قرآن مجيد كراراً اين مطلب را در مورد پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم يادآور مى‌شود، از جمله در سوره بقره مى‌فرمايد:

«كَما ارْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا و يُزَكيْكُمُ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُم ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ‌ همان‌گونه كه رسولى در ميان شما از خودتان فرستاديم تا آيات ما را بر شما بخواند، و شما را تزكيه كند، و كتاب و حكمت بياموزد، و آنچه را نمى‌دانستيد به شما تعليم دهد» (بقره 151)

همين معنا در سوره بقره 129، و آل‌عمران 164، و جمعه 2 آمده است.

اگر معرفت و شناخت امكان نداشت چگونه ممكن بود يكى از اهداف مهم بعثت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم را تشكيل دهد؟ [1]

6- هدف از نزول قرآن انديشه و تدبير است‌

«كِتابٌ انْزَلْناهُ الَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدبَرَّوُا آياتِهِ وَليَتَذَكَرَ اوُلُواْ لَا لْباب؛ اين كتابى است پر بركت كه بر تو نازل كرديم، تا در آيات آن تدبر كنند، و صاحبان مغز (و انديشه) متذكر شوند» (ص 29)

«افَلا يَتَدَبَروُنَ الْقُرآنَ امْ عَلى‌ قلُوبٍ اقْفالُها؛ آيا آنها در قرآن تدبر نمى‌كنند يا بر دلهايشان قفل نهاده شده است»؟! (محمّد 24)

«ليدبروا» از ماده‌ «دبر» (بر وزن شتر) به معناى پشت هر چيز است، سپس به معناى تفكر و عاقبت انديشى به كار رفته، چرا كه با انديشه، عواقب و نتايج و پشت و روى مطالب روشن مى‌شود.

در آيه نخست هدف از نزول قرآن را تدبر بيان كرده، تا مردم تنها به خواندن آيات به عنوان يك سلسله كلمات مقدّس قناعت نكنند، و هدف نهايى را به‌

[1]. اميرمؤمنان عليه السلام مى‌فرمايد: «كَفى‌ بِالْعِلْمِ شَرَفاً انْ يَدَعيه مَنْ لايُحْسِنُهُ وَ يَفرَحُ اذا نُسِب الَيْهِ وَ كَفَى‌ بِالْجَهْلِ ذماً يبرأ منه من هو فيه؛ «در شرافت علم همين بس كه افرادى كه از آن آگاه نيستند آن را ادعا مى‌كنند، و اگر به آنان نسبت داده شود خوشحال مى‌شوند، و در مذمت جهل همين بس كه حتى دارندگانش از آن تبرى مى‌جويند» (بحارالانوار، جلد 1، صفحه 185).