امّ‌جميل، همسران محمّد، همسر ايّوب ايّوب عليه السلام، همسر زكريّا زكريّا عليه السلام، همسر عزيز مصر، همسر عمران، همسر فرعون آسيه، همسر موسى موسى عليه السلام، همسر موسى، همسر نوح، نوح عليه السلام، همسر نوح‌

خانه‌

خانه، اتاق، بيت، جايى كه در آن زيست كنند. [1] در اين‌ مدخل از واژه‌هاى‌ «بيت»، «دار»، «مساكن»، «حجره»، «ذات‌العماد»، «اكنان» و مشتقّات آن و از جمله‌هايى چون‌ «هى خاوية على‌ عروشها» همراه با توضيح استفاده شده است. مطالبى كه صرفاً به سكونت اشاره دارد، بدون اينكه اشاره به سكونت در خانه باشد، مانند سكونت ذرّيّه ابراهيم عليه السلام در كنار كعبه، در ذيل مدخل «سكونت» خواهد آمد.

اهمّ عناوين: آداب ورود به خانه، اخراج از خانه، خانه‌سازى، خانه محمّد، خانه‌هاى رفيع، خانه‌هاى قوم ثمود، خانه‌هاى قوم عاد، خانه‌هاى همسران محمّد، خروج از خانه.

آداب ورود به خانه‌

1. توجّه به علم خداوند از اعمال انسان، زمينه رعايت آداب ورود به خانه‌ها:

فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيها أَحَداً فَلا تَدْخُلُوها حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ‌ ... وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ.

نور (24) 28

لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيها مَتاعٌ لَكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تُبْدُونَ وَ ما تَكْتُمُونَ.

نور (24) 29

1. اذن گرفتن‌

2. اذن گرفتن براى ورود به خانه ديگران، امرى لازم:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا ... فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيها أَحَداً فَلا تَدْخُلُوها حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ‌ .... [2]

نور (24) 27 و 28

3. اذن خواستن براى ورود به خانه ديگران، به خير و صلاح انسان:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلى‌ أَهْلِها ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ‌ ....

نور (24) 27

4. جواز ورود افراد به خانه خودشان، بدون اذن:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلى‌ أَهْلِها ....

نور (24) 27

5. ورود به خانه پيامبر صلى الله عليه و آله، مشروط به اذن آن حضرت:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ‌ ....

احزاب (33) 53

6. جايز نبودن ورود به خانه ديگران، بدون اذن آنان، در صورت نيافتن كسى در آن:

فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيها أَحَداً فَلا تَدْخُلُوها حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ‌ ....

نور (24) 28

7. بازگشت از درب خانه ديگران، در صورت اذن ندادن و درخواست مراجعت، امرى سودمند و موجب تزكيه انسان:

فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيها أَحَداً فَلا تَدْخُلُوها حَتَّى‌

[1] . فرهنگ فارسى، ج 1، ص 1394، «خانه»

[2] . «حتّى‌ تستأنسوا» يعنى تا اينكه اذن بگيريد. (مجمع‌البيان، ج 7- 8، ص 213)