6. سعى ميان صفا و مروه، از اعمال نيك حج و عمره:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما وَ مَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَإِنَّ اللَّهَ شاكِرٌ عَلِيمٌ.

بقره (2) 158

پاداش سعى صفا و مروه‌

7. سعى صفا و مروه، عملى خير و درپى‌دارنده پاداش الهى:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما وَ مَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَإِنَّ اللَّهَ شاكِرٌ عَلِيمٌ. [1]

بقره (2) 158

حكم سعى صفا و مروه‌

8. طواف صفا و مروه (سعى ميان آن دو) عملى عبادى و از مناسك حج و عمره:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما ... [2]

بقره (2) 158

مسلمانان و سعى صفا و مروه‌

9. اكراه برخى مسلمانان صدر اسلام، از اجراى سعى ميان صفا و مروه:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما ... [3]

بقره (2) 158

طواف بين صفا و مروه‌

--) همين مدخل، سعى صفا و مروه‌

صفوان بن اميّه‌

صفوان بن اميّة بن خَلَف، از اشراف قريش و مخالفان سرسخت پيامبر صلى الله عليه و آله است. [4] برخى مفسّران‌ آيه 36 انفال (8) را درباره وى و ديگر سران شرك دانسته‌اند كه با بذل مال و ثروت خويش سعى در بازداشتن مردم از راه خدا داشتند. [5] همچنين از وى در شأن آيه 22 نساء (4) ياد شده كه پس از ازدواج با همسر پدر خود، خداوند ضمن نكوهش از اين عمل زشت همگان را از آن برحذر داشت. [6] نيز از وى‌ درباره آيه 60 سوره توبه (9) ياد شده كه پيامبر صلى الله عليه و آله بخشى از زكات را به عنوان سهم «مؤلّفة قلوبهم» به وى و ديگر اشراف قريش جهت گرايش آنان به اسلام پرداخت نمود. [7]

صفورا

--) دختران شعيب‌

[1] . «فإنّ اللّه شاكر عليم» علّت جواب شرط محذوف است‌و در اصل چنين بوده: «فمن تطوّع خيراً جازاه اللّه أو اثابه»؛ هر كه كار خيرى انجام دهد خدا به او پاداش و ثواب مى دهد». (روح‌المعانى، ج 2، جزء 2، ص 39؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج 2، ص 183)

[2] . از امام صادق عليه السلام نقل شده است: مسلمانان معتقد بودند كه سعى صفا و مروه از بدعتهاى جاهلى است. خداوند اين آيه را (براى ردّ اين توهّم) نازل كرد. اما چرا با اينكه سعى بين صفا و مروه واجب يا حداقل مستحب است، فرموده: «فلا جناح ...» بدين علّت كه روى كوه صفا بتى به نام «اساف» و روى كوه مروه بتى به نام «نائله» وجود داشت. مشركان به هنگام طواف دو كوه، به دو بت ياد شده دست مى‌كشيدند؛ از اين جهت مسلمانان سعى بين صفا و مروه را خوش نداشتند. خداوند اين آيه را نازل كرد تا نگرانى آنان برطرف شود. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 440؛ روح‌البيان، ج 1، ص 262)

[3] . از امام صادق عليه السلام نقل شده است: مسلمانان معتقد بودند كه سعى صفا و مروه از بدعتهاى جاهلى است. خداوند اين آيه را (براى ردّ اين توهّم) نازل كرد. اما چرا با اينكه سعى بين صفا و مروه واجب يا حداقل مستحب است، فرموده: «فلا جناح ...» بدين علّت كه روى كوه صفا بتى به نام «اساف» و روى كوه مروه بتى به نام «نائله» وجود داشت. مشركان به هنگام طواف دو كوه، به دو بت ياد شده دست مى‌كشيدند؛ از اين جهت مسلمانان سعى بين صفا و مروه را خوش نداشتند. خداوند اين آيه را نازل كرد تا نگرانى آنان برطرف شود. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 440)

[4] . جمهرة انساب‌العرب، ص 159؛ اسدالغابه، ج 3، ص 24-/ 25

[5] . جامع‌البيان، ج 6، جزء 10، ص 243؛ مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 832

[6] . جامع‌البيان، ج 3، جزء 5، ص 660؛ مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 43؛ اسباب‌النّزول، واحدى، ص 123

[7] . جامع‌البيان، ج 6، جزء 10، ص 399؛ البرهان، ج 2، ص 796