را براي رفع اختلاف پيشنهاد كنند. اسلام با اين نگرش صلح‌دوستانه نيز موافق نيست. اسلام نه‌تنها با به كارگيري قدرت و نيروى نظامى در هر شرايطي مخالف نيست، بلكه در بعضى از اوضاع و احوال بدان توصيه و امر مى‌كند.

ضرورت اسير گرفتن در جنگ

واقع‌بينى ايجاب مى‌كند بگوييم تا زمانى كه بشر زندگى اجتماعى دارد جنگ هست و مادام كه جنگ هست غالب و مغلوب نيز دارد. چون اسلام بعضى از جنگ‌ها را مشروع مى‌داند، طبعاً براى شكست خوردگان و اسير شدگان آن تدبيرى انديشيده است، چراکه آزاد ساختن آنها دست‌کم دو مفسده دارد: نخست آنكه شکست خوردگان و اسيران در اثر احساس حقارت، نسبت به مسلمانان دشمني و کينة روزافزون پيدا مي‌کنند و در نتيجه بيش از پيش بر كفر و شرك و جور و فساد اصرار مي‌ورزند. دوم آنكه وقتي به ملك و ديار خويش برگردند دوباره در صدد جمع‌آورى نيرو بر مى‌آيند تا حملة جديدى را بر ضد جامعة اسلامى تدارک ببينند. شك نيست كه دفع اين حملة جديد مستلزم اين است كه امت اسلامى نيروهاى مادى و انسانى عظيم ديگرى را از دست بدهد. به عبارت ديگر، آزادسازى اسيران جنگ، خود آنان را از نعمت هدايت و صلاح و مسلمانان را از نعمت امنيت و آسايش محروم مي‌سازد. خلاصه آنكه اين اقدام نه به مصلحت اسيران است و نه به مصلحت مسلمانان. در صورتى كه اگر اسيران را به بردگى بگيرند و آنان را در داخل جامعة اسلامى نگه دارند، هر دو مفسده منتفى مى‌گردد: آنان معارف اسلامى را مى‌آموزند و اخلاق و رفتار خوب و پسنديدة مسلمانان باعث جذب آنان به دين مقدس اسلام مى‌شود و بدين‌سان هم خود هدايت مي‌شوند و هم امت اسلامى از شر و افساد آنان در امان مى‌ماند. البته ممكن است در بعضى از اوضاع و احوال اسيران جنگى كشته شوند؛ مثلاً در مواردي كه اشخاص به اسارت درآمده، به