محمّد شفیع گیلانی

محمّد شفیع بن فرج گیلانی، [از علما و فقهای عالیقدر قرن دوازدهم هجری] داماد میر ابوالمعالی کبیر طباطبائی اصفهانی. شیخ محمّد علی حزین در سفرنامه (تاریخ) خود دو جا از او نام می برد. یک جا می نویسد: «ساکن مشهد مقدّس و فاضل جامع محقّق مولانا محمّد شفیع گیلانی، از ازکیاء علماء و در اواسط حکمت نادره زمان»[1] و در جای دیگر می گوید: «در آن وقت (یعنی پس از شکست و فرار افاغنه سال 1142ق) مولانای فاضل ملّا محمّد شفیع گیلانی که پیش مذکور شد، به اصفهان آمده و شیخ الاسلام بود و همانجا رحلت کرد.[2]

فرمانی از شاه طهماسب دوم درباره موقوفه امامزاده درب امام اصفهان موجود است که آنرا در ربیع الثّانی 1143ق صادر نموده اند و او را بدین گونه نام می برد: «شریعت و افادت و افاضت و کمالات دستگاه حقایق آگاه، جامع المعقول و المنقول، علّامی فهامی شمسا للشّریعه و الافاده و الفضیله مولانا محمّد شفیع شیخ الاسلام داراالسّلطنه اصفهان».[3]

میرزا عبدالنبی قزوینی او را دانشمندی متکلم، فاضل مفخم، محقّق متین و مدقّق رزین دانسته و می نویسد در رشت و شیراز شیخ الاسلام بوده است. در پاورقی مصحح کتاب می نویسد: وی از امیر ماجد بن جمال الدّین محمّد دشتکی در سال 1087ق و از ملّا محمّد باقر محقّق سبزواری در محرم 1085ق اجازه دریافت نموده است.[4]

ظاهرا وی شاگرد علّامه محمّد باقر مجلسی نیز بوده است.[5] او سرانجام در ماه شعبان

[1] تاریخ و سفرنامه حزین، ص226.

[2] تاریخ و سفرنامه حزین، ص237.

[3] مجلّه وحید، شماره 228 و 229، ص89.

[4] تتمیم امل الآمل، ص184.

[5] زندگینامه علّامه مجلسی، ج2، ص41 و ج1، صص 290 و 291؛ خاندان شیخ الاسلام اصفهان، صص 44 و 45؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 700 و 701؛ تلامذه العلّامه المجلسی، ص163؛ الکواکب المنتشره، صص 347 و 348.