نام کتاب : در جستجوي عرفان اسلامي نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 179
در روايات اسلامى بر حفظ حرمت «دم» و جان شخص مسلمان و مؤمن بسيار تأكيد گرديده و در اين زمينه بسيار احتياط و محكمكارى شده است. در فقه اسلامى در مواردى كه پاى جان مؤمن به ميان مىآيد بسيار سختگيرانه برخورد مىشود تا خداى ناكرده خون مسلمانى بىجهت بر زمين ريخته نشود. شأن و عظمت «مؤمن» نزد خداى متعال آنچنان است كه در روايات مىخوانيم:
اَلْمُؤْمِنُ اَعْظَمُ حُرْمَةً مِنَ الْكَعْبَةِ؛[1] احترام و شأن مؤمن از خانه كعبه بزرگ تر و برتر است.
قرآن كريم قتل نفس غير مشروع را آنچنان بزرگ و مهم مىداند كه درباره آن مىفرمايد:
مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْس أَوْ فَساد فِي الأَْرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النّاسَ جَمِيعا؛[2] هر كه كسى را جز به قصاص قتل يا [كيفر] فسادى در زمين بكشد، چنان است كه گويى همه مردم را كشته باشد.
از اين رو علماى ما در جايى كه مسأله جانِ حتى يك مؤمن در ميان باشد بسيار احتياط مىكنند، تا چه رسد به اينكه مسأله به گونهاى باشد كه موجب به خطر افتادن جان صدها و هزاران و گاه ميليونها مؤمن و مسلمان گردد. بر اين اساس، از سابقْ فتوا و رأى كلى برخى از علماى ما اين بوده است كه در زمان غيبت امام زمان(عليه السلام) اگر دخالت در امور سياسى و اجتماعى و مبارزه با ستمگرانْ مستلزم خونريزى و در خطر افتادن نفوس جامعه اسلامى باشد آن را جايز نمىدانستهاند.
از سوى ديگر، در مواردى نيز مىتوان عدم ورود اين قبيل افراد و شخصيتها را به مسايل سياسى و اجتماعى، به «اختلاف در تشخيص مصداق» مربوط دانست؛ يعنى گرچه از لحاظ نظرى و كلى قايل به دخالت در امور سياسى و اجتماعى بودهاند، ليكن در
[1] بحارالانوار، ج 68، ص 16، باب 15، روايت 20. [2] مائده (5)، 32.
نام کتاب : در جستجوي عرفان اسلامي نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 179