منابع حديثي امام خمینی ;در نقل احادیث تفسیری

علی‌رضا کوهی[169]

چکیده

بر اساس دیدگاه امام خمینی; صحت و علوّ مضامين، محكِ درستي يا نادرستي احاديث تفسیری شمرده مي‌شود، نه صحّت سند يا ذكر آن در منابع حديثي معتبر. بر این اساس، امام خمینی ; در نقل روایات تفسیری تأکیدی بر نقل از منابع اصلی و دست اول ندارند. هرچند بخش اعظم احادیث موجود در آثار ایشان، در منابع حديثي معتبر اماميه آمده است، اما در عین حال بخشی از احادیث منقول در آثار ایشان در دوره‌هاي پسين شهرت يافته‌اند و در منابع اوليه اماميه يافت نمي‌شود و باید آن‌ها را در کتاب‌های عرفانی و اخلاقی شیعه جست‌وجو کرد. دسته‌ای دیگر از روايات تفسیری موجود در آثار امام را باید در منابع روايي اهل‌سنت جست‌وجو كرد و بخش ديگر، احاديثي است كه غالباً داراي مضامين عرفاني است و نمي‌توان در منابع دست اول حديثي شيعه و حتی اهل‌سنت، اثري از آن يافت. اين دسته از روايات غالباً در آثار عرفاني، اخلاقی و تفسيري اهل‌سنت يافت مي‌شود؛ هر چند بعضي از اين احاديث، بعداً به كتب شيعه نيز راه پيدا كرده است. بررسی و دسته‌بندی منابع حدیثی امام در نقل روایات تفسیری، موضوع این نوشتار است.

کلیدواژه‌ها: امام خمینی;، احادیث تفسیری، منابع حدیثی شیعه، منابع حدیثی عامه، منابع عرفانی.

* پژوهشگر حوزة علمیة قم و کارشناس‌ارشد علوم قرآن و حدیث.