* «تسويل» از ماده «سُؤل» (بر وزن قُرب) در اصل به معناى
حاجت و آرزويى است كه نفس انسان را به سوى خود تشويق مىكند، و تسويل به معناى
تزيين چيزى به گونهاى كه نفس به آن راغب گردد و به معناى نشان دادن زشتىها در
چهرههاى زيبا آمده است.
اين تفسير را راغب در مفردات بيان كرده، در حالى كه از «صحاح اللغة» و «كتاب
العين» خليل بن احمد، چنين برمىآيد كه معناى اصلى آن، «سستى توأم با غرور و غفلت»
است، و لذا به تزيين امور و دگرگون نشان دادن، اشياى نامطلوب به صورت مطلوب، به
گونهاى كه انسان در برابر آن فريفته و سست شود، اطلاق گرديده است.
به هر حال منظور از تسويلات شيطان، در آيات مورد بحث، اين است كه زشتىها را در نظر انسان
زيبا نشان دهد، و آدمى را فريب داده و منحرف سازد.
تفسير و جمعبندى
* چگونه باطل را تزيين و انسان را چشمبندى مىكنند؟
نخستين آيه مورد بحث سخن از گروهى از اقوام پيشين مىگويد
كه پيامبرانى به سراغ آنها آمدند ولى آنها از تسليم در برابر حق، سرباز زدند،
خداوند آنها را براى بيدارى و آگاهى با مشكلات و حوادث سخت، با فقر و بيمارى و
خشكسالى و قحطى و درد رنجهايى روبهرو ساخت، اما آنها به جاى بيدارى و توبه و
بازگشت به راه حق، همچنان به راه انحرافى خود ادامه دادند.
قرآن در اين آيه مىگويد: چرا هنگامى كه «مجازاتهاى بيدارگر» ما به سراغشان
آمد، خضوع نكردند و تسليم نشدند؟ بعد عامل آن را دو چيز مىشمرد: نخست اينكه
دلهاى آنها تيره و سخت و انعطافناپذير شده بود (وَلكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُم).
ديگر اينكه شيطان اعمالشان را در نظرشان زينت داد، به گونهاى كه كارهاى