3. گناه‌

117. گناه و اعمال ناپسند به وجود آمده، در پى طولانى شدن نزول كتاب آسمانى، پس از گذشت زمانى دراز، مانع خشوع قلب:

أَ لَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَ لا يَكُونُوا كَالَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ. [1]

حديد (57) 16

نيز--) اخبات، تسليم، خضوع، تواضع و سجده، ركوع، تضرّع‌

خشونت‌

خشونت، ضدّ لينت و نرمى‌ [2] به معناى سختى، تندى‌ و سخت‌رويى است‌ [3] و در اصطلاح سياسى كاربرد نيرو در غير جاى خود و يا برخلاف قانون است. [4] در اين مدخل معناى اصطلاحى، مقصود است و موضوعاتى مانند «جنگ»، «جهاد»، «حدود»، «تعزيرات» و ... هرچند در نگاه بعضى خشونت شمرده مى‌شود، ولى از آنجا كه بر طبق شريعت اسلام بوده، با تعريف اصطلاحى سازگارى ندارد در جايگاههاى مربوط، ذكر گرديده و از آوردن آنها در اين مدخل خوددارى شده است. در اين مدخل از واژه‌هاى‌ «غلظة»، «عتلّ» و مشتقّات آنها و «تنهر»، «أعزّه»، «أشدّاء»، «دع» و جملاتى كه مفهوم خشونت را مى‌رساند، استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار خشونت، اجتناب از خشونت، خشونت با انبيا، خشونت بنى‌اسرائيل و عوامل خشونت.

آثار خشونت‌

1. پراكندگى مردم‌

1. خشونت با مردم و اطرافيان، سبب بى‌علاقگى و پراكنده شدن آنان:

... وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ‌ ....

آل‌عمران (3) 159

2. ذلّت‌

2. ذلّت بنى‌اسرائيل، در پى برخورد خشونت‌آميز آنان با انبيا:

ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ ... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا ...

وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍ‌ ....

آل‌عمران (3) 112

3. غضب الهى‌

3. برخورد خشونت‌آميز بنى‌اسرائيل با انبيا، عامل ابتلاى آنان به غضب الهى:

... وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ‌ ... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا ...

وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍ‌ ....

آل‌عمران (3) 112

4. مانع اطاعت‌

4. خشونت دروغگويان فرومايه، مانع اطاعت ديگران از آنان:

وَ لا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ‌ ... عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِكَ زَنِيمٍ. [5]

قلم (68) 10 و 13

[1] . بنا بر قولى كه مقصود از «طال عليهم الامد» طولانى شدن عمر و ارتكاب گناه و اعمال بد باشد. (مجمع‌البيان، ج 9- 10، ص 358)

[2] . لسان‌العرب، ج 4، ص 104، «خشن»

[3] . لغت‌نامه، ج 6، ص 8630، «خشونت»

[4] . فرهنگ علوم سياسى، آقابخشى، ص 453، «خشونت»

[5] . «عُتلّ» مرادف با «فظّ و غليظ» (درشت‌خوى و خشن) است. (لسان‌العرب، ج 9، ص 39، «عتل»)