موجب خجالت آدمى مى‌شود، سرمايه خوبى است كه نبايد آن را از دست داد؛ چرا كه اگر خداى ناكرده انسان از اين‌كه ديگران متوجه گناه او بشوند شرمى نداشته باشد، ممكن است به ورطه هولناكى سقوط كند كه سر از كفر در بياورد. هر قدر از اين‌كه ديگران گناهش را بفهمند بيش‌تر خجالت بكشد، اميد نجاتش بيش‌تر است.

مسأله ديگر اين است كه گاهى دو خواسته متضاد در انسان شكل مى‌گيرد كه توجه به هر يك از آنها مى‌تواند به حيا يا بى‌حيايى بينجامد. مثلا، انسان از يك طرف مى‌خواهد در نزد مردم عزيز و محترم باشد و از طرف ديگر، نيازى دارد كه لازمه ارضاى آن، انجام عملى خلاف شرع است. در اين‌جا ممكن است انسان براى مرتبه اول كه آن كار زشت را انجام مى‌دهد، از اين‌كه ديگران متوجه گناه او بشوند خجالت بكشد؛ اما چون نمى‌تواند هر روز با خودش بجنگد و از طرفى مى‌خواهد نيازش را برطرف نمايد، كم‌كم به خودش تلقين مى‌كند كه آن كار آن قدرها هم زشت نيست. از اين‌رو، براى اين‌كه آزادانه آن كار را انجام دهد، دنبال كسى مى‌گردد كه با او هم‌درد باشد تا پيش او خجالت نكشد. همين حالت موجب مى‌شود كه به تدريج، چيزى كه در جامعه دينى مذموم شناخته مى‌شد، در اثر تكرار گناه، در نزد مردم، كارى عادى جلوه كند و قبح و زشتى آن برداشته شود. اين‌كه تأكيد شده، نبايد در جامعه اسلامى تجاهر به فسق وجود داشته باشد، از اين‌رو است كه ديگران جرأت ارتكاب گناه پيدا نكنند و خجالت از انجام گناه، مانع از آلوده شدن انسان به گناه گردد. وقتى مردم فعل گناهى را علنى و به دفعات فراوان انجام دادند قبح آن گناه در نظر آنها مى‌ريزد و كم‌كم كار به اين‌جا مى‌كشد كه اصلا در حرمت آن تشكيك مى‌كنند و مى‌گويند: از كجا معلوم كه اين كار حرام باشد؟! شايد حديث آن درست نباشد! اصلا ـ العياذ بالله ـ شايد امام(عليه السلام) هم درست مطلب را متوجه نشده باشد! چون امام هم بشر است و معرفت بشرى خطاپذير! از كجا معلوم كه ـ العياذ بالله ـ پيامبر(صلى الله عليه وآله) وحى خدا را درست فهميده است؟! العياذ بالله كار به جايى مى‌كشد كه فرد، حتى ابايى ندارد از اين‌كه بگويد خدا هم درست نگفته است! قرآن كريم در اين‌باره مى‌فرمايد: ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذِينَ أَساؤُا السُّواى أَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللّهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُنَ؛[1] سرانجام كار آنان‌كه آن اعمال زشت و كردار بد پرداختند اين شد كه كافر شده و آيات خدا را تكذيب كرده، آنها را مورد استهزا قرار مى‌دادند.