تحزنوا على‌ ما فاتكم ولا مآ أصبكم ....

آل‌عمران (3) 153

51) حضور و مقاومت رسول خدا (ص) در رويارويى با مشركان قريش تا واپسين لحظات جنگ احد:

إذ تصعدون ولاتلو ن على‌ أحد والرّسول يدعوكم فى أخريكم ....

آل‌عمران (3) 153

مشركان و غزوه احد

52) اختلاف‌اندازى و ارعاب مشركان بين مؤمنان پس از جنگ احد:

يأيّها الّذين ءامنوا إن تطيعوا الّذين كفروا يردّوكم على‌ أعقبكم فتنقلبوا خسرين‌* بل اللّه موليكم وهو خير النَّصرين. [1]

آل‌عمران (3) 149 و 150

الّذين قال لهم النّاس إنّ النّاس قد جمعوا لكم فاخشوهم فزادهم إيمنا وقالوا حسبنا اللّه ونعم الوكيل‌* إنّما ذلكم الشّيطن يخوّف أوليآءه فلاتخافوهم وخافون إن كنتم مّؤمنين.

آل‌عمران (3) 173 و 175

منافقان در غزوه احد

53) حضور افراد ناپاك و منافق ميان مسلمانان، در جريان جنگ احد:

مّا كان اللّه ليذر المؤمنين على‌ مآ أنتم عليه حتّى‌ يميز الخبيث من الطّيّب .... [2]

آل‌عمران (3) 179

54) تلاش منافقان در غزوه احد براى مرتد كردن مؤمنان:

يأيّها الّذين ءامنوا إن تطيعوا الّذين كفروا يردّوكم على‌ أعقبكم فتنقلبوا خسرين. [3]

آل‌عمران (3) 149

افشاى منافقان در غزوه احد

55) افشاگرى خداوند درباره عملكردهاى كفرآميز منافقان در جنگ احد:

وليعلم الّذين نافقوا وقيل لهم تعالوا قتلوا فى سبيل اللّه أو ادفعوا قالوا لو نعلم قتالًا لَّاتَّبعنكم هم للكفر يومئذ أقرب منهم للإيمن يقولون بأفوههم مّا ليس فى قلوبهم واللّه أعلم بما يكتمون.

آل‌عمران (3) 167

بهانه‌جويى منافقان در غزوه احد

56) بهانه‌جويى منافقان مبنى بر خودكشى بودن جهاد در ميدان احد:

وليعلم الّذين نافقوا وقيل لهم تعالوا قتلوا فى سبيل اللّه أو ادفعوا قالوا لو نعلم قتالًا لَّاتَّبعنكم .... [4]

آل‌عمران (3) 167

[1] از سياق آيات استفاده مى‌شود كه پس از جنگ احد و در زمان نزول اين آيات، كافران قريش بذر تفرقه و اختلاف را بين مسلمانان پراكنده ساخته، در لباس نصيحت، مطالب بازدارنده از جهاد را به آنان تلقين مى‌كردند. (الميزان، ذيل آيه)

[2] برداشت براساس ارتباط اين آيه با آيات قبل مى‌باشد كه به نبرد احد ارتباط دارد.

[3] على (ع) درباره شأن نزول آيه فوق فرمود: اين آيه درباره اين سخن منافقان نازل شده است كه پس از شكست مؤمنان در جنگ احد گفتند: به برادران خود و كافران رجوع كنيد و داخل در دين آنان شويد. (الكشّاف، ذيل آيه)

[4] برخى برآنند كه مقصود منافقان از جمله «لو نعلم ...» اين بوده كه بيرون رفتن مسلمانان به سوى احد، پيكار و قتال نيست؛ بلكه خود را به مهلكه انداختن است؛ چرا كه نيروهاى شما در برابر نيروى دشمن، هيچ است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)