41. مايع چركين جارى شده از پوست جهنّميان، از نوشيدنيهاى جهنّم:

جَهَنَّمَ يَصْلَوْنَها ... هذا فَلْيَذُوقُوهُ حَمِيمٌ وَ غَسَّاقٌ. [1]

ص (38) 56 و 57

ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ‌ فَلَيْسَ لَهُ الْيَوْمَ هاهُنا ....

حاقه (69) 31 و 35

لا يَذُوقُونَ فِيها بَرْداً وَ لا شَراباً إِلَّا حَمِيماً وَ غَسَّاقاً.

نبأ (78) 24 و 25

42. چرك و خون جارى از زنان زناكار، از جمله نوشيدنيهاى جهنّم:

مِنْ وَرائِهِ جَهَنَّمُ وَ يُسْقى‌ مِنْ ماءٍ صَدِيدٍ. [2]

ابراهيم (14) 16

43. گنداب بسيار سرد، از نوشيدنيهاى جهنّم:

هذا ما تُوعَدُونَ لِيَوْمِ الْحِسابِ‌ هذا فَلْيَذُوقُوهُ حَمِيمٌ وَ غَسَّاقٌ. [3]

ص (38) 53 و 57

احاطه جهنّم‌

--) همين مدخل، اوصاف جهنّم، فراگيرى‌

ادراك جهنّم‌

--) همين مدخل، اوصاف جهنّم، ادراك‌

اشتهاى جهنّم‌

44. جهنّم، داراى ظرفيّت بالا و اشتهايى بى‌حدّ و سيرى‌ناپذير:

يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ.

ق (50) 30

اشراف بر جهنّم‌

45. اجتماع همگان در اطراف جهنّم و اشراف آنها بر دوزخ:

فَوَ رَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ الشَّياطِينَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِيًّا وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وارِدُها ... [4]

مريم (19) 68 و 71

امّتها در جهنّم‌

46. اجتماع امّتهاى جنّ و انس در جهنّم و پرداختن آنان به لعن يكديگر:

قالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ فِي النَّارِ كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيها جَمِيعاً ....

اعراف (7) 38

47. احتجاج امّتهاى جهنّمى در جهنّم با يكديگر، براى سلب مسئوليّت از خود:

قالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ‌

[1] . «غسّاق» به معناى چرك و مانند آن است كه از پوست جهنّميان جارى مى‌شود (لسان‌العرب، ج 10، ص 70، «غسق») و به گفته برخى مايعى است كه از پوست اهل دوزخ خارج مى‌گردد. (مفردات، ص 606، «غسق»)

[2] . از امام صادق عليه السلام درباره «و يسقى‌ من ماء صديد» روايت‌شده است: به آنان در جهنّم، چرك و خون جارى از زنان زناكار نوشانيده مى‌شود. (مجمع‌البيان، ج 5-/ 6، ص 474؛ تفسير نورالثقلين، ج 2، ص 532، ح 39)

[3] . برخى «غسّاق» را به چيز متعفّن و بسيار سرد معنا كرده‌اند كه سردى آن همانند آب داغ سوزاننده است. (لسان‌العرب، ج 10، ص 70، «غسق»)

[4] . برخى مفسّران، «ورود» در آيه ياد شده را به معناى‌وصول و اشراف بر جهنّم دانسته‌اند. (مجمع‌البيان، ج 5-/ 6، ص 811)