بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اتَّقُوا اللَّهَ‌ ....

مائده (5) 7

254. انذار و اخطار خداوند به پيمان‌شكنان، از مؤاخذه در قيامت:

وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ‌ وَ لا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً تَتَّخِذُونَ أَيْمانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ أَنْ تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبى‌ مِنْ أُمَّةٍ إِنَّما يَبْلُوكُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ ما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ‌ وَ لا تَتَّخِذُوا أَيْمانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها وَ تَذُوقُوا السُّوءَ بِما صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ لَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ.

نحل (16) 91 و 92 و 94

عهد الست‌

--) عالم ذر

عهد جديد

--) انجيل‌

عهد قديم‌

--) تورات‌

عيّاش بن ابى‌ربيعه‌

عيّاش بن ابى‌ربيعه از قريش، تيره بنى‌مخزوم و از مهاجران اوليّه به حبشه بود. [1] برخى مفسّران، آيه 92 نساء (4) را درباره وى دانسته‌اند كه از روى خطا مؤمنى را كه تصوّر مى‌نمود كافر است به قتل رسانيد و آيه ضمن بيان ناسازگارى ايمان با قتل، حكم آن را تبيين نمود. [2] نيز آيه 53 زمر (39) را درباره وى دانسته‌اند كه پس از اسلام بر اثر شكنجه‌هاى مشركان، دين خود را رها كرد و با نزول آيه، خداوند وى را به رحمت خود و آمرزش گناهانش ترغيب نمود. [3]

عيب‌جويى‌

عيب‌جويى، تفحّص معايب ديگران، ايراد عيبها و خطاهاى ديگران، نكته‌گيرى و خرده‌گيرى را گويند. [4] در اين مدخل از مشتقّات «غمز»، «لَمَزَ»، «هَمز» و ...

استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار عيب‌جويى، زمينه‌هاى عيب‌جويى و عيب‌جويان.

آثار عيب‌جويى‌

1. ابتلا به استهزاى خدا

1. استهزاى الهى، پيامد عيب‌جويى منافقان از مؤمنان:

فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ‌ ... الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ‌ ... سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ.

توبه (9) 77 و 79

[1] . جمهرة انساب‌العرب، ص 147؛ الاستيعاب، ج 3، ص 301

[2] . جامع‌البيان، ج 4، جزء 5، ص 276؛ مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 138

[3] . جامع‌البيان، ج 12، جزء 24، ص 20؛ روح‌المعانى، ج 13، جزء 24، ص 23

[4] . فرهنگ فارسى، ج 2، ص 2368، «عيبجويى»