صابئان جمع صابىء[1] و صابىء به كسى گفته مىشود كه از دينى خارج شود و به دين ديگرى
بگرود.[2] در اينكه صابئان چه كسانىاند و
دينشان چيست اقوال گوناگونى وجود دارد؛ از جمله: 1. آنها قومىاند كه بر دين نوح
عليه السلام بودند؛[3]
2. گروهىاند كه به وجود صانع و معاد و برخى انبيا اقرار دارند و پرستش نجوم جزو
دينشان است؛[4] 3. گروهى از اهلكتاباند و زبور را
قرائت مىكنند؛[5] 4. برخى ديگر صابئين را از مصدر
سباحت، به معناى شناورى مشتق مىدانند و معتقدند كه صابئين، نخست بر ملّتى از
يهوديان اطلاق مىشده كه به كيش يحيىبنزكريّا گراييده بودند و چون پس از ولادت
تعميد مىيافتند آنها را صابئين يا شناوران ناميدهاند؛[6] 5. آيينى ممزوج از دين يهود، مجوس و حرانيّه بوده است.[7] در اين مدخل از واژه «صابئين» و
«صابئون» استفاده شده است.
اختلاف صابئان
1. اختلاف صابئان با مؤمنان، يهوديان، مسيحيان، مجوسيان و مشركان:
[8] . برخى مفسّران گفتهاند: مقصود در آيه ياد شده اين است كه در
نزد خدا اسم و عنوانى همچون مؤمنان، يهود، نصارا و صابئين موجب پاداش و مصونيّت از
عذاب نمىشود. آنچه ملاك است و سبب كرامت و سعادت مىشود ايمان حقيقى به خدا،
قيامت و انجام دادن عمل صالح است. (الميزان، ج 1، ص 193) برخى ديگر «آمن باللّه»
در آيه ياد شده را به ايمان به پيامبر صلى الله عليه و آله و آيين اسلام تفسير
كردهاند. (جامع البيان، ج 1، ص 457)