انسان است كه چنين حقى را به او مى‏دهد. اگر انسان حق بهره‌مندي از مواد غذايي نداشته باشد و نتواند از حيات خودش دفاع كند، نسل بشر منقرض مى‏شود، پس همين طبيعت انسان است كه به او حق مى‏دهد كه ادامة حيات داشته باشد و تكثير نسل كند. تعبير متداولي كه اين روزها در جامعه گفته مى‏شود «اين حق طبيعى انسان است»، ريشه در انديشة حقوق طبيعي دارد. البته در آموزه‌ها و فرهنگ اسلامى چنين تعبيرى وجود ندارد. در واقع، اين انديشه جداى از تعاليم اسلام در جامعة اسلامي مشهور شده و به طور مسلّم ادعا مى‏شود كه انسان يك سرى حقوق طبيعى دارد. اما جاى اين پرسش وجود دارد كه چرا انسان‌ها از برخي حقوق طبيعى برخوردارند. آيا اين ادعا دليل منطقى و عقلانى دارد؟ بر اساس چه فلسفه و ملاكى انسان‌ها داراي حقوق طبيعي‌اند؟ حقوق طبيعى بشر مطلق است يا محدود؟ مثلاً اگر «حيات» حق طبيعى انسان است، آيا اين حق در تمام شرايط براى او محفوظ است و هيچ استثنايى ندارد؟ اگر فلسفه و ملاك حقوق طبيعى مشخص شود، پاسخ پرسش‏هاي مزبور نيز روشن مى‏شود.

در مورد همين حق حيات كه يكى از مواد اعلامية جهانى حقوق بشر نيز هست، اختلافى اساسى ميان دو رويکرد غربي و اسلامي حقوق بشر وجود دارد. يكى از مواردي که غربيان ما را به نقض حقوق بشر متهم مي‌کنند حق حيات است. مثلاً از نظر ما يك قاچاقچى كه ده‏ها كيلو مواد مخدر را حمل و توزيع كرده محکوم به اعدام است، اما آنها مى‏گويند اعدام قاچاقچي نقض حقوق بشر است، چون اعدام سلب حق حيات از يك انسان است.

در اين فرصت درصدد بيان آن نيستيم كه حق با كدام جريان فكري است، بلكه پرسش‌هاي اساسى اين است كه حقوق بشر از کجا ناشي مي‌شود؟ آيا ثبوت يا سلب حق، ملاك مشخصى دارد؟ اگر پاسخ مثبت است، ملاك مزبور چيست؟