همين معنا به تعبير ديگر در آيات ديگر قرآن آمده است:

«ما يَسْتَوِى اْلَاعْمى‌ وَالْبَصيرُ- وَ لَا الظلُّماتُ وَلَا النُّورُ- وَلا الضِّلُّ وَلَا اْلحَروُرُ- وَما يَسْتَوِى اْلَاحْياءُ وَلَا اْلأمْواتُ؛ نابينا و بينا هرگز مساوى نيستند، و نه ظلمات و روشنايى و نه سايه آرام‌بخش و باد داغ و سوزان (همان‌گونه كه) مردگان و زندگان هرگز يكسان نيستند» (فاطر 19- 22). [1]

29- زندگى با جهل ارذل العمر است‌

«وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ الى‌ ارْذَلِ الْعُمرِ لِكَيْلا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئاً:

و بعضى آن‌قدر عمر مى‌كنند كه به بدترين مرحله زندگى و پيرى مى‌رسند آن‌چنان كه چيزى از علوم خود را به خاطر نخواهند داشت» (حج- 5)

همين معنا با تفاوت بسيار كمى در سوره نحل آيه 70 نيز آمده است‌

«ارذل» از ماده‌ «رذل» به طورى كه از بسيارى از منابع لغت مانند «مقاييس» و «صحاح اللغة» و «مفردات» و غير آنها استفاده مى‌شود به معناى موجود پست است، يا به تعبير ديگر موجودى كه قابل اعتنا نيست و ارزشى ندارد، بنابراين منظور از «ارذل العمر» بى ارزش‌ترين روزهاى عمر انسانى است، قرآن روزهاى نهايت پيرى را كه غالباً توأم با فراموش و از دست دادن علوم و دانش‌هاى گذشته است. «ارذل العمر» شمرده، بنابراين بهترين روزها و ساعات عمر انسان ساعات علم و آگاهى و معرفت است. [2]

[1]. پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: «من لم يصَبر عَلى ذُلّ التعلم ساعة بقى فى ذُل الجهل ابداً؛ كسى كه ساعتى تن به زحمت تعلم ندهد تا ابد در ذلت و زحمت جهل باقى مى‌ماند»! (بحارالانوار، جلد 1، صفحه 177).

[2]. على عليه السلام فرمود: «الْجَهُل فى الانسان اضَرَّمِنت اْلآ كلة فى اْلابدان؛ «جهل در انسان زيانش از خوره بيشتر است» (غرر الحكم)