نام کتاب : نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 191
شبهه دوم: بر اساس مفاد بعضي از آيات قرآن کريم، زن پستتر و بىارجتر از مرد است،[1] زيرا در اين آيات مشركان سرزنش مىشوند كه چرا در حالى كه خود پسران را دوست مىدارند، فرشتگان الهى را دختران خداى متعال مىانگارند و به تعبيرى ديگر، چرا براي خود پسران را خود بر مىگزينند و دختران را براى خداى متعال مىگذارند: «أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنثَى * تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَى؛[2] آيا سهم شما پسر است و سهم او دختر؟! (در حاليکه بهزعم شما دختران کمارزشترند!) در اين صورت اين تقسيمي ناعادلانه است». اگر دختر همارز پسر بود، چرا خدا اين تقسيم را نمىپذيرد و آن را ستمگرانه و ناعادلانه مىداند؟
پاسخ: قرآن كريم محاوره و گفتوگوى جدلى را مىپذيرد و خود از اين شيوه كه مجاب و ساكت ساختن خصم است بر مبناى آنچه خود وى پذيرفته است، استفاده مىكند. آنچه در آيات شريفه آمده است، در واقع، سخنانى جدلى است نه برهانى؛ يعنى مشركان را بر اساس آنچه نزد خودشان مسلّم است محکوم مىکند، نه بر پاية آنچه از ديدگاه خود قرآن درست است. برترى پسر بر دختر و مرد بر زن اصلى است كه در نزد دشمنان و مشرکان مسلّم است و قرآن كريم به آنان نشان مىدهد كه بر مبناى اصل مورد پذيرش خودشان نيز محكوماند. از ديدگاه قرآن كريم، زن و مرد در اصل انسانيت مساوياند؛ از اين لحاظ، ناقصتر بودن زن نسبت به مرد هرگز پذيرفته نيست. در عين حال، ميتوان با مشركان برمبناي خود آنان به مجادله پرداخت.
3. زنان خاص در قرآن
آياتي که تاکنون در زمينة اشتراک تکويني زن و مرد بيان کرديم، ناظر به عموم زنان بود. در اين قسمت آياتي را بررسي ميكنيم كه بيانگر سرگذشت زنان خاص در قرآن است؛
[1] نحل (16)، 57ـ59 و 62؛ صافات (37)، 147ـ157؛ زخرف (43)، 16ـ19؛ طور (52)، 39. [2]نجم (53)، 21 و 22.
نام کتاب : نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 191