3. مطيع بودن در مورد حكم خمس غنايم، شرط ايمان حقيقى به خدا:

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا ... [1]

انفال (8) 41

نيز--) همين مدخل، مصارف خمس، موارد تعلّق خمس‌

علم به احكام خمس‌

4. ضرورت توجّه مؤمنان، به دانستن احكام شرعى خمس:

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ‌ ....

انفال (8) 41

پرداخت خمس‌

زمينه‌هاى پرداخت خمس‌

1. ايمان به آيات‌

5. ايمان به آيات نازل شده بر پيامبر صلى الله عليه و آله، منشأ پرداخت خمس:

... فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ‌ ... إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ‌ ...

وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا ....

انفال (8) 41

2. ايمان به خدا

6. ايمان به خداوند، باعث پرداخت خمس:

وَ اعْلَمُوا ... فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ‌ ... إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ‌ ....

انفال (8) 41

3. علم‌

7. علم مؤمنان به احكام خمس، زمينه پرداخت آن:

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا يَوْمَ الْفُرْقانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ.

انفال (8) 41

مصارف خمس‌

1. امام معصوم عليه السلام‌

8. اختصاص سهمى از خمس غنايم، به امام معصوم عليه السلام:

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ ... [2]

انفال (8) 41

9. اختصاص سهمى از خمس استفاده‌هاى مالى به امام (ذى‌القربى):

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا يَوْمَ الْفُرْقانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ. [3]

انفال (8) 41

2. خدا

10. اختصاص سهمى از خمس غنايم، به خداوند:

وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ‌ ....

انفال (8) 41

[1] . «ان» [شرطيه‌] متعلّق به «واعلموا أنّما غنمتم ...» است. (الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج 8، ص 15)

[2] . در ذيل آيه از على عليه السلام نقل شده: مقصود از «ذوى‌القربى» ما هستيم و خداوند در صدقه، نصيبى براى ما قرار نداده است و به واسطه خمس، ما را اكرام كرده كه از اوساخ و چركهاى دست مردم دور باشيم. (وسائل‌الشّيعه، ج 9، ص 512، ح 7)

[3] . در ذيل آيه از على عليه السلام نقل شده: مقصود از «ذوى‌القربى» ما هستيم و خداوند در صدقه، نصيبى براى ما قرار نداده است و به واسطه خمس، ما را اكرام كرده كه از اوساخ و چركهاى دست مردم دور باشيم. (وسائل‌الشّيعه، ج 9، ص 512، ح 7)