منّت بى‌جا

48. منّت گذارى بيجاى اعراب بر پيامبر صلى الله عليه و آله به سبب اسلام آوردن خود:

يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلْإِيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.

حجرات (49) 17

منّت خدا---) خدا، منّت‌هاى خدا.

منّت در انفاق‌

49. بى ثمر بودن انفاقهاى همراه با منّت:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِ‌ ... فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوانٍ‌ ... لا يَقْدِرُونَ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ مِمَّا كَسَبُوا ....

بقره (2) 264

50. نبودن ترس و اندوه براى انفاق كنندگان بى منّت در راه خدا، در آخرت:

الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا ... وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ. [1]

بقره (2) 262

51. راه نيافتن هيچ ترسى از آينده و اندوهى از گذشته، براى انفاق كنندگان بى منّت در راه خدا:

الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا ... وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ. [2]

بقره (2) 262

52. توجه به پاداش ويژه براى انفاق در راه خدا، برانگيزنده آدمى به انفاق بدون منّت:

الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا ... لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ‌ ....

بقره (2) 262

53. انفاق كنندگان بدون منّت، بهره‌مند از پاداشهاى ويژه نزد خداوند:

الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لا يُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا ... لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ‌ [3] ...

بقره (2) 262

1. آثار منّت در انفاق‌

1. حبط انفاق‌

54. تشبيه منّت در ابطال پاداش انفاق به گردبادى آتشزا در از بين بردن باغ خرما و انگور، همراه با نهرهاى جارى در آن:

... لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِ‌ .... أَ يَوَدُّ أَحَدُكُمْ أَنْ تَكُونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ أَصابَهُ الْكِبَرُ وَ لَهُ ذُرِّيَّةٌ ضُعَفاءُ فَأَصابَها إِعْصارٌ فِيهِ نارٌ فَاحْتَرَقَتْ‌ ....

بقره (2) 264 و 266

55. تشبيه تأثير منّت در ابطال پاداش به رگبار تند، در نابود كردن بذر افشانده شده بر روى صخره صاف:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِ‌ ... فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوانٍ عَلَيْهِ تُرابٌ فَأَصابَهُ وابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْداً لا يَقْدِرُونَ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ مِمَّا كَسَبُوا ....

بقره (2) 264

[1] . بنا بر قولى عدم «خوف» و «ترس» مربوط به آخرت است؛ يعنى ترس و اندوهى از نقص و فوت پاداش ندارند (مجمع البيان، ج 1- 2، ص 647).

[2] . عدم «خوف» و «حزن» را مى‌توان مربوط به دنيا نيز دانست.

[3] . «عند ربهم» دلالت بر ويژگى دارد.