نام کتاب : حدیث حوزه نویسنده : حدیث حوزه جلد : 2 صفحه : 123
بیان میکردند،
برجسته نمایند؛ بدین ترتیب دیگر گزارهها همانند معادن
ارزشمند برای نسلهای بعد به ارث گذاشته شدند تا فرهیختگان هر
نسل متناسب با نیازهای عصر خود، معارف دینی و
راهکارهای آن را برای زندگی سالم انسانی استخراج کنند و
در اختیار عموم قرار دهند. این بدان معنا است که بسیاری
از گزارهها و پیامهای حدیثی از کانون توجّه نخبگان و
عموم مردم دورههای گذشته دور بمانند و مورد غفلت قرار گیرند.
ب) برخی گزارهها با قرار گرفتن در کنار دیگر گزارههای
حدیثی، مورد غفلت و کم توجّهی قرار میگیرند؛ چه
بسا گزارهای به دلیل آنکه در کانون توجّه نویسندگان جوامع
حدیثی بوده، برجسته شده و بر دیگر گزارههای یک متن
حدیثی سایه انداخته و مانع توجّه عموم به آنها شده است.
ج) حضور نداشتن دین در عرصههای گوناگون زندگی. در
پی انحرافهای بهوجود آمده در حاکمیّت اسلامی در صدر
اسلام، جامعهی اسلامی در بسیاری از موارد بر اساس
میل و ارادهی حاکمان اداره میشد؛ از اینرو، تنها
بخشی از نیازهای جامعه به منابع دینی عرضه و از
احادیث مناسب آنها بهره گرفته شد؛ بدین ترتیب بخش بزرگی
از گزارههای حدیثی که برای رفع دیگر نیازها
عرضه شده بود، مورد بیتوجّهی و غفلت واقع شدند.
ضرورت نکتهنگاری
با تحوّل جوامع بشری در گذر زمان، نوع نیازها، دغدغهها و ظرفیّتهای
انسانی فرق میکند و به تناسب، آمادگی پذیرش و توجّه به اموری
پیدا میشود که در گذشته گوش شنوایی برای آنها
وجود نداشت و بدین ترتیب بستر نیاز و تقاضا برای
دریافت معارف جدیدتر فراهم میگردد. در دوران معاصر نیز به
دلیل سرعت تحوّل جوامع، شاهد پیدایش نیازهای جدید و
جدیدتری هستیم. از سوی دیگر، حیات بشری شاهد
میدان داری برخی مکاتب انسانی است که مدّعی هستند،
توان ادارهی بشر و پاسخگویی بدین نیازها را دارند. گرایش جوامع گوناگون بهویژه
بخشی از جامعه اسلامی بدین پاسخها، زنگ خطری است برای
کسانی که با گزارههای
دینی در ارتباط و از پاسخگویی دین به این
نیازها، آگاه هستند؛ این امر، مسؤولیّت متخصّصان و آگاهان
دینی را در پاسخگویی به نیازهای
نوپدید بیشتر میکند. دست یافتن به پاسخهای
دین در بسیاری از حوزهها، نیازمند
پژوهشهای دامنهدار، کار گروهی، تأمّل و دقّت کافی است که زمان و
حوصلهی بسیاری میطلبد. با این حال گاه، در
یک متن حدیثی با گزارهای روبهرو میشویم که
به یک عرصه معرفتی، یک نیاز بشری و یک دغدغهی
انسانی
نام کتاب : حدیث حوزه نویسنده : حدیث حوزه جلد : 2 صفحه : 123