وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً.

نساء (4) 68 و 69

وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى‌ مُوسى‌ وَ هارُونَ‌ وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ‌ وَ هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ.

صافّات (37) 114 و 117 و 118

157. هدايت به صراط مستقيم، از نعمتهاى بزرگ خداوند و شايسته منّت‌گذارى:

لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَ ما تَأَخَّرَ وَ يُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَ يَهْدِيَكَ صِراطاً مُسْتَقِيماً.

فتح (48) 2

وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى‌ مُوسى‌ وَ هارُونَ‌ وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ‌ وَ هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ.

صافّات (37) 114 و 117 و 118

هدايت‌يافتگان به صراط مستقيم‌

--) همين مدخل، سالكان صراط مستقيم‌

نيز--) اعتدال و سبيل‌اللّه‌

صريم‌

--) خضر عليه السلام‌

صغيره‌

--) گناه‌

صفات خدا

--) اسماوصفات‌

صفا

صفا در اصل به سنگ صاف گفته مى شود. اين واژه برگرفته از «صفو» (خالص بودن) و مفرد آن «صَفاة» است- مانند نوى‌ و نواة- البته برخى صفا را مفرد دانسته‌اند. [1] صفا و مروه دو كوه در مكّه‌اند كه مسافت‌ بين آنها 760 ذراع و نيم است و حاجيان، عمل سعى را بين آن دو به‌جا مى‌آورند. [2] از امام صادق عليه السلام روايت‌ شده: آدم عليه السلام بر كوه صفا و حوا بر كوه مروه نازل شد؛ براى همين كوه صفا به نام آدم كه برگزيده (مصطفى) خداست ناميده شد و كوه مروه به نام مرأه (حوا) ناميده شد. [3]

اهمّيّت صفا

1. دو كوه صفا و مروه، دو نشانه قرار داده شده از سوى خدا براى جايگاه عبادت:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ‌ ... [4]

بقره (2) 158

سعى صفا و مروه‌

2. لزوم شروع طواف از كوه صفا و ختم آن به كوه مروه، هنگام حج و سعى بين صفا و مروه:

إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما ... [5]

بقره (2) 158

[1] . التّبيان، ج 2، ص 42؛ مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 438

[2] . الميزان، ج 1، ص 390

[3] . مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 440

[4] . «شعائر» جمع «شعيره» است. شعائر يعنى نشانه‌هاى‌اعمال. شعائر اللّه، به معناى نشانه‌هاى عبادت‌گاههاى خدا از قبيل: موقف، مسعى (مكان سعى) و منحر (مكان قربانى) است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 438-/ 439)

[5] . از امام صادق عليه السلام روايت شده كه در تفسير آيه فرمودند: فابدء بما بدء اللّه تعالى به ... از همان جايى سعى را شروع كن كه خداوند شروع كرده. (الكافى، ج 4، ص 434، ح 5؛ تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 146، ح 464)