نام کتاب : پندهاى امام صادق علیه سلام نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 131
مىشود كه خواستهاش تأمين شود. اما خواستههاى افراد يكسان نيست و شادى افراد با يكديگر تفاوت دارد؛ براى مثال، وقتى شما مىخواهيد كودك خردسالتان را شاد كنيد ممكن است زمانى اين كار را با دادن خوراكى و يا اسباببازى انجام دهيد، و وقتى كودك مقدارى بزرگتر شد، برايش قصه و داستان تعريف كنيد. اينها انواع شادى كودكانه است كه با خوردن، بازى كردن، شنيدن داستانهاى خندهدار و نظاير آنها حاصل مىشود. اما در سنين جوانى، كسانى كه رشد طبيعى و معقولى دارند و ابعاد روانى آنان رشد پيدا كرده است، ديگر به اين چيزها چندان شاد نمىشوند. انسان در جوانى خواستههاى ديگرى دارد؛ به جز خواستههايى كه مربوط به جهات بدنى مىشود، از نظر روانى هم خواستههايى دارد. جـوان دلش مىخواهد شخصيت و احترام داشته باشد. از دوره نوجوانى اين خواست در فرد شكوفا مىشود و البته گاهى هم حالت بسيار افراطى پيدا مىكند؛ مثلا گاهى پرخاشگرى جوان براى اين است كه مىخواهد شخصيت خودش را نشان دهد. انسان در هر سنى به طور طبيعى خواستههايى دارد كه اگر تأمين گردد شاد مىشود. البته برخى خواستههايى هم وجود دارد كه در طول زندگى ادامه دارد؛ مانند نيازهايى كه انسان به خوراك، مسكن و... دارد.
شادى مطلوب در نظر اسلام
اكنون با توجه به نكتههايى كه بيان گرديد، بايد ببينيم كه آيا شادى از نظر اسلام امرى مطلوب است يا نامطلوب؟ در پاسخ بايد بگوييم هر نوع شادى كه در جهت كمال معنوى باشد مطلوب است. اگر شما بخواهيد كسى را كه آنقدر روحش تعالى پيدا كرده كه جز با مناجات خدا و سرساييدن به آستان الهى شاد نمىشود شاد كنيد، مسلّماً بايد زمينهاى را فراهم كنيد كه او بتواند به عبادتش بپردازد. امام سجاد(عليه السلام)در يكى از مناجاتهايش عرض مىكند: وَ اسْتَغْفِرُكَ مِنْ كُلِّ لَذَّة بِغَيْرِ اُنْسِك؛[1] از هر لذتى كه از غير اُنس با تو بردم استغفار مىكنم، هر سرورى كه جز از لقاى تو حاصل شود، براى من گناه است، از چنين شادمانى به تو پناه مىبرم. كسانى آنچنان اوج پيدا مىكنند كه جز در اثر اُنس با خدا و مناجات با او و نهايتاً لقاى الهى به چيزى شاد نمىشوند، اگر انسان بخواهد چنين كسانى را شاد نمايد، بايد كارى كند كه مزاحمتها و موانع راهشان برداشته شود و آنها در اين مسير پيشرفت كنند. چنين شاديى است كه ارزش
[1] مفاتيحالجنان، مناجات خمس عشرة، مناجات الذاكرين.
نام کتاب : پندهاى امام صادق علیه سلام نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی جلد : 1 صفحه : 131