خانه خدا براى همگان، محترم بشمرند آنها با اين عمل خود هم احترام خانه خدا و حرم امن او را شكستند، و هم قوانين و سنت‌هاى خويش را زير پا نهادند، بعلاوه پرده ضخيمى ميان خود و حقايق كشيدند.

اضافه «حميت» به «جاهليت» از قبيل اضافه «سبب» به «مسبب» است، زيرا هميشه تعصب‌ها و لجاجت‌ها و خشم‌هاى آتشين از جهل برمى‌خيزد، چرا كه جهل به انسان اجازه نمى‌دهد پايان و عواقب كار را ببيند، و نيز اجازه نمى‌دهد كه اين معنا را بپذيرد كه ممكن است او در تشخيص خود اشتباه كرده باشد، و دانشى بالاتر از دانش او باشد، به همين دليل هميشه شدت تعصب و لجاجت در ميان اقوام جاهل و نادان بيش از ديگران است.

و نيز به همين دليل هنگامى كه پيامبران الهى با در دست داشتن كتب آسمانى و مشعل انوار هدايت به سراغ آنها مى‌آمدند سخت در برابر آنان مقاومت مى‌كردند، و با انواع تهمت‌ها به مبارزه با آنان برمى‌خاستند، نمونه آن را قرآن در سوره «ص» آورده است:

«آنها تعجب كردند كه چرا پيامبر انذار كننده‌اى از ميان آنها برخاسته، و كافران گفتند: اين ساحر دروغگويى است! آيا او به جاى اين همه خدايان خداى واحدى قرار داده؟ اين راستى چيز عجيبى است! و سران آنها گفتند: برويد و خدايانتان را محكم بچسبيد كه اين مرد مى‌خواهد ما را به بدبختى كشاند، ما هرگز چنين چيزى را از پدران خود نشنيده‌ام، اين فقط يك دروغ بزرگ است»! (سوره ص 4 تا 7)

آثار لجاجت از تمام اين سخنان مى‌بارد، لجاجتى ناشى از جهل و غرور. [1]

34- جهل سرچشمه بهانه جويى است‌

[1]. اميرمؤمنان مى‌فرمايد: «الْعِلْم اصْلُ كلِ خَيْرِ ... وَالْجَهلُ اصْلُ كلِ شَرٍ؛ علم ريشه هر خير، و جهل ريشه هر شرى است» (غرر الحكم، صفحه 20 و 12).