1515. وجوب حج بر امّتهاى، پس از ابراهيم عليه السلام:

وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجالًا وَ عَلى‌ كُلِّ ضامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ. [1]

حجّ (22) 27

1516. وجوب به جاى آوردن حج، با شرايط آن:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ... [2]

بقره (2) 196

1517. وجوب اتمام حج (واجب، مستحب) به طور كامل:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ....

بقره (2) 196

1518. وجوب به جا آوردن مناسك حج، در ماههاى خاص (شوّال، ذيقعده و ذيحجّه):

الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِ‌ ... [3]

بقره (2) 197

يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِ‌ ....

بقره (2) 189

1519. لزوم فراهم كردن زاد و توشه، براى سفر حج:

الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِّ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ تَزَوَّدُوا ... [4]

بقره (2) 197

1520. لزوم پرهيز از امتيازخواهى، در حج:

... فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ‌ ... ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفاضَ النَّاسُ وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ. [5]

بقره (2) 198 و 199

1521. وجوب اتمام حج، در صورت افساد و باطل بودن آن:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ... [6]

بقره (2) 196

1522. وجوب اتمام حج مستحبى:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ....

بقره (2) 196

1523. وجوب به جا آوردن حج تمتّع، براى غير اهل مكّه:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ... فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كامِلَةٌ ذلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرامِ‌ ... [7]

بقره (2) 196

1524. وجوب به جا آوردن حج، با قصد اخلاص:

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ‌ ... [8]

بقره (2) 196

[1] . از اينكه خداوند به ابراهيم عليه السلام فرمود: مردم را به حج دعوت كن استفاده مى‌شود كه از موقع دعوت به بعد، حج بر همه امتها فرض شد

[2] . روايت امام صادق عليه السلام مؤيد اين برداشت است كه فرمود: يعنى مقصود از تمام كردن حج و عمره، اداى كامل آن دو و اجتناب از آن چيزى است كه مُحْرِم در حج و عمره اجتناب مى‌كند. (الكافى، ج 4، ص 265، ح 1)

[3] . امام صادق عليه السلام «اشهر معلومات» را به ماههاى شوّال، ذيقعده و ذيحجّه تفسير فرمودند. (همان، ج 4، ص 289، ح 1؛ تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 193، ح 697)

[4] . بر اساس شأن نزول ذكر شده (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 525) مى‌باشد كه عدّه‌اى بدون توشه به سفر حج مى‌آمدند و آيه آنها را از اين كار برحذر داشت‌

[5] . قريش مى‌گفتند: ما اهل حرم خدا هستيم و از حرم بيرون نمى‌رويم وقوف به عرفات را انجام نمى‌دادند. خداوند به آنها دستور مى‌دهد كه همانند ساير مردم وقوف به عرفات را انجام دهند. (همان، ص 527)

[6] . جمله «اتمّوا الحج» صورت افساد حج را هم شامل مى‌شود. (كنز العرفان، ص 254)

[7] . غير اهل مكه كسانى‌اند كه بيرون از 48 ميلى [16 فرسخ‌] مكه باشند. (تهذيب الاحكام، ج 5، ص 33، ح 27؛ الاستبصار، ج 2، ص 197، ح 3)

[8] . «للَّه» يعنى در انجام حج و عمره قصد تقرّب به خدا [و اخلاص‌] داشته باشيد. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 518)