معناى بزرگ پنداشتن و بزرگ‌دارنده است و تنها يك بار در قرآن براى وصف خداوند در دادن اجر بزرگ به تقواپيشگان به كار رفته است. [1]

... وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئاتِهِ وَ يُعْظِمْ لَهُ‌ أَجْراً.

طلاق (65) 5

مَعقل‌بن‌مُقَرّن‌

مَعقل بن مُقَرّن، از صحابه پيامبر و از شمار مهاجران بود. [2] برخى مفسّران، آيه 87 مائده (5) را درباره وى و تنى چند از ياران پيامبر دانسته‌اند كه طيّبات را بر خود تحريم كردند كه خداوند در اين آيه آنان را از اين‌گونه رفتارها نهى كرد. [3] نيز از وى در ذيل آيه 92 توبه (9) ياد شده است كه به علّت فقر و تنگدستى از شركت در غزوه تبوك باز ماند و از روى تأسّف گريست. [4]

معقل بن يسار

معقل بن يسار بن عبداللّه از شركت‌كنندگان در بيعت رضوان است. [5] بنا به نقل برخى مفسّران آيه 232 بقره (2) درباره وى نازل شد كه مانع ازدواج مجدّد خواهرش «جملا» با شوهر سابق خود گرديد. آيه ياد شده ضمن برحذر داشتن وى، رجوع به همسر و ازدواج دوباره را بلامانع دانست. [6]

مُعلّم/ اسماوصفات‌

اين صفت فعلى الهى از باب تفعيل‌ [تعليم‌] به معناى ياددهنده و تعليم‌دهنده است. خداوند به پيامبران و انسانها و ملائكه آنچه را نمى‌دانستند تعليم داده است.

اين صفت 21 بار در مورد خداوند بيان شده است. [7] اين صفت الهى به صورت اسمى نيز در ادعيه آمده است. [8]

وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ‌ ....

نساء (4) 113

الرّحمن (55) 1؛ بقره (2) 31؛ كهف (18) 65؛ يوسف (12) 68؛ يوسف (12) 6؛ يوسف (12) 21؛ يوسف (12) 37؛ يوسف (12) 101؛ بقره (2) 251؛ انبياء (21) 80؛ آل‌عمران (3) 48؛ مائده (5) 110؛ بقره (2) 32؛ علق (96) 4؛ علق (96) 5؛ الرّحمن (55) 4؛ بقره (2) 239؛ بقره (2) 282؛ مائده (5) 4

مُعيد/ اسماوصفات‌

اين صفت فعلى خداوند از باب افعال‌ [اعادة] به معناى بازگشت‌دهنده و برگرداننده آن چيز به حالت اوليّه خود است و 13 بار در مورد خداوند در قرآن به كار رفته است. [9] اين صفت الهى به صورت اسمى نيز

[1] . همان، ص 48.

[2] . الاستيعاب، ج 3، ص 484؛ اسدالغابه، ج 5، ص 223.

[3] . روض‌الجنان، ج 7، ص 114؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج 6، ص 168.

[4] . زادالمسير، ج 3، ص 486؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج 8، ص 145.

[5] . اسداالغابه، ج 5، ص 224.

[6] . جامع البيان، ج 2، جزء 2، ص 658؛ مجمع البيان، ج 1-/ 2، ص 583؛ الدرالمنثور، ج 1، ص 511.

[7] . همان، ص 954.

[8] . الاقبال بالاعمال، ج 2، ص 123؛ المقام الاسنى، ص 95.

[9] . همان، ص 958.