7- اى مردم وعده خداوند حق است مبادا زندگى دنيا شما را به كرم خداوند مغرور سازد!

شرح مفردات:

* «شيطان» برخلاف آنچه بعضى مى‌پندارند، اسم خاص براى ابليس نيست، بلكه مفهوم عامّى دارد، و به اصطلاح «اسم جنس» است كه شامل هر موجود متمرد و طغيانگر و خرابكار مى‌شود، خواه از جن باشد يا از انسان‌ها و غير آنها.

در ريشه اصلى اين واژه دو قول است:

نخست اين‌كه از ماده‌ «شُطُونْ» (بر وزن ستون) به معناى بُعد و دورى است، و لذا به چاه عميق كه قعر آن از دسترس دور است، شَطون‌ (بر وزن زَبون) گفته مى‌شود، «خليل بن احمد» نيز شَطَن (بر وزن وطن) را به معناى طناب طولانى تفسير كرده، و از آن‌جا كه شيطان دور از حق و رحمت خداست اين واژه درباره او به كار رفته است.

ديگر اين‌كه از ماده‌ «شَيْط» (بر وزن بَيْت) به معناى «آتش گرفتن، و برافروخته شدن به خاطر خشم و غضب» است، و از آن‌جا كه «شيطان» از آتش آفريده شده و گرفتار خشمى آتشين در داستان سجده بر آدم شد اين واژه بر «ابليس» و موجودات ديگرى همانند او اطلاق شده است. [1]

* «غَرُور» (بر وزن شَرور) از ماده‌ غُرور (بر وزن شُعور) در اصل به معناى خدعه و نيرنگ و غفلت در حال بيدارى آمده است، و شيطان را از اين جهت «غَرور» گفته‌اند كه افراد با نيرنگ و فريب خود از راه بيرون مى‌برد، و حق و باطل را در نظر آنان دگرگون مى‌سازد.

اصولًا «غَرور» هر چيز فريبنده‌اى است، اعم از مال و مقام و شهوت و شيطان، و اگر گاهى فقط به شيطان تفسير مى‌شود به خاطر اين است كه خبيث‌ترين‌

[1]. التحقيق فى كلمات القرآن الحكيم- مفردات راغب- لسان العرب- مجمع البحرين (ماده شيطان).